Hệ thống vay nợ dựa trên tài sản bảo đảm là cổ phiếu HPG

Công ty CP Phát triển Nông nghiệp Hòa Phát (HPA) vừa được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận chào bán ra công chúng 30 triệu cổ phiếu, mức giá ấn định 41.900 đồng/cổ phiếu. Nếu phân phối thành công, doanh nghiệp có thể thu về hơn 1.200 tỷ đồng – một con số cho thấy tham vọng mở rộng quy mô hoạt động trong giai đoạn tới.

Cùng thời điểm triển khai IPO, bản cáo bạch ngày 20/11 của doanh nghiệp thu hút sự chú ý bởi cấu trúc vốn đặc thù của HPA. Đặc biệt, phần lớn các khoản vay ngắn hạn được bảo đảm bằng cổ phiếu HPG – tài sản thuộc sở hữu của lãnh đạo cấp cao Tập đoàn Hòa Phát.

Tính đến 30/9, HPA ghi nhận dư nợ vay ngắn hạn gần 1.036 tỷ đồng, tăng so với con số 931 tỷ đồng hồi đầu năm. Trong 9 tháng đầu 2025, dòng tiền vay, trả diễn ra với quy mô lớn, khi tổng vay mới đạt gần 3.849 tỷ đồng, trong khi tổng thanh toán các khoản vay là 3.744 tỷ đồng. Lãi suất các khoản vay ngắn hạn bằng VND dao động từ 4,1% đến 4,7%/năm, mức tương đối cạnh tranh trong ngành chăn nuôi.

Ngoài các khoản vay ngắn hạn, HPA còn khoản vay dài hạn 19 tỷ đồng từ Tập đoàn Hòa Phát, lãi suất 5%/năm, đáo hạn vào tháng 3/2027.

Theo thuyết minh trong cáo bạch, tổng cộng 57,6 triệu cổ phiếu HPG được sử dụng làm tài sản đảm bảo cho các khoản vay của HPA và các công ty thành viên. Đây là cơ chế thay thế cho việc cầm cố tài sản cố định trong những doanh nghiệp có chu kỳ vốn lưu động lớn và biến động mạnh theo giá nguyên liệu.

Đáng chú ý nhất là lượng lớn cổ phiếu HPG do các lãnh đạo Hòa Phát đem thế chấp. Ông Trần Đình Long – Chủ tịch Tập đoàn dùng hơn 12,3 triệu cổ phiếu để bảo đảm các khoản vay của doanh nghiệp chăn nuôi tại Hưng Yên và Quảng Bình. Tại ngày 30/6, ông Long sở hữu khoảng 1,98 tỷ cổ phiếu HPG, tương đương 25,8% vốn Hòa Phát.

Ông Nguyễn Mạnh Tuấn – Phó Chủ tịch thế chấp tới 41,2 triệu cổ phiếu HPG để bảo đảm khoản vay cho bốn công ty con hoạt động trong mảng thương mại và chăn nuôi. Ông hiện sở hữu hơn 174 triệu cổ phiếu HPG, chiếm khoảng 2,27% vốn điều lệ.

Một thành viên khác của HĐQT là ông Chu Quân cũng dùng 4 triệu cổ phiếu HPG để cầm cố bảo đảm khoản vay cho nhà máy thức ăn chăn nuôi tại Đồng Nai.

Việc lãnh đạo sử dụng cổ phiếu cá nhân để hỗ trợ nhu cầu vay vốn cho các đơn vị trong hệ sinh thái cho thấy mức độ gắn kết giữa hoạt động sản xuất nông nghiệp và nguồn lực tài chính đến từ Tập đoàn Hòa Phát – một đặc điểm khá tiêu biểu của mô hình doanh nghiệp đa ngành.

Kết quả kinh doanh tăng trưởng, chuỗi nông nghiệp vận hành quy mô lớn

Nhu cầu vốn của HPA xuất phát từ đặc thù chuỗi sản xuất, trong đó hàng tồn kho và tài sản lưu động chiếm tỷ trọng lớn. Tính đến cuối quý III, tổng tài sản của công ty đạt gần 4.519 tỷ đồng; riêng hàng tồn kho lên tới 1.491 tỷ đồng, tăng hơn 26% so với đầu năm – phản ánh quy mô hoạt động ngày càng mở rộng.

Kết quả kinh doanh quý III/2025 cho thấy HPA đang ở chu kỳ tăng trưởng tích cực. Doanh thu thuần ba tháng đạt 2.031 tỷ đồng, tăng 10,74% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế tăng mạnh hơn, đạt 358 tỷ đồng, tương ứng mức tăng trưởng 27,41%.

Tất cả mảng kinh doanh trụ cột đều ghi nhận kết quả khả quan. Mảng thức ăn chăn nuôi đóng góp 964 tỷ đồng doanh thu và hơn 82 tỷ đồng lợi nhuận. Với mảng heo – hoạt động chủ lực mang về 913 tỷ đồng doanh thu và 211 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế. Mảng bò tiếp tục cải thiện khi doanh thu đạt gần 385 tỷ đồng và chuyển từ lỗ sang lãi. Phân khúc gia cầm ghi nhận doanh thu 224 tỷ đồng và lợi nhuận 56,2 tỷ đồng.

Được biết, HPA được thành lập năm 2016 để đảm nhiệm mảng nông nghiệp của Hòa Phát, với chiến lược phát triển chuỗi giá trị khép kín từ thức ăn đến chăn nuôi heo, bò và gia cầm. Sau gần một thập kỷ vận hành, doanh nghiệp đã vươn lên nhóm 10 đơn vị chăn nuôi heo lớn nhất Việt Nam và nằm trong top 13 nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi.

Đợt IPO lần này vừa mang ý nghĩa củng cố năng lực tài chính, vừa là bước mở rộng hơn nữa ảnh hưởng của HPA trong hệ sinh thái Hòa Phát, khi chuỗi sản xuất nông nghiệp ngày càng đóng góp quan trọng vào chiến lược phát triển dài hạn của tập đoàn.