Khai mở chiến lược hội nhập mới cho doanh nghiệp Việt Nam
Ngày 21/10/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị tham vấn hoàn thiện Dự thảo Chương trình Vươn ra thị trường toàn cầu (GoGlobal) – một sáng kiến chiến lược nhằm hình thành và phát triển nhanh các doanh nghiệp vừa, lớn và các tập đoàn kinh tế tư nhân mang tầm khu vực, quốc tế.
Đại biểu tham dự hội nghị. Ảnh: Minh Khuê.
Hội nghị được tổ chức với sự hỗ trợ của Dự án “Hỗ trợ chính sách thương mại và xúc tiến xuất khẩu Việt Nam” (SwissTrade) do Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) tài trợ, hướng tới việc tham khảo kinh nghiệm quốc tế, tăng cường đối thoại chính sách và hoàn thiện khung giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam vươn ra thế giới. Sự kiện thu hút gần 100 đại biểu là đại diện các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp xuất khẩu, đầu tư ra nước ngoài cùng các tổ chức quốc tế và chuyên gia độc lập.
Chia sẻ tại hội nghị, ông Bùi Huy Sơn, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch, Tài chính và Quản lý doanh nghiệp (Bộ Công Thương), Giám đốc Dự án SwissTrade - nhấn mạnh, tiến trình “GoGlobal” là kết quả của gần bốn thập kỷ hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam, gắn với các dấu mốc quan trọng như gia nhập ASEAN (1995), ký Hiệp định Thương mại Việt - Hoa Kỳ (2000), gia nhập WTO (2007) và ký kết các FTA thế hệ mới như CPTPP, EVFTA. Nhờ đó, Việt Nam hiện nằm trong Top 20 quốc gia xuất khẩu hàng đầu, là một trong 10 nền kinh tế có độ mở lớn nhất thế giới, đồng thời trở thành trung tâm sản xuất, chế biến, chế tạo của châu Á.
Ông Bùi Huy Sơn - Vụ trưởng Vụ Kế hoạch, Tài chính và Quản lý doanh nghiệp (Bộ Công Thương), phát biểu tại hội nghị.
Tuy nhiên, ông Sơn cũng chỉ rõ những hạn chế như: xuất khẩu vẫn phụ thuộc lớn vào khu vực FDI, doanh nghiệp trong nước chủ yếu đảm nhận các khâu có giá trị gia tăng thấp; đầu tư ra nước ngoài khiêm tốn; thương hiệu Việt chưa vươn tới tầm toàn cầu. Bên cạnh đó, các khó khăn về vốn, công nghệ, logistics và năng lực quản trị vẫn là rào cản lớn.
Tham vấn chính sách - nền tảng cho bước tiến mới
Tại hội nghị, Bộ Công Thương đã trình bày Dự thảo Chương trình GoGlobal, được xây dựng trên cơ sở phối hợp liên ngành, với sự tham vấn sâu rộng từ các tổ chức quốc tế và chuyên gia trong - ngoài nước. Dự thảo đang được lấy ý kiến rộng rãi, hướng tới một chương trình khả thi, đáp ứng thực tiễn phát triển và khát vọng vươn tầm thế giới của doanh nghiệp Việt Nam.
Các đại biểu tập trung thảo luận hai nhóm nội dung trọng tâm: khung chính sách GoGlobal và kinh nghiệm quốc tế; đóng góp ý kiến nhằm hoàn thiện chương trình để GoGlobal trở thành nền tảng hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam vươn ra thế giới một cách thực chất, hiệu quả và bền vững.
Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương). Ảnh: Minh Khuê.
Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), cho biết kể từ năm 1995, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đã tăng trưởng vượt bậc nhờ chính sách mở cửa và hội nhập quốc tế, đặc biệt qua các mốc ASEAN, Hiệp định Việt - Mỹ và WTO. Việt Nam hiện là một trong những nền kinh tế có độ mở cao nhất khu vực với kim ngạch xuất nhập khẩu chiếm tỷ trọng lớn so với GDP.
Theo ông Trần Thanh Hải, Chương trình GoGlobal cần tập trung vào việc xây dựng, củng cố và phát triển hệ thống hợp tác logistics ở các cấp độ quốc gia, địa phương, hiệp hội và doanh nghiệp, đồng thời tăng cường kết nối, chia sẻ thông tin về chính sách, quy định và nhu cầu thị trường. “GoGlobal không chỉ là một lựa chọn, mà là con đường tất yếu để nâng tầm chuỗi cung ứng Việt Nam, gia tăng giá trị dịch vụ và khẳng định vị thế logistics Việt Nam trên bản đồ thế giới”, ông Trần Thanh Hải nhấn mạnh.
Doanh nghiệp Việt Nam và khát vọng vươn tầm toàn cầu
TS Phan Hữu Thắng, nguyên Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), đánh giá cao sáng kiến của Bộ Công Thương trong việc xây dựng khung chính sách GoGlobal. TS Thắng cho rằng dù hơn 98% doanh nghiệp Việt Nam là doanh nghiệp nhỏ và vừa, nhưng nhiều đơn vị đã chủ động đầu tư ra nước ngoài, thể hiện tinh thần hội nhập mạnh mẽ của khu vực kinh tế tư nhân.
TS. Phan Hữu Thắng - nguyên Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư). Ảnh: Minh Khuê.
TS Thắng đề nghị Nhà nước hoàn thiện thể chế, chính sách tài chính, chương trình đào tạo nhân lực chất lượng cao, đồng thời nâng cao năng lực hỗ trợ của các cơ quan chức năng để giúp doanh nghiệp Việt đủ sức cạnh tranh toàn cầu.
Ở góc nhìn khác, PGS.TS Nguyễn Thế Chinh - nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Tài nguyên và Môi trường cho rằng, doanh nghiệp muốn chinh phục thị trường quốc tế phải nắm vững tiêu chuẩn môi trường, chủ động chuyển đổi mô hình sản xuất từ “nâu” sang “xanh” theo hướng kinh tế tuần hoàn, carbon thấp. PGS.TS Chinh đề xuất cần có chính sách hỗ trợ đồng bộ về pháp lý, công nghệ, tài chính và thông tin để doanh nghiệp nhanh chóng thích ứng với yêu cầu “xanh hóa” của thị trường quốc tế.
Đại diện địa phương, ông Nguyễn Trường Thi, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh - khẳng định: "Chương trình GoGlobal là sáng kiến có ý nghĩa chiến lược, thể hiện tầm nhìn của Bộ Công Thương trong việc kiến tạo khung chính sách quốc gia thống nhất, hỗ trợ doanh nghiệp hội nhập sâu rộng".
Ông Nguyễn Trường Thi - Phó Giám đốc Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: Minh Khuê.
Từ thực tiễn triển khai, ông Nguyễn Trường Thi đề xuất ba nhóm kiến nghị trọng tâm:
Thứ nhất, về cơ chế điều phối: Cần sớm thiết lập Cổng thông tin GoGlobal quốc gia, kết nối Bộ Công Thương, các thương vụ Việt Nam ở nước ngoài và Sở Công Thương địa phương để chia sẻ nhanh, chính xác thông tin thị trường và cơ hội hợp tác.
Thứ hai, về thể chế: Đề nghị ban hành khung pháp lý thử nghiệm (sandbox) cho thương mại điện tử, logistics xuyên biên giới, đồng thời hoàn thiện chính sách bảo lãnh và bảo hiểm tín dụng xuất khẩu cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Thứ ba, về nguồn nhân lực: Kiến nghị Bộ phối hợp cùng thành phố triển khai Chương trình đào tạo doanh nhân toàn cầu (Global CEO Program) và hình thành mạng lưới cố vấn doanh nghiệp GoGlobal, kết nối chuyên gia quốc tế và cộng đồng kiều bào.
“Với tiềm năng, lợi thế và tinh thần tiên phong, TP. Hồ Chí Minh cam kết đồng hành cùng Bộ Công Thương triển khai hiệu quả Chương trình GoGlobal, trở thành trung tâm kết nối, chia sẻ kinh nghiệm và thí điểm các mô hình mới. Qua đó, góp phần khẳng định vị thế và thương hiệu Việt Nam trên trường quốc tế”, ông Nguyễn Trường Thi khẳng định.
Phó Giám đốc Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh cho biết, sau khi hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh hiện là siêu đô thị kinh tế lớn nhất cả nước, trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ, logistics quốc gia và là đầu tàu tăng trưởng của vùng Đông Nam Bộ, đóng góp hơn 22% GDP và 25% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Thành phố hoàn toàn thống nhất với quan điểm, mục tiêu và định hướng của Chương trình GoGlobal, đặc biệt là thúc đẩy quốc tế hóa khu vực kinh tế tư nhân, phát triển các doanh nghiệp dẫn đầu và hình thành hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp vươn ra thế giới.