Chính phủ tham vấn doanh nghiệp về dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Ngày 27/11, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình chủ trì cuộc họp với lãnh đạo nhiều bộ, ngành và các doanh nghiệp liên quan nhằm trao đổi về dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, đây là một trong những công trình hạ tầng trọng điểm quốc gia có quy mô đặc biệt lớn.

Tham dự cuộc họp có Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, cùng đại diện các Bộ Tài chính, Khoa học & Công nghệ… và nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực đầu tư – hạ tầng giao thông như Tập đoàn Đầu tư và Phát triển Việt Nam (Việt Nam 3000), Tập đoàn Discovery, Công ty CP Vận tải đường sắt Việt Nam, Tập đoàn Trường Hải (Thaco) và Công ty CP Đầu tư & Phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed.

Cuộc làm việc được tổ chức nhằm tham vấn trực tiếp các nhà đầu tư tiềm năng, không chỉ để lắng nghe ý kiến và sáng kiến từ khu vực tư nhân mà còn để đánh giá thực chất năng lực, thiện chí và mức độ sẵn sàng của từng doanh nghiệp đối với dự án. Theo lãnh đạo Chính phủ, việc trao đổi công khai này cũng là bước đi quan trọng giúp tăng tính minh bạch thông tin, qua đó giúp công luận nhận diện rõ đơn vị nào có sự chuẩn bị nghiêm túc và đủ năng lực triển khai, thay vì chỉ dừng ở các tuyên bố ý tưởng.

VinSpeed đề xuất đầu tư hơn 61 tỷ USD, cam kết “không đội vốn”

Tại cuộc họp, đại diện Tập đoàn Vingroup – ông Nguyễn Việt Quang, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc cho biết VinSpeed mong muốn được tham gia dự án theo hình thức đầu tư kinh doanh với tổng mức đầu tư ước tính hơn 61 tỷ USD, chưa bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng. Theo đề xuất, doanh nghiệp sẽ triển khai thi công trong vòng 5 năm sau khi được bàn giao mặt bằng sạch.

VinSpeed dự kiến vay 80% tổng vốn đầu tư và hoàn trả trong 30 năm, đồng thời cam kết tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật, quy trình vay vốn; không chuyển nhượng dự án, không bán thầu, sử dụng công nghệ và thiết bị hiện đại, nâng tỷ lệ nội địa hóa ngành đường sắt, đào tạo nguồn nhân lực, bảo đảm yếu tố an ninh – quốc phòng và sẵn sàng chấp nhận một phần rủi ro kinh doanh.

Đặc biệt, doanh nghiệp nhấn mạnh cam kết “không để phát sinh chi phí hay đội vốn” trong quá trình thực hiện, đồng thời đặt mục tiêu làm chủ công nghệ đường sắt tốc độ cao để từng bước hình thành năng lực nghiên cứu, phát triển độc lập tại Việt Nam.

Theo ông Nguyễn Việt Quang, việc để VinSpeed trực tiếp đầu tư sẽ mang lại nhiều lợi ích đồng thời cho Nhà nước và xã hội. Ngân sách công chỉ cần tham gia cho vay khoảng 80% vốn thay vì phải chi toàn bộ như các dự án truyền thống, trong khi khoản vay này vẫn có thể được hoàn trả trong vòng 30 năm, rút ngắn đáng kể so với chu kỳ hoàn vốn kéo dài hàng thế kỷ.

Không chỉ giảm áp lực tài chính, phương án này còn giúp rút ngắn thời gian thi công xuống còn 5 năm, sớm tạo động lực lan tỏa cho tăng trưởng kinh tế – xã hội. Nhà nước cũng tránh được rủi ro đội vốn, chậm tiến độ thường gặp ở các dự án hạ tầng lớn. Xa hơn, mô hình đầu tư này còn mở ra cơ hội hình thành ngành công nghiệp đường sắt cao tốc nội địa mà không cần chi ngân sách đầu tư trực tiếp.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình khẳng định đây là dự án có ý nghĩa đặc biệt lớn đối với nền kinh tế và sự phát triển khoa học – công nghệ quốc gia, do đó việc nghiên cứu, trao đổi với doanh nghiệp là cần thiết để đánh giá rõ năng lực và mức độ cam kết của từng nhà đầu tư.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, cuộc họp này không nhằm lựa chọn nhà đầu tư, mà tập trung thu thập thông tin và ý kiến để làm cơ sở hoàn thiện báo cáo trình Chính phủ. Ông giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện báo cáo đề xuất phương thức đầu tư và chính sách đi kèm, đồng thời đề nghị các bộ, ngành tích cực góp ý để bảo đảm tính khả thi, minh bạch và hiệu quả của dự án trước khi trình cấp có thẩm quyền xem xét.