WTO ra mắt bộ công cụ chính sách thương mại tại COP28

Ngày 2/12, tại Hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc lần thứ 28 (COP28) ở Dubai, Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã ra mắt bộ 10 điểm “Công cụ chính sách thương mại cho hành động vì khí hậu” để giới thiệu cho các chính phủ một bộ công cụ giúp họ nỗ lực ứng phó với các mục tiêu biến đổi khí hậu toàn cầu. Trong đó bao gồm cách tích hợp các lựa chọn chính sách thương mại, chẳng hạn như xem xét thuế nhập khẩu đối với các giải pháp carbon thấp vào chiến lược quốc gia có thể giúp các nền kinh tế giảm thiểu tác động và thích ứng với hậu quả của biến đổi khí hậu.

Tổng giám đốc WTO- bà Okonjo-Iweala và các thành viên tham dự COP28

Việc kiểm tra theo thẩm quyền của Liên hợp quốc trước COP28 chứng tỏ rằng các cam kết quốc gia nhằm cắt giảm phát thải khí nhà kính toàn cầu vẫn chưa đạt được kết quả cần thiết để tránh những tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu theo Thỏa thuận Paris 2015. WTO đã đưa ra 10 công cụ chính sách thương mại có thể đẩy nhanh tiến độ hướng tới các mục tiêu về khí hậu. Mỗi yếu tố có thể được tích hợp vào các đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) và kế hoạch thích ứng quốc gia (NAP) khi các nền kinh tế tìm cách tăng cường tham vọng trong các chiến lược khí hậu của họ.

Tổng giám đốc WTO Okonjo-Iweala cho biết, Bộ công cụ này được xây dựng dựa trên công trình nghiên cứu của Ban Thư ký WTO nhằm làm sáng tỏ những cách mà chính sách thương mại có thể giúp đẩy nhanh và khuếch đại tác động của hành động vì khí hậu vì lợi ích của các thế hệ hiện tại và tương lai. Bài học đặt ra rất rõ ràng rằng nếu không có chuỗi cung ứng tích hợp toàn cầu, việc đạt được mức phát thải ròng bằng 0 vào giữa thế kỷ này sẽ trở nên đắt đỏ hơn nhiều.

Bộ công cụ do Ban Thư ký WTO chuẩn bị như một nguồn thông tin và nguồn cảm hứng cho các nhà hoạch định chính sách, nêu bật 10 hành động chính sách thương mại dựa trên nghiên cứu của Ban Thư ký và những gì nhiều thành viên WTO đang thực hiện.

Các phương án bao gồm: 1) Đưa ra các biện pháp tạo thuận lợi thương mại nhằm giảm phát thải khí nhà kính liên quan đến thủ tục hải quan biên giới rườm rà; 2) triển khai chính sách mua sắm chính phủ xanh; 3) sử dụng các tiêu chuẩn quốc tế để tránh sự manh mún khi nâng cấp các quy định về hiệu quả năng lượng; 4) xem xét các quy định và hạn chế đối với các nhà cung cấp dịch vụ liên quan đến khí hậu để hỗ trợ các nỗ lực giảm thiểu và thích ứng với khí hậu; 5) tái cân bằng thuế nhập khẩu để tăng cường áp dụng công nghệ carbon thấp; 6) cải cách các khoản trợ cấp có hại cho môi trường để mở ra các nguồn lực bổ sung cho hành động vì khí hậu; 7) tạo điều kiện và tăng cường tài trợ thương mại để hỗ trợ phổ biến công nghệ và thiết bị liên quan đến khí hậu; 8) cải thiện cách thức hoạt động của thị trường lương thực và nông sản để hỗ trợ thích ứng và giảm nhẹ khí hậu bằng cách giảm bớt thương mại thực phẩm; 9) tăng cường hệ thống vệ sinh và kiểm dịch động thực vật để bảo vệ nền kinh tế khỏi sự lây lan của dịch bệnh, sâu bệnh và các rủi ro liên quan khác do biến đổi khí hậu; và 10) cải thiện sự điều phối các loại thuế nội địa liên quan đến khí hậu, bao gồm định giá carbon và các chính sách tương đương, để giảm chi phí tuân thủ và phân tán chính sách.

Về vấn đề thuế nhập khẩu, Bộ công cụ WTO lưu ý rằng, dầu thô và than phải đối mặt với mức thuế trung bình lần lượt là 0,8% và 1,6% trong khi thiết bị năng lượng tái tạo phải đối mặt với mức thuế trung bình là 3,2%, với một số nền kinh tế áp dụng mức thuế cao tới 12%. Thuế nhập khẩu có thể được xem xét lại nhằm thúc đẩy khả năng chi trả và hấp thụ năng lượng xanh. Hơn nữa, ít nhất 30 thành viên WTO từ tất cả các khu vực và trình độ phát triển kinh tế đã áp dụng biện pháp cắt giảm thuế vì mục đích môi trường, chủ yếu là cho các công nghệ tái tạo, xe điện và xe phát thải ít carbon.

Về mua sắm chính phủ, bộ công cụ chính sách thương mại của WTO gợi ý thêm rằng các chính phủ chi khoảng 13 nghìn tỷ USD cho mua sắm công mỗi năm và điều này chịu trách nhiệm trực tiếp và gián tiếp cho 15% lượng phát thải khí nhà kính.

Việc đưa ra các tiêu chí nhạy cảm với khí hậu, đồng thời giữ cho thị trường đại chúng mở cửa cho các nhà cung cấp hiệu quả và bền vững, có thể giảm đáng kể lượng khí thải. Cơ sở dữ liệu môi trường của WTO tiết lộ rằng các thành viên đã thông báo cho WTO về 70 biện pháp mua sắm chính phủ liên quan đến môi trường kể từ năm 2009.