Việt Nam giữa tâm điểm chuyển đổi chuỗi cung ứng toàn cầu: Góc nhìn từ doanh nghiệp

13/12/2025 - 22:105 phút đọc

Sự kiện này đóng vai trò là diễn đàn sôi động để đối thoại về cách Việt Nam đang định vị mình tại giao điểm của cơ hội và sự kiên cường trong chiến lược chuỗi cung ứng toàn cầu.

margin: 15px auto;" />

Với chủ đề “Logistics chiến lược trong thế giới biến động: Từ kiểm soát chi phí đến lợi thế cạnh tranh”, hội nghị nhấn mạnh vai trò ngày càng quan trọng của Việt Nam trong lĩnh vực logistics ở khu vực cũng như trên toàn cầu, được thúc đẩy bởi sự đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng, hiệu quả của các nỗ lực cải cách hành chính, chuyển đổi số và các quan hệ đối tác chiến lược quốc tế.

“Bình thường mới” cho ngành logistics toàn cầu

Trong bài phát biểu chính, ông Peter Kompalla, Trưởng đại diện AHK Việt Nam, nhận định: “Việt Nam ngày càng được nhìn nhận không chỉ là điểm đến chi phí thấp, mà còn là đối tác logistics với quy mô, năng lực và sự ổn định để giúp doanh nghiệp toàn cầu phát triển trong bối cảnh bất ổn.” Ông nhấn mạnh, các liên minh thương mại mới bao gồm các Hiệp định thương mại EVFTA và RCEP đang thay đổi chiến lược cung ứng, và mở ra nhiều cơ hội mới cho các hoạt động trong khối ASEAN.

Đầu tư hạ tầng và năng lực công nghiệp

Bà Trần Minh Ngọc, Phó Giám đốc khách hàng chiến lược Công ty Cổ phần Phát triển Công nghiệp BW (BW Industrial), đã chia sẻ sâu sắc về chiến lược đầu tư của Việt Nam vào năng lực logistics quốc gia. Bài trình bày đã nêu bật việc mở rộng các cảng nước sâu, các khu thương mại tự do mới (FTZs) và năng lực vận chuyển hàng hóa hiện đại tại các sân bay, đặc biệt tại sân bay Long Thành và khu vực cảng Cái Mép - Thị Vải. Bà cũng giới thiệu khái niệm “trung tâm logistics vệ tinh” nhằm tối ưu hóa giao hàng tại các siêu đô thị, điển hình là khu vực TP. Hồ Chí Minh mở rộng sau sáp nhập.

Đảm bảo pháp lý trong bối cảnh thay đổi

Tại hội nghị, ông Leif D. Schneider đến từ công ty Luther Vietnam đã phân tích các tác động pháp lý cấp thiết của cải cách hải quan và chính sách Trung tâm Tài chính Quốc tế (IFC) mới. Phần trình bày của ông khai thác các yêu cầu tuân thủ theo luật hải quan sửa đổi, đặc biệt với hoạt động xuất nhập khẩu tại chỗ và quản lý thuế trong FTZs – điều tối quan trọng với các nhà sản xuất và đơn vị logistics bên thứ ba (3PL).

Từ quản lý rủi ro đến chuỗi cung ứng linh hoạt

Điểm nhấn của hội nghị là phiên thảo luận và hỏi đáp về “Xây dựng chuỗi cung ứng linh hoạt và thích ứng tại Châu Á”. Phiên thảo luận xoay quanh những nhận định chính như: Cân bằng giữa thích ứng và hiệu quả chi phí; Hiệu quả sử dụng container & vận tải đa phương thức; Bất động sản công nghiệp – yếu tố chiến lược; Hỗ trợ doanh nghiệp Đức quy mô vừa và nhỏ & đa dạng hóa tại ASEAN; Biến logistics thành lợi thế cạnh tranh.

Ông Vi Thanh Tuấn (Phó Chủ tịch Quản lý chuỗi cung ứng & Logistics APAC, Schaeffler Việt Nam) đã chia sẻ về việc tái cấu trúc mạng lưới nhà cung cấp toàn châu Á, tập trung vào phân tích dự báo và tháp điều hành số để duy trì hiệu suất nhưng vẫn kiểm soát được chi phí. Dịch chuyển sản xuất (nearshoring) và đa dạng hóa nguồn cung được ông nhấn mạnh là công cụ quan trọng giúp giảm phụ thuộc vào một quốc gia hoặc nhà cung cấp nhất định.

Ông Ole Kehler (Giám đốc Phát triển kinh doanh, CIMC Wetrans) đã trình bày về đổi mới trong theo dõi container và thiết kế trang thiết bị giúp rút ngắn thời gian quay vòng và tối ưu hóa sử dụng đội xe. Ông nhấn mạnh, vận tải đa phương thức chính là chìa khóa để vượt qua gián đoạn và phát triển bền vững, đặc biệt trong bối cảnh hạ tầng giao thông tại Việt Nam đang có những bước cải thiện vượt bậc.

Còn bà Trần Minh Ngọc (Phó Giám đốc khách hàng chiến lược, BW Industrial) cho biết, thiết kế và quy mô của cơ sở vật chất đã trở thành trung tâm trong chiến lược chuỗi cung ứng. Bà ghi nhận xu hướng khách thuê chuyển dịch mạnh mẽ sang các tòa nhà tiêu chuẩn cao, tiết kiệm năng lượng, sẵn sàng tự động hóa và linh hoạt, giúp khách hàng doanh nghiệp đạt được cả mục tiêu vận hành lẫn phát triển bền vững.

Theo ông Peter Kompalla (Trưởng đại diện, AHK Việt Nam) nhận định: “Dữ liệu là công cụ mạnh nhất của chúng ta. Với phân tích tuyến vận và so sánh nhà cung cấp hợp lý, doanh nghiệp có thể đưa ra quyết định thông minh, nhanh chóng – đó là lúc logistics không còn là trung tâm chi phí mà trở thành lợi thế cạnh tranh”.

Các chuyên gia đều thống nhất rằng, sự linh hoạt không đối lập với ổn định, mà chính là nền tảng mới của ổn định.

Góc nhìn đa chiều

Để tăng tính tương tác, phiên thảo luận đã tích hợp một cuộc khảo sát trực tiếp, mời các doanh nghiệp tham dự chia sẻ quan điểm về các thách thức chuỗi cung ứng hiện nay. Kết quả khảo sát được phản ánh ngay trong phần thảo luận, tạo nên những so sánh sôi nổi và quan điểm đa hướng.

Khi được hỏi về thách thức lớn nhất trong chuỗi cung ứng toàn cầu hiện nay, phần lớn các doanh nghiệp lựa chọn bất ổn địa chính trị và thuế quan tăng cao, tiếp theo là hạn chế về hạ tầng.

Về mức độ sẵn sàng ứng phó với gián đoạn, điểm trung bình chỉ ở mức hơn 3 trên thang điểm 5, cho thấy nhận thức đang gia tăng, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thực sự sẵn sàng.

Chiến lược được đánh giá là quan trọng nhất trong 12 tháng tới là giám sát chuỗi cung ứng bằng công nghệ số, theo sau là đa dạng hóa nhà cung cấp và khu vực hóa chuỗi cung ứng.

Về rào cản đối với khả năng thích nghi, các doanh nghiệp nhấn mạnh đến sự phức tạp trong quy định pháp lý và chi phí triển khai cao, làm nổi bật nhu cầu tăng cường phối hợp giữa khu vực công và tư nhân.

Cuối cùng, năng lực cảng biển và tuyến thương mại xuyên biên giới được xác định là những nút thắt hạ tầng, phản ánh tính cấp thiết của chương trình hiện đại hóa logistics tại Việt Nam.

Phần tương tác này đã giúp kết nối thảo luận với thực tiễn của người tham dự, đồng thời khẳng định rằng xây dựng chuỗi cung ứng bền vững đòi hỏi cả đầu tư hạ tầng và tầm nhìn chiến lược.