Hiểu thị trường để khai thác tối đa dư địa
Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam - Israel (VIFTA) là một hiệp định thương mại tự do mang tính chất truyền thống. Theo cam kết, Israel sẽ dỡ bỏ thuế quan đối với tổng cộng hơn 90% số dòng thuế, trong đó xóa khoảng trên 65% số dòng thuế cam kết ngay sau khi hiệp định có hiệu lực và khoảng trên dưới 25% số dòng thuế khác theo lộ trình từ 3 đến 10 năm. Israel đã cam kết dành hạn ngạch thuế quan với thuế suất 0% trong hạn ngạch đối với một số mặt hàng bao gồm trứng, thịt, khoai tây, cà rốt, nấm, mật ong, cá ngừ và các mặt hàng khác.
Với những ưu đãi kể trên, các chuyên gia khuyến nghị, cộng đồng doanh nghiệp trong nước cần chuẩn bị sẵn lượng sản phẩm hàng hóa nhất định, đúng và đủ theo hạn ngạch Israel đã cam kết cũng như các mặt hàng phi hạn ngạch khác để đưa hàng Việt Nam xâm nhập thị trường Israel.
Doanh nghiệp Việt Nam cần tìm hiểu sơ bộ tổng thể về kinh tế - xã hội và thói quen tiêu dùng của người dân Israel. Ảnh: Khánh Ly
Dù vậy, lãnh đạo Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương cho rằng, để có thể khai thác triệt để hay tối ưu hóa lợi ích của VIFTA, trước hết doanh nghiệp Việt Nam cần tìm hiểu sơ bộ tổng thể về kinh tế - xã hội và thói quen tiêu dùng của người dân Israel.
Ví dụ, người Israel đón năm mới vào khoảng tháng 9 hàng năm và sử dụng rất nhiều mật ong vào dịp này, ăn nhiều bánh donut vào dịp tháng 12 Dương lịch, tổ chức lễ hội giống như Rằm tháng 8 của Việt Nam vào dịp tháng 3 Dương lịch hàng năm, và tháng 4 hoặc tháng 5 Dương lịch hàng năm là thời điểm bỏ đồ cũ và mua tất cả đồ mới cho cả gia đình từ nội thất cho đến đồ đạc sẵn sàng để đi du lịch…
Lâu nay, chúng ta biết đến Israel là một đất nước có tinh thần khởi nghiệp - tinh thần doanh nhân rất mạnh mẽ, người lao động Israel rất sáng tạo, được đào tạo rất bài bản và lực lượng lao động rất đa dạng bao gồm nhiều chủng tộc khác nhau, định hướng giới tính khác nhau, địa vị kinh tế - xã hội khác nhau và tôn giáo khác nhau.
Từ thị trường sở tại, ông Lê Thái Hòa, Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Israel cho biết, mặc dù dung lượng thị trường khiêm tốn nhưng nhu cầu nhập khẩu của Israel khá lớn, vòng quay tiêu dùng ở thị trường Israel nhanh, thể hiện ở trị giá nhập khẩu hàng hóa tăng mạnh.
Tập quán và thói quen kinh doanh của các doanh nghiệp Israel là muốn/thích mua hàng thành phẩm, đã qua chế biến, có giá trị gia tăng cao, được đóng gói sẵn bao bì hoàn chỉnh, nhất là đối với nhóm hàng lương thực thực phẩm và hàng tiêu dùng (thủy hải sản, hạt điều, cà phê, hạt tiêu, nước giải khát, bánh kẹo, quế, dệt may, giày dép các loại...), kể cả hàng điện tử và hàng gia dụng, để mang về đưa vào các kênh phân phối hoặc chuỗi siêu thị bán lẻ cho người tiêu dùng có thể sử dụng được ngay sau khi mua hàng.
“Đây chính là những yếu tố thuận lợi cho các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam tranh thủ khai thác cơ hội xuất khẩu hàng hóa có giá trị gia tăng cao sang thị trường Israel” - Tham tán thương mại Lê Thái Hòa nhận định.
Đẩy mạnh thông tin tuyên truyền về VIFTA
Phân tích rõ những nhóm hàng hóa còn dư địa, có nhiều triển vọng tăng kim ngạch, Tham tán Lê Thái Hòa cho hay, dẫn đầu là nhóm hàng điện thoại động, tiếp đến là nhóm hàng thủy hải sản.
“Bộ Y tế Israel cho biết, triển vọng tăng trưởng nhập khẩu đối với nhóm hàng thủy hải sản của Việt Nam là khá lớn trong thời gian tới và Israel không áp dụng biện pháp phòng vệ hoặc kể cả thuế anti-dumping đối với mặt hàng này, do nhu cầu tiêu dùng ở trong nước ngày càng lớn trong khi năng lực đánh bắt/sản xuất không đáp ứng đủ” - Thương vụ Việt Nam tại Israel thông tin.
Dệt may - một trong những mặt hàng triển vọng để đẩy mạnh xuất khẩu sang Israel. Ảnh: Trung Tín
Cùng với đó là sản phẩm hạt điều, mỗi năm Israel nhập khẩu loại hạt điều chế biến với số lượng khá lớn, chủ yếu là loại hạt điều rang muối hoặc đã qua bóc vỏ. Riêng với cà phê, mỗi năm, Israel nhập khẩu trên dưới 240 triệu USD sản phẩm cà phê các loại. Israel nhập khẩu chủ yếu là loại cà phê chế biến hòa tan.
Ngoài ra, gạo cũng là một trong những sản phẩm nông sản còn nhiều triển vọng có thể đẩy mạnh xuất khẩu sang Israel. Mỗi năm, Israel nhập khẩu mặt hàng gạo với trị giá khoảng gần 200 triệu USD. Israel nhập khẩu gạo từ Việt Nam chiếm 1,8% (khoảng 2,2 triệu USD gạo xay xát) tổng giá trị nhập khẩu mặt hàng này. Đối với mặt hàng gạo của Việt Nam, cụ thể là sản phẩm gạo thơm, hạt dài, 5% tấm, đóng gói 1kg hoặc bao 5kg hoặc bao 20kg, nhất là đối với mặt hàng gạo Jasmine và Japonica, luôn được người tiêu dùng ở Israel ưa thích.
Không những vậy, các sản phẩm chế biến như cơm dừa, đồ khô chế biến, gia vị các loại, giày dép các loại, thiết bị điện tử và văn phòng, đồ gia dụng, vật liệu xây dựng... cũng là những nhóm sản phẩm, ngành hàng có thể đẩy mạnh xuất khẩu sang Israel trong thời gian tới.
Tuy nhiên, Tham tán thương mại Lê Thái Hòa cho rằng, để tận dụng những ưu đãi từ Hiệp định VIFTA, hai nước Việt Nam - Israel cần phối kết hợp để tuyên truyền, phổ biến nội dung Hiệp định VIFTA cho cộng đồng doanh nghiệp.
Phía Việt Nam cũng cần tăng cường công tác thông tin, định hướng thị trường/nhu cầu doanh nghiệp/mặt hàng tại thị trường có nhu cầu nhập khẩu, cập nhật và phổ biến các quy định/chính sách nhập khẩu tại thị trường sở tại cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Cùng với đó, cần đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, tham gia các sự kiện chuyên ngành tại Israel, tổ chức các hội thảo để tuyên truyền/phổ biến/giới thiệu/quảng bá thị trường, doanh nghiệp, các sự kiện thương mại đầu tư tại Việt Nam, các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam cho các đối tác/doanh nghiệp Israel; tổ chức các hội thảo giao thương, kết nối cơ hội hợp tác và kết nối người mua hàng/nhà nhập khẩu Israel với các nhà sản xuất/đối tác xuất khẩu Việt Nam.
Đối với các doanh nghiệp xuất khẩu và nhà sản xuất Việt Nam, Thương vụ Việt Nam tại Israel khuyến nghị, cần tích cực quan tâm; tăng cường theo dõi sát sao thị trường và khu vực; chủ động nghiên cứu và có kế hoạch sang khảo sát thị trường Israel, tham dự các sự kiện xúc tiến thương mại-đầu tư, trực tiếp tìm hiểu, gặp gỡ đối tác, xây dựng và thiết lập quan hệ hợp tác kinh doanh, tận dụng lợi thế Hiệp định VIFTA để đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường Israel đối với những nhóm mặt hàng mà thị trường có nhu cầu nhập khẩu.
Đặc biệt, cần tranh thủ cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu các nhóm mặt hàng hiện tại Israel đang có nhu cầu nhập khẩu lớn như các nhóm hàng lương thực thực phẩm, hàng tiêu dùng và hàng vật liệu xây dựng, do Israel bị đứt gãy nguồn cung và đang tăng cường tìm kiếm nguồn cung cấp từ bên ngoài.
Mặt khác, cần theo dõi sát diễn biến tình hình tại Israel, lưu ý đối với rủi ro tầu hàng di chuyển trên tuyến hải trình chạy ngang qua Yemen tới Biển Đỏ và cân nhắc mua bảo hiểm rủi ro cho hàng hóa xuất khẩu cũng như lựa chọn tuyến vận tải hàng đường biển cho phù hợp để phòng tránh rủi ro
Hiệp định thương mại tự do giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ Nhà nước Israel ký kết vào ngày 25/7/2023, có hiệu lực từ ngày 17/11/2024.