Ukraine khởi kiện 3 nước EU về lệnh cấm nông sản

Ngày 17/9, Đại diện Thương mại Ukraine Taras Kachka cho biết Kiev bắt đầu khởi kiện Ba Lan, Hungary và Slovakia vì ba nước này từ chối dỡ bỏ lệnh cấm đối với các sản phẩm nông nghiệp của Ukraine.

Lệnh cấm của ba quốc gia Trung Âu nhằm bảo vệ nông dân của họ trước sự gia tăng xuất khẩu từ siêu cường ngũ cốc Ukraine, sau khi Nga phong tỏa các cảng của Ukraine trên Biển Đen. Đảng cầm quyền của Ba Lan đặc biệt quan tâm đến việc ngăn chặn dòng chảy thương mại này vì cuộc bầu cử vào ngày 15/10 gắn chặt với cơ sở hỗ trợ nông thôn, vốn đang bị ảnh hưởng bởi sự gia tăng xuất khẩu nông sản của Ukraine.

Điều quan trọng là phải chứng minh rằng những hành động này là sai về mặt pháp lý. Và đó là lý do tại sao Ukraine bắt đầu các thủ tục tố tụng vào ngày 18/9 và Kiev đang chuẩn bị trả đũa việc xuất khẩu rau quả của Ba Lan.

Ba nước EU đã phản đối Ủy ban châu Âu hôm 15/9 về quyết định cho phép Ukraine bán ngũ cốc trên khắp EU. Ba Lan, Hungary và Slovakia cho biết họ sẽ áp đặt lệnh cấm đối với ngũ cốc Ukraine sau quyết định chấm dứt hạn chế của Ủy ban. Giám đốc thương mại Ukraine cho biết những biện pháp này của Hungary và Ba Lan là một tuyên bố thể hiện sự ngờ vực hoàn toàn đối với Ủy ban châu Âu.

Ukraine lập luận rằng việc Ba Lan, Hungary và Slovakia công khai thách thức Brussels không chỉ là vấn đề nội bộ của EU mà còn nêu lên “mối lo ngại mang tính hệ thống lớn nhất” - liệu các đối tác thương mại quốc tế có thể tin tưởng rằng Brussels lên tiếng thay mặt EU hay không. Trong nhiều năm, Ủy ban châu Âu là nhà đàm phán thương mại và thể chế chính sách thương mại cho toàn EU.

Kiev có kế hoạch kiện các nước tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) thay vì thông qua hiệp định thương mại của chính họ với EU. Trong khi Slovakia chỉ đơn giản gia hạn lệnh cấm trước đây của EU đối với 4 loại ngũ cốc thì Ba Lan lại áp đặt lệnh cấm bổ sung đối với bột mì và thức ăn chăn nuôi của Ukraine vào cuối tuần qua. Hungary còn tiến xa hơn nữa và cấm thêm 25 sản phẩm chưa được thảo luận trước đó, bao gồm cả thịt.

Trong khi các lệnh cấm bổ sung của Hungary chủ yếu mang tính biểu tượng, do Ukraine không xuất khẩu nhiều thịt bò hoặc thịt lợn sang nước này, các biện pháp của Ba Lan sẽ ảnh hưởng đến một phần đáng kể hàng xuất khẩu của Ukraine. Trừ khi Warsaw dỡ bỏ các lệnh cấm bổ sung này, Ukraine có thể buộc phải trả đũa các sản phẩm bổ sung và sẽ cấm nhập khẩu trái cây và rau quả từ Ba Lan.

Chính phủ Budapest và Warsaw cho biết họ hành động để bảo vệ nông dân khỏi sự gia tăng sản phẩm Ukraine khiến giá cả giảm sút nhưng Ukraine phản bác rằng lý do này là sai lầm. Brussels hy vọng giải quyết cuộc chiến bằng cách buộc Kiev áp đặt các hạn chế của riêng mình đối với xuất khẩu trong trường hợp giá tăng đột ngột.

Kiev thông báo sẵn sàng “đảm nhận trách nhiệm đảm bảo rằng xuất khẩu từ Ukraine không tạo ra bất kỳ cơn sóng thần nào ở các nước láng giềng” và sẽ áp đặt hệ thống giấy phép xuất khẩu “thời gian thực” đối với ngũ cốc cho cả hai làm chậm hoạt động xuất khẩu sang các nước láng giềng và cho phép Ukraine “phản ứng nhanh chóng” nếu phát hiện có sự đột biến.