“Lỗ hổng” nghề môi giới bất động sản

09/12/2025 - 22:034 phút đọc

margin: 15px auto;" />

Theo bà Hằng, gần 90% môi giới bất động sản hoạt động chưa đạt chuẩn đào tạo hoặc thiếu chứng chỉ, kéo theo nhiều rủi ro cho người mua nhà. Việc chuẩn hóa nghề môi giới đang trở thành yêu cầu sống còn của toàn thị trường.

Có 3 nhóm vi phạm nổi bật trong hoạt động môi giới Bất động sản, gồm:

Thứ nhất, môi giới không đủ điều kiện hành nghề. Khoảng cách quá lớn giữa số người hành nghề thực tế và số môi giới có chứng chỉ hợp pháp khiến nhiều sản phẩm chưa hoàn thiện pháp lý vẫn được đưa vào giao dịch, tạo rủi ro dây chuyền cho cả thị trường.

Thứ hai, thiếu kiến thức, cố ý hoặc vô ý cung cấp thông tin sai lệch. Do thiếu đào tạo hoặc phối hợp với doanh nghiệp, môi giới có thể đưa ra thông tin không chính xác, khiến người mua chịu rủi ro, dẫn đến nhiều kiến nghị, khiếu nại.

Thứ ba, bắt tay đầu cơ, thổi giá. Một bộ phận môi giới cấu kết với nhà đầu cơ để gom hàng, đẩy giá, tạo bong bóng và làm mất cân bằng cung - cầu.

Nguyên nhân cốt lõi vẫn đến từ chất lượng đào tạo thấp và thiếu tính chuyên nghiệp, khiến rủi ro lan rộng đến toàn thị trường.

Những sai phạm của môi giới không chỉ ảnh hưởng tới chất lượng giao dịch, mà còn để lại hệ quả nặng nề: Người mua nhà gánh rủi ro pháp lý, dễ rơi vào tranh chấp kéo dài, đồng thời mất niềm tin vào thị trường, hạn chế nhu cầu thật và kìm hãm thanh khoản; Thị trường bị nhiễu loạn giá, thiếu minh bạch, làm giảm hiệu quả quản lý Nhà nước. Trong khi đó, doanh nghiệp chân chính gặp bất lợi, khó cạnh tranh với các đơn vị làm ăn chộp giật.

Theo khảo sát của Viện nghiên cứu đánh giá thị trường Bất động sản Việt Nam (VARS IRE), có đến 89% lực lượng môi giới bất động sản hiện nay chưa có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ đã hết hiệu lực.

Cụ thể, chỉ 11,3% môi giới sở hữu chứng chỉ hành nghề còn hiệu lực, có tới 51,8% chưa từng qua đào tạo, 24,1% đã từng học nhưng chưa được cấp chứng chỉ và 12,8% có chứng chỉ nhưng đã hết hạn.

Bên cạnh đó, nhiều cơ sở không đủ điều kiện pháp lý vẫn tổ chức các khóa học, thậm chí cắt xén chương trình, thiếu kiểm tra đánh giá và sử dụng giảng viên không đạt chuẩn.

Những giấy chứng nhận được cấp sau vài giờ, vài buổi học ngắn ngủi này không bảo đảm thời lượng theo quy định, nhưng vẫn được sử dụng trong nhiều hồ sơ pháp lý như xin cấp phép mở sàn hoặc dự thi sát hạch chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản, tạo ra rủi ro chất lượng cho thị trường.

Ông Trần Minh Hoàng, Phó Chủ tịch VARS nhấn mạnh, việc tuân thủ pháp luật và chuẩn mực hành nghề không chỉ là yêu cầu bắt buộc, mà còn là nền tảng quan trọng để thị trường Bất động sản vận hành minh bạch.

Đồng quan điểm, bà Nguyễn Bảo Khuê, Tổng Giám đốc DKRA Vega cho biết, hiện có 40.000 người hành nghề môi giới Bất động sản, nhưng phần lớn hoạt động tự phát, thiếu chứng chỉ, thiếu đào tạo bài bản.

Bà Khuê phân nhóm doanh nghiệp thành 2 loại:

Nhóm doanh nghiệp có thương hiệu (chiếm 15-20%): Hoạt động bài bản, có cấu trúc và chiến lược rõ ràng. Tuân thủ pháp luật là điều kiện tồn tại và là yếu tố giúp giảm thiểu rủi ro.

Nhóm doanh nghiệp nhỏ, mô hình thời vụ: Thiếu động lực tuân thủ, không có hệ thống đào tạo, cạnh tranh thiếu lành mạnh.

Bà Nguyễn Bảo Khuê nhấn mạnh, yếu tố “chuẩn hóa" phải tư duy từ gốc. Nếu môi giới bước vào nghề môi giới bất động sản với tư duy sai lệch, chẳng hạn chỉ quan tâm đến việc chốt deal - thì dù áp quy chuẩn nào cũng không thể tạo ra thay đổi bền vững.

"Đạo đức nghề nghiệp không phải lựa chọn, mà là điều kiện tiên quyết để tồn tại. Tuy nhiên, số doanh nghiệp chịu đầu tư bài bản cho đào tạo hiện rất ít vì yêu cầu chi phí, thời gian và tư duy dài hạn", bà Khuê nhấn mạnh.

Các chuyên gia thống nhất rằng, việc chuẩn hóa nghề môi giới không chỉ giúp nâng cao năng lực đội ngũ mà còn là điều kiện sống còn để xây dựng một thị trường giao dịch minh bạch, lành mạnh và bền vững.