Thủ tướng: Phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, thường xuyên, liên tục, sống còn

02/12/2025 - 00:4313 phút đọc

(Banker.vn) Nhấn mạnh Đảng ủy Chính phủ tiếp tục xác định công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, cấp bách, thường xuyên, liên tục, nhiệm vụ sống còn, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ 8 nhiệm vụ, giải pháp quan trọng trong thời gian tới.

Chiều ngày 1/12, tại trụ sở Chính phủ, đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chủ trì Hội nghị của Đảng ủy Chính phủ về tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng.

Tham dự Hội nghị có đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Phó Bí thư Đảng ủy Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan thuộc Chính phủ, các cơ quan Đảng, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Thực hiện Kế hoạch số 65-KH/BCĐTW, ngày 11/7/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực về tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, Đảng ủy Chính phủ đã ban hành các văn bản để tổ chức thực hiện việc tổng kết trong Đảng bộ và Chính phủ, tổ chức hội nghị này để hướng tới Hội nghị toàn quốc về tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Phát hiện, xử lý nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực đặc biệt nghiêm trọng

Các báo cáo, ý kiến tại hội nghị thống nhất đánh giá, kết quả công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng được thể hiện trên các phương diện nổi bật.

Thứ nhất, phương thức lãnh đạo của Đảng trong công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực có bước phát triển mới, đi vào chiều sâu, bài bản, đồng bộ, bao trùm hơn; gắn phòng, chống tham nhũng với phòng, chống tiêu cực, trọng tâm là phòng, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên; gắn phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với phòng, chống lãng phí; xác định phòng, chống lãng phí phải có vị trí tương đương với phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực phải đi đôi với khuyến khích và đổi mới sáng tạo, bảo vệ người dám nghĩ, dám làm, vì lợi ích chung, phục vụ đắc lực nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Thứ hai, công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, lãng phí, tiêu cực đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo và thực hiện một cách bài bản, đồng bộ, quyết liệt và hiệu quả.

Trong nhiệm kỳ qua, nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp đã được các cơ quan chức năng phát hiện, điều tra xử lý nghiêm minh, công khai, nghiêm khắc nhưng cũng rất nhân văn. Từ đó, kỷ luật, kỷ cương được siết chặt, sàng lọc đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, liêm khiết, năng lực và uy tín, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.

Bên cạnh đó, ngành Thanh tra cũng đã có nhiều cố gắng trong công tác thanh tra, làm rõ các sai phạm và kiến nghị xử lý các vi phạm; nhất là trong đề xuất cơ chế, chính sách, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án tồn đọng, kéo dài giúp khơi thông nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội, làm lành mạnh hóa môi trường đầu tư, rút ra nhiều kinh nghiệm trong công tác quản lý trên lĩnh vực này.

Thứ ba, công tác hoàn thiện thể chế một cách đồng bộ, hiệu quả.

Công tác xây dựng, hoàn thiện cơ chế, thể chế về quản lý kinh tế - xã hội và phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực được Chính phủ và các bộ, ngành coi là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên, thực hiện đồng bộ, quyết liệt ngay từ đầu nhiệm kỳ.

Thời gian qua, Chính phủ trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua nhiều luật, pháp lệnh quan trọng, đồng thời ban hành 875 nghị định, 981 nghị quyết, 428 quyết định; trong đó có các nghị định về sắp xếp lại, xử lý tài sản công là nhà, đất; Chỉ thị về đẩy mạnh phòng, chống lãng phí, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, và nhiều nghị quyết để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án, công trình trọng điểm, tồn đọng kéo dài, gây thất thoát, lãng phí.

Thứ tư, sắp xếp lại bộ máy gắn với cải cách hành chính, cắt giảm thủ tục hành chính, tăng cường công khai minh bạch.

Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã tích cực triển khai nhiệm vụ sắp xếp lại tổ chức bộ máy, triển khai chính quyền địa phương 2 cấp, cải cách hành chính, tăng cường tính công khai, minh bạch, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; tập trung hoàn thành việc thực thi các phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, coi đây là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, theo đó có khoảng hơn 2.000 thủ tục hành chính và hơn 2.200 điều kiện kinh doanh đã được phê duyệt cắt giảm, đơn giản hóa, giúp tiết kiệm chi phí khoảng 26,6 nghìn tỷ đồng/năm. Ngày 26/3/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 66/NQ-CP về cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đặt mục tiêu trong năm 2025 cắt giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết thủ tục, 30% chi phí tuân thủ và 30% điều kiện kinh doanh.

Sắp xếp lại bộ máy thanh tra theo hướng giảm trung gian, giảm đầu mối. Cấp ủy, chính quyền, cán bộ lãnh đạo các cấp đã quan tâm hơn việc tiếp nhận, đối thoại, giải quyết phản ánh, kiến nghị, vướng mắc, bức xúc của người dân, doanh nghiệp; hoàn thiện hệ thống hạ tầng, đổi mới công nghệ và phương thức thanh toán; xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, môi trường làm việc trên không gian mạng, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp khi thực hiện các thủ tục hành chính, giảm tiếp xúc trực tiếp, hạn chế tham nhũng vặt.

Thứ năm, công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được tăng cường và có nhiều sự đổi mới.

Thời gian qua, việc công khai kết quả thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế lớn đã góp phần định hướng tốt dư luận xã hội, thể hiện sự công khai minh bạch trong xử lý tham nhũng. Bên cạnh đó, còn có vai trò của các cơ quan thông tấn, báo chí, những người làm báo, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, sự vào cuộc, giám sát của Nhân dân.

Thứ sáu, các cơ quan điều tra, kiểm sát, tòa án phối hợp chặt chẽ với Thanh tra Chính phủ và các cơ quan khác để làm tốt công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và xử lý các công việc cụ thể.

Phải luôn cảnh giác, ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao việc chuẩn bị và tổ chức Hội nghị; cơ bản đồng tình với các báo cáo và ý kiến tâm huyết, sâu sắc, trách nhiệm; đề nghị Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Văn phòng Chính phủ và các cơ quan liên quan tiếp thu đầy đủ ý kiến của các đại biểu tham dự Hội nghị để hoàn thiện dự thảo Báo cáo và gửi về Ban Chỉ đạo.

Thủ tướng nêu rõ, nhìn lại nhiệm kỳ vừa qua, những kết quả nổi bật đạt được là nhờ 5 nguyên nhân chính:

Một là, chủ trương đúng, với quyết tâm chính trị cao của Đảng và Nhà nước trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Hai là, sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư.

Ba là, sự nỗ lực, cố gắng, phối hợp nhịp nhàng của các cấp ủy, tổ chức đảng, bộ, ngành, địa phương, nhất là các cơ quan, đơn vị có chức năng phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Bốn là, sự kế thừa, tiếp nối của quá trình đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực kiên trì, liên tục, bền bỉ qua nhiều nhiệm kỳ, nhiều thế hệ gắn liền với những kết quả tích cực.

Năm là, sự đồng lòng, nhất trí của toàn Đảng, toàn dân, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, của báo chí, truyền thông và toàn xã hội, phát huy tinh thần chủ động, tích cực của các cơ quan, người đứng đầu, tạo sức mạnh tổng hợp trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng thẳng thắn nhìn nhận công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vẫn còn những hạn chế, bất cập.

Lãnh đạo, người đứng đầu ở một số nơi, một số cơ quan chưa chú trọng đúng mức đến vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, từ đó dẫn tới thiếu sự quyết liệt trong chỉ đạo, xử lý chưa nghiêm minh và hiệu quả; việc tự kiểm tra, tự phát hiện và xử lý tham nhũng trong nội bộ, cơ quan, đơn vị còn là khâu yếu.

Tình trạng tham nhũng vặt, nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công chưa được ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả. Tham nhũng trên một số lĩnh vực vẫn còn nghiêm trọng, phức tạp với biểu hiện ngày càng tinh vi, gây bức xúc trong xã hội.

Một bộ phận cán bộ, đảng viên có tư tưởng "làm nhiều sai nhiều, làm ít sai ít, không làm không sai", "thà đứng trước Hội đồng kỷ luật còn hơn đứng trước Hội đồng xét xử", dẫn đến làm việc cầm chừng, đùn đẩy, né tránh, sợ sai không dám làm.

"Tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vẫn là một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ ta; phải cảnh giác, ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, không lơ là, mất cảnh giác", Thủ tướng nhấn mạnh.

8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới

Thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ, kỷ nguyên phát triển mới đặt ra nhiều yêu cầu, nhiệm vụ đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; cần quán triệt và thực hiện nghiêm định hướng của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm: Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực phải được triển khai đến tận cơ sở đảng, chi bộ, phải được sự giám sát của cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Thủ tướng đề nghị các bộ ngành, cơ quan liên quan tập trung thực hiện có trọng tâm, hiệu quả 8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.

Thứ nhất, Đảng ủy Chính phủ tiếp tục xác định công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, cấp bách, thường xuyên, liên tục, nhiệm vụ sống còn, gắn liền với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, củng cố hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên; các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, cấp ủy viên, lãnh đạo các bộ, ngành tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cụ thể hóa kịp thời, đồng bộ, hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, tạo thống nhất cao về nhận thức và hành động trong toàn Đảng bộ.

Thứ hai, hoàn thiện và kiên quyết thực hiện đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả thể chế phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn, thủ tục, quy trình thực hiện nhiệm vụ góp phần phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài chính thường xuyên rà soát, đánh giá các quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và các quy trình, quy định pháp luật có liên quan để sửa đổi, bổ sung hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bảo đảm đồng bộ, thống nhất.

Các bộ, ngành, địa phương khẩn trương, quyết liệt rà soát các quy định hiện hành để tiếp tục sửa đổi, bổ sung theo hướng quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong kiểm tra, phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực; bảo vệ người dám đấu tranh, dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới sáng tạo vì lợi ích chung; hạn chế tối đa sự tác động tiêu cực của "nhóm lợi ích", ngăn chặn nguy cơ nảy sinh tham nhũng, tiêu cực ngay từ khi xây dựng chính sách, pháp luật.

Thứ ba, chủ động phòng ngừa, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và thu hồi triệt để tài sản tham nhũng, lãng phí; lấy phòng ngừa là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, chống là quan trọng, đột phá, thường xuyên.

Thanh tra Chính phủ tập trung thanh tra các lĩnh vực nhạy cảm, có nhiều dư luận về tham nhũng, tiêu cực; kịp thời chuyển ngay các vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan điều tra để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật; bảo đảm công tác phát hiện, xử lý được kịp thời, nghiêm minh, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Đồng thời, nghiên cứu nâng cao hiệu quả công tác thu hồi tài sản tham nhũng, khắc phục các khó khăn, vướng mắc trong cơ chế xử lý vật chứng, góp phần khơi thông nguồn lực, đưa tài sản vào lưu thông, tránh thất thoát, lãng phí.

Thứ tư, tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là trong quá trình vận hành chính quyền địa phương hai cấp; tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế gắn với nâng cao năng lực, hiệu quả của các bộ, công chức, viên chức, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên.

Các bộ, ngành, địa phương tập trung phát triển, ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh việc thực hiện phân cấp, phân quyền gắn với giám sát, kiểm tra, kiểm soát quyền lực, trách nhiệm giải trình; xóa bỏ cơ chế "xin - cho".

Kiện toàn tổ chức bộ máy, xây dựng cơ quan, đơn vị làm công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong sạch, vững mạnh, theo đúng tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm "Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả", phải phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trước hết và ngay trong cơ quan phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Thứ năm, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chuyên nghiệp, có kỷ cương, kỷ luật, thực hiện nghiêm quy định hành chính, có năng lực, phẩm chất, bản lĩnh, liêm chính, trong sáng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Có giải pháp quyết liệt chấn chỉnh, xử lý tình trạng làm việc cầm chừng, né tránh, đùn đẩy, sợ sai không dám làm trong cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Sử dụng hiệu quả công cụ chuyển đổi số để đẩy mạnh công khai, minh bạch, giảm thời gian, chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp.

Thứ sáu, đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục; phát huy vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, Nhân dân và báo chí trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Tăng cường vai trò giám sát của nhân dân đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân trực tiếp phản ánh, tố giác tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Quan tâm đối thoại, kịp thời xử lý, giải quyết các kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo của nhân dân về tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Thứ bảy, tiếp tục giải quyết các dự án thua lỗ, các dự án năng lượng quan trọng tồn đọng kéo dài, các ngân hàng chuyển giao bắt buộc, ngân hàng SCB, xử lý dứt điểm, báo cáo các cấp có thẩm quyền.

Thứ tám, tiếp tục đề xuất các cấp có thẩm quyền tiếp tục xử lý gần 3.000 dự án tồn đọng, kéo dài.

Đánh giá tham nhũng, tiêu cực là "giặc nội xâm", Thủ tướng nêu rõ đây là cuộc đấu tranh lâu dài, khó khăn, phức tạp, rất nhạy cảm, chúng ta phải luôn giữ bản lĩnh, tỉnh táo với trái tim nóng, cái đầu lạnh, tinh thần cách mạng, tiến công, tạo phong trào, xu thế, nêu cao tinh thần trách nhiệm, nỗ lực của từng tập thể, cá nhân, tạo thành sức mạnh tổng hợp, quyết tâm chính trị cao trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, phân công "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm", góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, Đảng ta là đạo đức, là văn minh, vì nhân dân, hết lòng phục vụ nhân dân.