Thương mại Việt Nam - Nam Phi: Doanh nghiệp tiên phong, Chính phủ kiến tạo

(Banker.vn) Nam Phi là nước công nghiệp hóa cao nhất tại châu Phi, là cửa ngõ để vào thị trường châu Phi, thì Việt Nam là cửa ngõ vào Đông Nam Á, đạt mức tăng trưởng "đáng ngưỡng mộ".
  • Việt Nam – Nam Phi: Thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, nâng cấp quan hệ
  • Việt Nam - Nam Phi: Mở cửa thị trường, nâng cấp quan hệ
  • Việt Nam - Nam Phi: Thúc đẩy hợp tác công nghiệp, năng lượng

Chiều 24/10, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Cộng hòa Nam Phi Cyril Ramaphosa cùng dự Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - Nam Phi được tổ chức nhân dịp chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 23 - 24/10 của Tổng thống.Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng tham dự Diễn đàn.

Diễn đàn là sự kiện quan trọng, có ý nghĩa thiết thực với doanh nghiệp hai nước, để hai bên cùng chia sẻ, trao đổi những ý tưởng và giải pháp mới trong hợp tác, đầu tư và kinh doanh, thể hiện sự quan tâm và mong muốn chung của cộng đồng doanh nghiệp hai nước Nam Phi cùng đóng góp và thúc đẩy sự phát triển quan hệ song phương, vì lợi ích, thịnh vượng của mỗi doanh nghiệp, mỗi quốc gia.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Cộng hòa Nam Phi Cyril Ramaphosa cùng dự Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - Nam Phi

Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam-Nam Phi là cơ hội để hai bên cùng chia sẻ, trao đổi những ý tưởng và giải pháp mới trong hợp tác, đầu tư và kinh doanh

Năm 2024, Nam Phi là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Việt Nam ở châu Phi, chỉ sau Ai Cập với kim ngạch thương mại song phương đạt gần 1,8 tỷ USD vào năm 2024. Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường Nam Phi trong 8 tháng đầu năm 2025 đạt 566,9 triệu USD, tăng 5,0% so với cùng kỳ, với các mặt hàng xuất khẩu chính bao gồm điện thoại và linh kiện (202,3 triệu USD), giày dép (79,4 triệu USD) và máy tính, sản phẩm điện tử, linh kiện (62,9 triệu USD).

Các đại biểu cũng đánh giá thời gian qua, môi trường đầu tư - kinh doanh của Việt Nam tiếp tục được cải thiện, được cộng đồng quốc tế, nhà đầu tư đánh giá tích cực; nhiều nhà đầu tư nước ngoài đã lựa chọn Việt Nam là trung tâm sản xuất chiến lược, kết nối với các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Giai đoạn 2021 - 2025, Việt Nam thu hút được tổng vốn FDI khoảng 185 tỷ USD (riêng 9 tháng đầu năm 2025 thu hút gần 30 tỷ USD), thuộc nhóm 15 nước đang phát triển thu hút FDI lớn nhất thế giới.

Nhiều tổ chức quốc tế lớn đã đánh giá cao kết quả chỉ đạo, điều hành, nâng hạng tín nhiệm và triển vọng tăng trưởng của Việt Nam. Đầu tháng 10/2025, Tổ chức FTSE Russell đã nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi thứ cấp. IMF đánh giá Việt Nam nằm top 10 nước tăng trưởng cao nhất thế giới; Standard Chartered dự báo Việt Nam thuộc nhóm 5 nước tăng trưởng nhanh nhất châu Á.

Các đại biểu đề nghị tiếp tục triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác hiện có, trong đó có cơ chế Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Nam Phi; ủng hộ Việt Nam sớm khởi động đàm phán Hiệp định Thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam với Liên minh Thuế quan Nam Phi (SACU); tăng cường mở cửa thị trường cho những mặt hàng hai bên có thế mạnh và tiềm năng, nhất là nông sản, thủy hải sản, hàng gia dụng, may mặc, khoáng sản...

Cùng đó, hai bên khuyến khích và thúc đẩy đầu tư của doanh nghiệp hai nước trong các lĩnh vực truyền thống (như nông nghiệp, kinh tế biển, đánh bắt, nuôi trồng thủy hải sản, đóng tàu...); mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới, tiềm năng (như chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, năng lượng tái tạo, halal, truyền thông, xuất bản, biến đổi khí hậu...); tích cực tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư, trao đổi thông tin về môi trường, chính sách đầu tư, thương mại; nhu cầu, cơ hội hợp tác, giao thương thông qua tổ chức các đoàn xúc tiến, diễn đàn/tọa đàm đầu tư...).

Doanh nghiệp tiên phong, Chính phủ kiến tạo thúc đẩy thương mại song phương

Phát biểu tại Diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh vai trò quan trọng của các doanh nghiệp trong hiện thực hóa phương hướng, chương trình, mục tiêu hợp tác, kết nối kinh tế, thương mại, đầu tư giữa hai nước đã được các nhà lãnh đạo xác định.

Theo Thủ tướng, Việt Nam và Nam Phi có tình cảm, sự ngưỡng mộ dành cho nhau và quan hệ hợp tác bắt đầu từ những điểm tương đồng trong quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng con người, vì tiến bộ, công bằng xã hội của hai đất nước. Hai nước đang thúc đẩy đưa quan hệ song phương lên Đối tác chiến lược ngay trong năm 2025 và cùng với đó là đưa quan hệ hợp tác, thương mại, đầu tư tương xứng với quan hệ chính trị, ngoại giao tốt đẹp giữa hai nước.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng hai nước Việt Nam - Nam Phi cần kiến tạo các cơ chế, chính sách thông qua các hiệp định về hợp tác thương mại, đầu tư...

Nhấn mạnh hai nền kinh tế có các lợi thế có thể bổ sung cho nhau, với quan điểm "Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp phải tiên phong, công tư phải đồng hành" để thúc đẩy quan hệ song phương, Thủ tướng cho rằng hai nước cần kiến tạo các cơ chế, chính sách thông qua các hiệp định về hợp tác thương mại, đầu tư, visa, lao động…; phát triển hệ thống hạ tầng, logistics; thực hiện chuyển đổi xanh, chuyển đổi số theo xu thế chung.

Chính phủ Việt Nam cam kết bảo đảm khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài là hợp phần quan trọng của kinh tế Việt Nam; bảo đảm các quyền lợi và lợi ích chính đáng, hợp pháp của các nhà đầu tư; bảo đảm ổn định về chính trị, trật tự an toàn xã hội, môi trường hòa bình, phát triển và thể chế, cơ chế, chính sách thu hút đầu tư.

Thủ tướng đề nghị trên cơ sở bề dày lịch sử và quan hệ tốt đẹp, 2 bên phát huy tinh thần cùng lắng nghe và thấu hiểu giữa doanh nghiệp với Nhà nước và người dân, lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ; cùng chia sẻ tầm nhìn và hành động để hợp tác, hỗ trợ nhau cùng phát triển nhanh và bền vững, cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng, cùng phát triển, cùng chung niềm vui, hạnh phúc và sự tự hào.

Thủ tướng mong các doanh nghiệp đẩy mạnh hợp tác, kết nối giữa các doanh nghiệp, mang lại kết quả, sản phẩm cụ thể, cân đong đếm được, mang lại hạnh phúc, ấm no cho nhân dân hai nước. Thủ tướng lấy ví dụ, Việt Nam rất cần các nguyên liệu của Nam Phi và đã xuất khẩu sang Nam Phi máy tính, điện thoại di động, giày da, hàng may mặc…

Kinh tế Việt Nam có mức tăng trưởng đáng ngưỡng mộ

Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa bày tỏ ấn tượng tốt đẹp với đất nước, con người Việt Nam, trân trọng cảm ơn sự đón tiếp của phía Việt Nam dành cho đoàn đại biểu Nam Phi.

Tổng thống cho biết trong chuyến thăm này, ông đã trao đổi với các nhà Lãnh đạo Việt Nam để thúc đẩy hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có kinh tế, thương mại, đầu tư, thắt chặt mối quan hệ giữa 2 quốc gia, hướng tới nâng tầm quan hệ 2 nước lên tầm cao mới. Ông cũng dành thời gian đến thăm, làm việc với các doanh nghiệp lớn hàng đầu của Việt Nam.

Tổng thống Nam Phi nhấn mạnh, quan hệ hai nước không chỉ là giao dịch kinh tế mà còn là cầu nối của đoàn kết, tin tưởng, tình bạn lâu dài, chia sẻ các giá trị chung.

"Nam Phi và Việt Nam, theo nhiều cách khác nhau, là những đối tác rất tự nhiên. Hai nước đều đã thể hiện sự kiên cường và phẩm giá dân tộc; đều đã phải đấu tranh kiên cường để có độc lập, tự do, thể hiện ý chí phi thường trong vượt qua nghịch cảnh", Tổng thống Nam Phi phát biểu.

Hai bên có nhiều điểm tương đồng từ lịch sử, văn hoá và ngày nay, hai nước đều đề cao chủ nghĩa đa phương, đoàn kết quốc tế và hợp tác Nam-Nam vì hòa bình, hợp tác và phát triển. Ông nhấn mạnh, quan hệ hai nước không chỉ là giao dịch kinh tế mà còn là cầu nối của đoàn kết, tin tưởng, tình bạn lâu dài, chia sẻ các giá trị chung.

Đánh giá tiềm năng hợp tác rất lớn giữa hai nước, Tổng thống Nam Phi đề xuất hai bên phát huy và kết hợp lợi thế của mỗi bên khi đều có vị trí chiến lược ở 2 khu vực. Nếu Nam Phi là nước công nghiệp hóa cao nhất tại châu Phi và là cửa ngõ để vào thị trường châu Phi, thì Việt Nam là cửa ngõ vào Đông Nam Á và đã đạt mức tăng trưởng "đáng ngưỡng mộ", dự kiến trên 8% năm 2025 trong bối cảnh hết sức khó khăn.

Việt Nam có các tiềm năng, thế mạnh như sản xuất xe điện, sản xuất pin, năng lượng tái tạo, chuyển đổi số, điện tử, dệt may, gạo, cà phê, hải sản… trong khi Nam Phi có điều kiện tự nhiên, thế mạnh trái cây, rượu vang, chăn nuôi, thuỷ sản, khai khoáng, sản xuất ô tô, hạ tầng…

Tổng thống đề nghị doanh nghiệp 2 nước cần thúc đẩy hợp tác, chuyển giao công nghệ, cùng nhau xây dựng chuỗi cung ứng, tăng cường dòng thương mại và đầu tư xuyên khu vực; không những trong các lĩnh vực mà mỗi bên có thế mạnh như chế biến, xuất khẩu nông sản, khai khoáng…, mà còn cần mở rộng sang các lĩnh vực mới như chuyển đổi năng lượng sạch, giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số… Đặc biệt, 2 nước đều là những đất nước xinh đẹp, có nền văn hoá đặc sắc do đó có tiềm năng thúc đẩy du lịch, giao lưu văn hoá…

Năm 2024, Nam Phi là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Việt Nam ở châu Phi, chỉ sau Ai Cập với kim ngạch thương mại song phương đạt gần 1,8 tỷ USD vào năm 2024. Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường Nam Phi trong 8 tháng đầu năm 2025 đạt 566,9 triệu USD, tăng 5,0% so với cùng kỳ, với các mặt hàng xuất khẩu chính bao gồm điện thoại và linh kiện (202,3 triệu USD), giày dép (79,4 triệu USD) và máy tính, sản phẩm điện tử, linh kiện (62,9 triệu USD).

Hoàng Hòa
Theo: Báo Công Thương
    Bài cùng chuyên mục