GS Đặng Hùng Võ: 'Khó giải cứu bất động sản bằng biện pháp vốn'

Nhận diện bản chất thị trường hiện nay

Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Chứng khoán Việt Nam trước thềm hội nghị thúc đẩy thị trường bất động sản (diễn ra ngày 17/2), GS Đặng Hùng Võ đã chỉ ra bản chất của những vấn đề trên thị trường bất động sản hiện nay là do các vướng mắc về pháp luật đất đai.

Ông Võ cho biết, yêu cầu sửa Luật Đất đai 2013 đặt ra từ lâu nhưng cho tới nay, Quốc hội mới lấy ý kiến toàn dân về dự thảo Luật Đất đai 2013 sửa đổi.

Ngoài Luật Đất đai chưa có được phiên bản tốt nhất, GS Đặng Hùng Võ cũng cho rằng nhiều đạo luật liên quan đến thị trường bất động sản hiện nay cũng đang trong tình trạng xung đột, chồng chéo lẫn nhau.

Sắc thuế bất động sản – một sắc thuế được đánh giá là không thể thiếu, giúp thị trường bất động sản đi đúng quỹ đạo, hiệu quả - cũng chưa thể ra đời.

Bên cạnh nguyên nhân pháp luật, một yếu tố quan trọng làm cho thị trường bất động sản gặp khó là sự lệch pha cung cầu. GS Võ cho rằng thị trường có quá nhiều nguồn cung giá cao, trong khi gần như không có nguồn cung giá rẻ, hoặc nếu có thì chỉ một thời gian ngắn sẽ tăng giá mạnh. Bởi vậy, những khó khăn về vốn hiện nay không phải là khó khăn của toàn thị trường mà chủ yếu diễn ra ở phân khúc giá cao.

“Vậy có công bằng không, nếu chúng ta hô hào đưa vốn ra giải cứu? Người dân tìm mãi không ra nhà thu nhập thấp, trong khi đó phân khúc giá cao thì chỉ đáp ứng cho nhu cầu đầu cơ. Không lẽ ta loay hoay đi cứu cầu đầu cơ?”, GS Võ đặt câu hỏi và nhấn mạnh những đề xuất bơm vốn để cứu bất động sản là không khả thi. “Ngân sách của nhà nước không có nhiều, dự trữ cũng ít. Mà ngay cả nhiều tiền như Trung Quốc cũng không thành công trong giải cứu bất động sản, vậy Việt Nam làm sao giải cứu kiểu đó được”.

GS Đặng Hùng Võ cho rằng đề xuất bơm vốn để cứu bất động sản là không khả thi, giải pháp pháp lý vẫn là then chốt.

Với nguồn vốn tín dụng, GS Võ cũng cho rằng không khả thi, bởi đây là nguồn vốn ngắn hạn, cơ bản không thể đáp ứng được đặc tính trung – dài hạn của thị trường bất động sản. “Thị trường phải sống bằng vốn của người mua, tức cơ chế bán nhà hình thành trong tương lai”, ông nhấn mạnh.

Giải pháp pháp lý là then chốt

Không thể trông chờ vào biện pháp vốn, GS Võ cho rằng giải pháp chỉ có thể là tháo gỡ về mặt pháp lý cho doanh nghiệp bất động sản. Về dài hạn, nhà nước cần sửa đổi bổ sung quy định pháp luật cho thống nhất, không còn xung đột, chồng chéo lẫn nhau. Trước mắt là cần giảm bớt các thủ tục hành chính, mở đường cho việc phê duyệt dự án. Đó là việc mà nhà nước cần làm ngay.

Theo ông Võ, để thị trường không bị trì trệ, bị "cóng", cần phải rà soát toàn bộ dự án, rồi phân tích cái nào còn vướng mắc pháp luật gì, lựa chọn dự án có tính khả thi cao, đề ra một số giải pháp triển khai các dự án đó. Sau đó trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt thực hiện. Đó là cách thức để người dân tin cậy vào thị trường bất động sản, cũng là để người phê duyệt dự án không còn lo lắng. Làm được vậy thì thị trường sẽ thông thoáng hơn. Dự án chạy được thì sẽ giải quyết được bài toán vốn, do có thể bán nhà hình thành trong tương lai.

Nhìn nhận về triển vọng thị trường, GS Võ cho rằng nếu hành động nhanh, cuối năm 2023 này, thị trường bất động sản sẽ có ánh sáng. “Ngay cả người lạc quan cũng nghĩ rằng thị trường phải qua hết năm nay, còn nếu không có những cách thức quyết liệt thì trong năm 2024 cũng chưa làm gì được” - GS Võ nhận định.