“Chốt” Luật Xây dựng (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1/7/2026

11/12/2025 - 17:144 phút đọc

margin: 15px auto;" />

Trước đó, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày Báo cáo một số nội dung lớn trong việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi). Theo đó cho biết, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với sự cần thiết ban hành Luật, nhất trí với Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường; cho rằng dự thảo Luật đã đáp ứng yêu cầu về thể chế hóa chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước về đổi mới công tác xây dựng pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, đáp ứng việc sắp xếp tổ chức bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Về sự đồng bộ của hệ thống pháp luật, tiếp thu ý kiến Kết luận của Ủy ban thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, ý kiến các vị đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã được rà soát bảo đảm sự đồng bộ với các Luật hiện hành; Đồng thời bảo đảm thống nhất với các dự án Luật đang được trình Quốc hội trong kỳ họp lần này.

Về cải cách thủ tục hành chính và cơ chế kiểm soát miễn giấy phép xây dựng, dự thảo Luật đã bãi bỏ thủ tục thẩm định thiết kế sau triển khai thiết kế cơ sở, giao trách nhiệm kiểm soát thiết kế xây dựng sau khi dự án được phê duyệt cho chủ đầu tư. Thực hiện nguyên tắc từ giai đoạn chuẩn bị dự án đến khởi công xây dựng, mỗi một công trình hoặc dự án chỉ phải thực hiện một thủ tục.

Dự thảo Luật đã mở rộng đối tượng được miễn giấy phép xây dựng, trong đó công trình xây dựng thuộc dự án đã được thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi thì được miễn giấy phép xây dựng. Các thủ tục hành chính được Luật giao quy định chi tiết tại Nghị định theo định hướng: Đơn giản hóa hồ sơ qua sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về hoạt động xây dựng, đất đai, dân cư; Đơn giản hóa các nội dung thẩm định cấp phép xây dựng song vẫn bảo đảm được mục tiêu quản lý nhà nước; Rút ngắn thời gian chi phí thực hiện thông qua thực hiện dịch vụ công trực tuyến, ứng dụng công nghệ thông tin chuyển đổi số.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, các nội dung cải cách này nhận được nhiều ý kiến đồng thuận của đại biểu Quốc hội; Tuy nhiên cũng có ý kiến đề nghị làm rõ các biện pháp kiểm soát chất lượng công trình trong quá trình thực hiện để tránh lãng phí và trong khắc phục hậu quả khi xảy ra các vi phạm.

Vấn đề này cơ quan chủ trì soạn thảo xin tiếp thu và báo cáo cụ thể như sau: Dự thảo Luật đã nâng cao trách nhiệm cho các chủ thể thực hiện, tăng cường kiểm tra giám sát để bảo đảm chất lượng công trình xây dựng và phát hiện, ngăn chặn kịp thời, xử lý khi phát sinh các vi phạm, cụ thể: Phân định rõ nghĩa vụ trách nhiệm cho từng chủ thể theo giai đoạn thực hiện; Quy định về công tác thẩm tra bắt buộc đối với công trình ảnh hưởng lớn đến an toàn lợi ích cộng đồng, công trình thuộc diện thẩm định phòng cháy chữa cháy; Bổ sung quy định về quản lý trật tự xây dựng được thực hiện từ lúc tiếp nhận thông báo khởi công xây dựng cho đến khi công trình được nghiệm thu bàn giao đưa vào khai thác sử dụng.

Về các Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật, theo tinh thần xây dựng Luật khung, dự thảo Luật lược bỏ các nội dung về quy định trình tự thủ tục, giao Chính phủ quy định chi tiết khoảng 40 nội dung; Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cũng đề nghị rà soát dự thảo Luật để bảo đảm đầy đủ các quy định về nguyên tắc, nhất là các vấn đề cốt lõi.

Một số ý kiến đại biểu Quốc hội cũng quan ngại về áp lực hoàn thành các Nghị định để bảo đảm không có khoảng trống sau khi Luật có hiệu lực thi hành, về nội dung này, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, dự thảo Luật đã được rà soát bảo đảm đầy đủ các nội dung về nguyên tắc làm cơ sở quy định chi tiết tại các văn bản dưới Luật. Còn đối với các nội dung Luật giao quy định chi tiết, Bộ Xây dựng đã dự kiến xây dựng 7 Nghị định trên cơ sở kế thừa các Nghị định hiện hành và chỉnh lý theo các quy định của Luật này.