Chênh lệch giữa mua vào - bán ra lớn
Vàng là một trong những tài sản được người Việt ưu tiên nắm giữ trong suốt chiều dài lịch sử. Vì vậy, số lượng cá nhân, tổ chức tham gia thị trường là rất nhiều. Tuy nhiên, đa phần các thương nhân đều có quy mô nhỏ lẻ.
Thị trường nằm chủ yếu trong tay một vài "ông lớn" như Công ty Cổ phần Tập đoàn vàng bạc đá quý Doji (Tập đoàn Doji), Công ty Cổ phần vàng bạc đá quý Phú Nhuận – PNJ, Công ty Cổ phần vàng bạc đá quý Sài Gòn – SJC, Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu,…
Tập đoàn Doji được xem là một trong những "ông lớn" của ngành vàng bạc trong nước khi thường xuyên dẫn đầu thị phần theo doanh thu. Chính vì vậy, diễn biến giá của Doji cũng nhận được sự quan tâm lớn từ thị trường.
Trong đó, cuối năm 2023, vàng sốt nóng khi chênh lệch giá bán ra và mua vào liên tục được các “nhà vàng” đẩy lên mức rất cao. Doji gây sốc hơn cả khi áp dụng mức chênh cao kỷ lục trong lịch sử hoạt động của công ty này nói riêng cũng như của toàn thị trường nói chung.
Cụ thể, trong phiên giao dịch cuối cùng của năm 2023, Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn – SJC niêm yết giá vàng SJC ở mức: 71 triệu đồng/lượng – 74 triệu đồng/lượng. Mức chênh ghi nhận 3 triệu đồng/lượng.
Còn tại Công ty vàng bạc đá quý Phú Nhuận, mức chênh này đạt 3,9 triệu đồng/lượng khi giá vàng SJC đóng cửa năm ở mức 70 triệu đồng/lượng – 73,9 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, tất cả đều đứng sau Doji.
Tại ngày 31/12/2023, Doji công bố giá vàng SJC trên thị trường Hà Nội ở mức: 68 triệu đồng/lượng – 74 triệu đồng/lượng. Như vậy, giá bán ra cao hơn giá mua vào tới 6 triệu đồng/lượng – mức cao nhất thị trường. Còn tại TP. Hồ Chí Minh, mức chênh là 5 triệu đồng/lượng khi giá vàng SJC giao dịch ở mức: 70 triệu đồng/lượng – 75 triệu đồng/lượng.
 |
| Tại ngày 31/12/2023, Tập đoàn Doji giá bán ra cao hơn giá mua vào 6 triệu đồng/lượng, vượt trội so nhiều doanh nghiệp cùng ngành. (Ảnh: Vân Khánh) |
Có thể thấy Doji mua vào vàng SJC với giá rẻ nhất thị trường nhưng lại bán ra với giá cao nhất.
Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương về diễn biến này, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng bình luận: “Chênh lệch giữa giá mua và bán cao như vậy, kinh doanh mua vào giá thấp, bán ra với giá cao, người mua vào chịu rủi ro chịu biến động. Chênh lệch càng lớn, các nhà kinh doanh cảm thấy rủi ro và đẩy rủi ro cho người tiêu dùng”.
Doanh thu cao, lợi nhuận thấp
Doji là một trong những công ty vàng có hệ thống phân phối rộng lớn nhất, tới gần 90 cửa hàng tại nhiều tỉnh, thành khác nhau trong sắp cả nước. Cùng với việc có nhiều thời điểm ghi nhận giá bán ra cao nhất thị trường, doanh thu của Doji thường xuyên là con số khổng lồ, vượt trội so với nhiều đối thủ.
Cụ thể, doanh thu hàng năm của Doji đã vượt mốc tỷ đô từ khá lâu. Năm 2023, Doji thu về 75.798 tỷ đồng (tương đương 3 tỷ USD). Dù giảm nhẹ so với con số 77.356 tỷ đồng của năm 2022 nhưng doanh thu Doji năm 2023 vẫn cao vượt trội so với Công ty Cổ phần vàng bạc đá quý Phú Nhuận – PNJ khi gấp 2,27 lần.
Tuy vậy, thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) năm 2023 của Doji lại chỉ là 9,3 tỷ đồng, trong khi PNJ là 518 tỷ đồng. Điều đó có nghĩa thuế TNDN tại Doji chỉ bằng 1,8% so với PNJ.
Nguyên nhân của chênh lệch quá lớn này chính là giá vốn hàng bán tại Doji quá cao so với PNJ. Chỉ tiêu này tại hai “nhà vàng” lớn nhất Việt Nam trong năm 2023 lần lượt là 74.806 tỷ đồng và 27.078 tỷ đồng. Kết quả là lợi nhuận gộp Doji và PNJ có sự khác biệt cao, khi đạt 872 tỷ đồng và 6.059 tỷ đồng.
Có thể thấy, dù doanh thu cao gấp 2,27 lần PNJ nhưng lợi nhuận gộp của Doji lại chỉ bằng 14,4%. Đây không phải lần đầu tiên Tập đoàn Doji có doanh thu cao hơn hẳn so với PNJ nhưng biên lợi nhuận gộp và đóng góp thuế TNDN lại ở phía sau.
Trước đó, trong năm 2022, doanh thu về bán hàng và cung cấp dịch vụ của hai “nhà vàng” này lần lượt là 77.356 tỷ đồng và 34.211 tỷ đồng. Chi phí thuế TNDN của Doji là 39,6 tỷ đồng, thấp hơn rất nhiều so với 521 tỷ đồng của năm 2022.