Tìm hiểu hội chứng FUD, cách để vượt qua hội chứng FUD trong giao dịch

Định nghĩa FUD, nguyên nhân xảy ra FUD là gì?

Định nghĩa FUD

FUD là viết tắt của 3 chữ cái đầu của: Fear – Uncertainty – Doubt, lần lượt có nghĩa là sợ hãi, không chắc chắn và nghi ngờ. Những tâm lý này thường mang lại cho nhà đầu tư cảm giác lo lắng, thấp thỏm và có cảm giác không yên tâm.

Chiến thuật FUD sử dụng những thông tin sai lệch hoặc không có tính xác thực để gây hoang mang cho người đọc. Trong thị trường tài chính, chứng khoán, FUD được dùng để thao túng thị trường thông qua các nền tảng mạng xã hội hoặc phương tiện thông tin đại chúng.

Hình minh họa

Đối tượng sử dụng chiến thuật này là các tổ chức, cá nhân có sức ảnh hưởng lớn. Thông qua thương hiệu, hình ảnh của mình, họ lan truyền tin giả để thu lợi cá nhân. Điều này khiến những nhà đầu tư khác giao dịch trong sự không chắc chắn và hoảng sợ.

Nguyên nhân xảy ra FUD là gì?

FUD là một chiến thuật được thực hiện có chủ đích thay vì xuất hiện một cách tự nhiên. Theo đó, tổ chức, cá nhân cố tình phát tán những thông tin bất lợi, sai lệch ra thị trường. Điều này khiến các nhà đầu tư mới sợ hãi và giao dịch thiếu lý trí.

Nạn nhân trực tiếp là những nhà đầu tư mới, tâm lý và kinh nghiệm chưa vững vàng. Họ dễ dàng bị ảnh hưởng bởi dư luận và giao dịch vội vàng. Đây là cơ hội của những “cá mập” để ép giá và mua lượng lớn cổ phiếu với giá rẻ.

Cách thức hoạt động của FUD

Các tổ chức cá nhân là KOLs thường là đối tượng sử dụng FUD nhiều nhất. Họ lợi dụng sức ảnh hưởng của mình dùng FUD để phục vụ lợi ích riêng, thông qua hình ảnh thương hiệu cá nhân cùng đội ngũ tuyên truyền của mình tung tin tức giả cho cộng đồng để trục lợi.

Khi các nhà đầu tư tiếp nhận những dạng tin tức này thì tâm lý sẽ bị lay động dẫn tới hoang mang và sợ hãi, nếu không tìm hiểu cặn kẽ thì có khả năng đưa đến quyết định sai lầm với những tài sản mà mình đang nắm giữ (hoặc mua vào với số lượng lớn hoặc bán tháo ra sợ bị thất thoát).

Điều này không chỉ ảnh hưởng đến lợi ích cá nhân mà liên đới cả thị trường, tạo điều kiện cho những người đứng đằng sau chiêu trò này có thể mua vào với mức giá rẻ bất ngờ hoặc bán ra khi giá cao.

Những biểu hiện khi mắc hội chứng FUD

Trạng thái tinh thần luôn bất ổn, không vững: Hoang mang, lo sợ, mâu thuẫn trong tư tưởng khi thấy tin tức đã phủ sóng khắp nơi, họ nghi ngờ các quyết định đầu tư trong quá khứ, dẫn đến việc bán tháo tài sản đang có để có thể tránh việc mất trắng, nhưng đây rõ ràng là biểu hiện của hội chứng người đã mắc FUD.

Nôn nóng trong việc quyết định giao dịch: Khi tâm lý bất ổn, bản thân nhà đầu tư dần mất kiểm soát, họ dễ nôn nóng trong quá trình thực hiện giao dịch. Các kỹ năng phân tích, chính kiến của bản thân họ lúc đó cũng mất đi.

Thực hiện lệnh không theo nguyên tắc, chiến lược nào: Nhà đầu tư đưa ra những quyết định đổ vốn trong nhất thời, khi sự sợ hãi đã bao trùm tất cả.

Không có thói quen xác thực lại thông tin, cũng ít cập nhật tin tức về thị trường, những người mắc FUD hầu hết lấy thông tin từ hội nhóm, bạn bè, họ mặc định những nguồn tin này là tin cậy và chính thống, tiếp nhận tin tức một cách thụ động, nhiều khi thông tin lặp đi lặp lại nhiều lần trước đó mà họ cũng không nắm được.

Cách vượt qua tâm lý FUD khi đầu tư

FUD là loại hội chứng phổ biến ở các trader là người mới chưa có nhiều kinh nghiệm trên thị trường. Vì vậy, để tránh mắc phải những sai lầm và trở thành miếng mồi ngon bị lợi dụng trên thị trường, các bạn cần nắm rõ nguyên tắc sau đây:

Kiên định mục tiêu phát triển dài hạn

Kiên định trong giao dịch đầu tư là một trong các yếu tố quan trọng để có được sự thành công trong thị trường này. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ điều này, hoặc biết nhưng khó thực hiện được.

Sự quyết tâm và ý chí kiên định là yếu tố cốt lõi quyết định đến sự thành bại của các nhà đầu tư. Kiên định sẽ giúp bạn phân biệt được phải trái đúng sai kiên nhẫn đi theo đúng kế hoạch đã tính trước, tránh trường hợp mắc phải các lỗi ra quyết định ngoài tầm kiểm soát của bản thân.

Hiểu biết về thị trường

Bên cạnh hiểu FUD là gì, hiểu rõ về thị trường cũng giúp bạn giữ vững tâm lý. Tuy nhiên, hiểu thị trường là một trong những nguyên tắc khó tuân thủ nhất. Bởi vì cả những nhà đầu tư nhiều kinh nghiệm cũng không dám khẳng định về mức độ hiểu biết thị trường của mình như thế nào.

Tuy nhiên, đối với một người vừa bước chân vào thị trường, bạn cần hiểu được tính chất rằng: bất kể thị trường nào cũng đều có nhiều cơ hội để đầu tư. Một khi thấy một đồng coin hay tài sản giao dịch nào khác đang tăng giá quá mức, tốt nhất bạn nên nằm ngoài “cuộc chơi” đi tìm các cơ hội khác an toàn hơn.

Biết cắt lỗ đúng lúc

Bạn cần thiết lập điểm dừng lỗ stop loss, điểm vào lệnh, điểm bán ra là bao nhiêu… trước khi giao dịch. Các nhà đầu tư xem việc cắt lỗ là nguyên tắc bất di bất dịch. Nếu bạn đã lỡ FOMO (hiệu ứng tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội”) và bị “đu đỉnh” rồi thì cũng đừng ngần ngại việc cắt lỗ. Việc này chí ít cũng giúp bạn giữ lại cho mình ít số vốn để tìm cơ hội khác.

Quản lý vốn hợp lý

Việc phân phối và biết cách quản lý vốn một cách hiệu quả sẽ giúp bạn tối thiểu được các rủi ro do FUD gây ra. Ngoài ra, việc quản lý vốn tốt cũng giúp bạn duy trì được một khoản lợi nhuận ổn định trong khi FUD không thể ảnh hưởng đến tâm lý giao dịch của bạn nữa.

Xác định phong cách đầu tư

Phong cách đầu tư là các quan điểm, thói quen giao dịch diễn ra một cách thường xuyên trong những giao dịch của bạn. Có cho mình một phong cách đầu tư nhất quán tốt hơn là không có một chút phong cách nào.

Việc xác định phong cách đầu tư bao gồm giao dịch ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn để xác định cách thức ra quyết định khi ảnh hưởng bởi FUD. Giả sử bạn thuộc phong cách lướt sóng ngắn hạn thì việc hành động theo các đợt FOMO sẽ giúp bạn đạt được lợi nhuận nhanh chóng. Ngược lại, đối với phong cách trung hạn hay dài hạn, FUD sẽ mang lại các hậu quả tiêu cực.