Tìm hiểu về hợp đồng hoán đổi, đặc điểm của hợp đồng hoán đổi

Khái niệm hợp đồng hoán đổi

Hợp đồng hoán đổi (trong tiếng Anh gọi là Swap Contract) là một thỏa thuận dạng hợp đồng giữa hai bên đối tác, theo đó các bên đồng ý thực hiện các khoản thanh toán định kì cho nhau, hay là đồng ý trao đổi các luồng tiền trong tương lai theo một phương thức đã định sẵn và trong một khoản thời gian xác định trước.

Hợp đồng hoán đổi có hiệu lực từ ngày khởi đầu (còn được gọi là ngày định giá) và chấm dứt vào ngày kết thúc (hay còn gọi là ngày đáo hạn) của hợp đồng.

Hình minh họa

Đặc điểm hợp đồng hoán đổi

Những đặc điểm cơ bản của hợp đồng hoán đổi:

Các bên tham gia ký kết đều đồng ý, thống nhất với nhau về ý chí, tự nguyện và bình đẳng.

Hợp đồng xác lập và chấm dứt các quyền, nghĩa cụ của các bên nếu phát sinh những hậu quả pháp lý.

Bao gồm đầy đủ nội dung của các bên tham gia ký kết về quyền và nghĩa vụ.

Những điểm mà hợp đồng hoán đổi có tính đặc thù hơn với hợp đồng thông thường:

Đặc điểm chung giữa hai bên là: Một bên đồng ý hoán đổi nguồn lợi ích từ thị trường tài chính này để đổi lấy một nguồn lợi ích khác từ một nguồn tài chính khác.

Các hoán đổi có giá trị bằng không. Ngoài trường hợp các bên vi phạm hợp đồng thì các bên không có thoả thuận về nghĩa vụ thanh toán một khoản tiền mặt cho nhau mặc dù cả hai bên đều đạt được lợi ích nhất định.

Loại hợp đồng này được các bên thực hiện theo nguyên tắc bù trừ. Điều này có thể hiểu đơn giản là hai bên tham gia hợp đồng sẽ cách cắt giảm khối lượng đồng tiền tiền thanh toán để hạn chế những rủi ro tín dụng một cách tối đa.

Những bên tham gia hợp đồng chỉ được giao dịch trên thị trường tập trung và các bên tham gia ký đều hiểu rõ về nhau.

Loại hợp đồng này giúp các bên tham gia tránh được rủi ro về biến động tỷ giá và chênh lệch giá mua- giá bán. Đồng thời, họ còn có được ngoại tệ mà mình mong muốn cùng tỷ giá mà không cần giao dịch mua bán qua ngân hàng.

Ưu điểm, nhược điểm của hợp đồng hoán đổi

Hợp đồng hoán đổi có sự tham gia bao gồm ngân hàng và khách hàng đều có lợi ích nhất định, khách hàng thỏa mãn được nhu cầu ngoại tệ và nội tệ của mình ở thời điểm hiện tại, nghĩa là ngay tại thời điểm hợp đồng có hiệu lực, đồng thời cũng thỏa thuận nhu cầu mua hoặc bán ngoại tệ vào ngày đáo hạn.

Sự rủi ro về tỷ giá được loại bỏ hoàn toàn trong trường hợp có sự chắc chắn về dòng tiền trong tương lai.

Tuy nhiên, rủi ro mới có thể nảy sinh trong trường hợp công ty không có dòng tiền như yêu cầu bằng dòng tiền đã tham gia hợp đồng hoán đổi tại ngày thanh toán tiền lãi,… cũng như ngày cuối cùng để thanh toán tiền gốc, công ty sẽ phải mua số lượng ngoại tệ cần thiết trên thị trường với tỷ giá hiện tại nhằm đảm bảo thực hiện các cam kết trong hợp đồng.

Trong trường hợp tỷ giá hiện tại có sự thay đổi thì công ty là chủ thể chịu thiệt hại. Để loại bỏ rủi ro này, công ty có thể đưa ra giải pháp ngay tại thời điểm ban đầu, khi công ty thiết lập các hợp đồng tỷ giá kỳ hạn với kỳ hạn trùng với những ngày thanh toán tiền lãi và tiền gốc.