Trằm Trà Lộc: Độc đáo lễ hội tại nơi cả năm chỉ được bắt cá một lần

Ngày 3/9, hàng trăm người dân địa phương và du khách từ khắp nơi háo hức tập trung về Trằm Trà Lộc (xã Hải Hưng, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị) tham gia lễ hội phá trằm bắt cá.

Được biết, lễ hội có từ hơn 300 năm trước và được tổ chức vào tháng 8 âm lịch hàng năm. Đây được xem là ngày hội thuần nông của những người nông dân quanh năm làm bạn với ruộng đồng, sau khi thu hoạch xong vụ lúa Hè Thu

Người dân địa phương cho rằng, trằm (từ địa phương, nghĩa là bàu nước) do trời đất ban tặng, do vậy sau một năm làm lụng vất vả bà con nông dân được “phá Trằm”, mang chút phước lộc của trời đất về cho mình, để được may mắn trong năm.

Dù có nguồn lợi thủy sản dồi dào với rất nhiều cá tôm mà không dễ nơi nào có được nhưng để tránh việc đánh bắt quá mức làm cạn kiệt, theo quy ước của làng, người dân chỉ được bắt cá tôm vào một ngày nhất định trong năm, tức là ngày “phá Trằm” hàng năm.

Vào ngày hội làng, từ tinh mơ, dân làng mang theo các loại ngư cụ như nơm, vó, lưới, vợt, rớ… kéo về khu vực Trằm Trà Lộc. Sau phần nghi lễ đơn giản, hàng trăm người cùng với các loại ngư cụ chạy ào xuống đầm đua nhau bắt cá. Theo quy định của bất thành văn của làng Trà Lộc, người tham dự “phá Trằm” chỉ được dùng nơm, lưới hoặc vợt để bắt cá và chỉ bắt cá lớn, còn cá nhỏ để dành cho mùa sau. Khi bắt được cá lớn, người bắt cá phải hô lên thật to để tạo không khí vui vẻ.

Đi du lịch Quảng Trị, đến thăm Trằm Trà Lộc đúng dịp Phá trằm, du khách cũng sẽ cảm thấy háo hức không kém người địa phương. Từ sáng sớm, khi diễn ra ngày hội hằng trăm người dân ở làng Trà Lộc và rất đông người dân từ nơi khác đổ về. Trên tay ai cũng có nươm, lưới, rổ,...để sẵn sàng bắt đầu một ngày hội phá trằm. Điểm đặc biệt của ngày hội chính là ai cũng được tham gia, từ già trẻ gái trai nhưng họ phải đánh bắt cá tôm theo phương pháp truyền thống, cấm đánh bắt mang tính hủy diệt.

Toàn bộ khung cảnh Trằm Trà Lộc Quảng Trị là cả một hệ sinh thái phong phú, đa dạng. Bao quanh hồ nước là những cụm rừng với bạt ngàn cây lớn nhỏ, đặc biệt là đước và dây leo chằng chịt vắt ngang đầu người, cũng là tổ ấm của những đàn chim, đàn khỉ. Vẻ hoang sơ ấy ngỡ chỉ bắt gặp ở miền sơn cước, nhưng giữa lòng Trung bộ, ta vẫn có thể cảm nhận được màu xanh ngút ngàn của rừng núi, có thể nghe từng nhịp thở của sinh vật bởi nơi đây bình yên và hiền hòa.