Theo Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối tháng 9/2024, tín dụng bất động sản tăng 9,15% so với cuối năm 2023, chỉ nhỉnh hơn đôi chút so với tăng trưởng tín dụng chung của toàn hệ thống (9%). Đáng chú ý, tín dụng kinh doanh bất động sản tăng mạnh ở mức 16%, trong khi tín dụng tiêu dùng bất động sản, bao gồm các khoản vay mua và sửa nhà, chỉ tăng 4,62%.
 |
| Các chuyên gia cho rằng thị trường bất động sản đang thiếu vốn trung và dài hạn, trong khi tín dụng kinh doanh bất động sản tiếp tục tăng mạnh |
Tỷ trọng tín dụng tiêu dùng bất động sản trong tổng dư nợ tín dụng bất động sản giảm từ 65% xuống 60%, trong khi tín dụng kinh doanh bất động sản tăng từ 35% lên 40%. Những tháng đầu năm, nhiều ngân hàng ghi nhận tăng trưởng âm ở khoản vay cá nhân mua nhà, và chỉ mới có sự phục hồi nhẹ trong quý II/2024. Đến cuối tháng 6/2024, tín dụng tiêu dùng bất động sản chỉ tăng 1,2%.
Sự phục hồi của nhu cầu vay mua nhà cá nhân đã diễn ra mạnh hơn trong quý III/2024 nhờ thanh khoản thị trường tăng cao. Bà Phạm Thị Miền, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam, cho rằng phân khúc đất nền và căn hộ chung cư đang “tăng nhiệt,” phần lớn là do đầu cơ tạo nhiệt, dẫn đến cầu vay mua nhà của cá nhân tăng lên, nhưng vẫn thấp so với những năm trước.
| Đề xuất giảm lãi suất và tăng thời hạn vay ưu đãi Bộ Xây dựng đề xuất không tính dư nợ cho vay nhà ở xã hội vào room tín dụng của các ngân hàng, đồng thời kéo dài thời hạn vay và giảm lãi suất cho các khoản vay ưu đãi. Ngân hàng Nhà nước cũng đang xem xét mở rộng các chỉ tiêu tín dụng cho vay nhà ở xã hội để đẩy nhanh tiến độ giải ngân và hỗ trợ phát triển thị trường nhà ở xã hội. |
Giải ngân từ các chương trình ưu đãi với bất động sản vẫn gặp nhiều hạn chế. Báo cáo của Bộ Xây dựng gửi tới Quốc hội cho thấy, với gói tín dụng 120.000 tỷ đồng (hiện đã tăng lên 140.000 tỷ đồng), chỉ 34/63 UBND tỉnh, thành phố có công bố 83 dự án đủ điều kiện vay vốn. Tuy nhiên, mới có 15 dự án ký hợp đồng tín dụng với tổng mức cam kết 4.200 tỷ đồng, và dư nợ hiện chỉ đạt 1.624 tỷ đồng. Về phía người mua nhà, chỉ có 151 người được vay với số tiền khoảng 80 tỷ đồng.
Hiện tại, quy mô tín dụng bất động sản khoảng 3,1 triệu tỷ đồng, chiếm 21% tổng dư nợ toàn nền kinh tế. Tuy nhiên, tăng trưởng tín dụng bất động sản hiện nay chủ yếu tập trung vào phân khúc khách hàng doanh nghiệp, trong khi khách hàng cá nhân lại bị thu hẹp. Các chuyên gia cảnh báo thị trường bất động sản không nên phụ thuộc quá nhiều vào tín dụng ngân hàng, do vốn huy động của các ngân hàng chủ yếu là ngắn hạn, trong khi các dự án bất động sản thường kéo dài từ 5 đến 10 năm.
GS-TS Hoàng Văn Cường nhận định, để khơi thông nguồn vốn, cần có sự tham gia của các kênh khác như trái phiếu bất động sản, quỹ tín thác và các chương trình hỗ trợ từ Ngân hàng Chính sách xã hội. Ngoài ra, cần mở nút thắt pháp lý để giảm chi phí và tăng khả năng tiếp cận vốn cho các dự án bất động sản.
Doanh nghiệp bất động sản hiện đang gặp khó trong việc huy động vốn qua kênh trái phiếu, với tổng giá trị trái phiếu phát hành trong 9 tháng đầu năm 2024 chỉ đạt 51.300 tỷ đồng, giảm gần 8% so với cùng kỳ năm ngoái. Áp lực đáo hạn trái phiếu tăng mạnh, trong khi nhiều doanh nghiệp vẫn chưa tìm được nguồn vốn thay thế phù hợp.
Về phía người dân, tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội cũng gặp khó khăn. Ngân hàng Chính sách xã hội cho biết, trong giai đoạn 2024-2025, vẫn chưa có nguồn vốn từ ngân sách nhà nước để hỗ trợ vay theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP.
 | Nguồn vốn tín dụng bắt đầu chảy mạnh vào các dự án bất động sản Tín dụng bất động sản chiếm tỷ trọng khoảng 21% so với tín dụng toàn nền kinh tế. Nên khi tín dụng bất động sản ... |
 | Tín dụng bất động sản tăng mạnh nửa đầu 2024, vượt mốc 3 triệu tỷ đồng Tín dụng bất động sản tiếp tục tăng trưởng trong nửa đầu năm 2024, nhờ vào sự hồi phục của thị trường và lãi suất ... |
 | Dòng tiền ồ ạt đổ vào ngân hàng: Điều gì đang chờ đợi thị trường bất động sản? Giá nhà cao cùng thanh khoản kém khiến dòng tiền khó chảy vào bất động sản, dù lãi suất vay đang ở mức thấp. Nhà ... |
Nguyễn Thanh