Bước lùi cần thiết để tái cân bằng
Đà giảm hơn 2% của giá dầu trong phiên cuối tuần này phản ánh một giai đoạn điều chỉnh mang tính kỹ thuật và tâm lý của thị trường, trong bối cảnh nhà đầu tư đánh giá lại triển vọng cung - cầu toàn cầu.
Việc dầu Brent lùi về quanh mốc 60 USD/thùng và WTI về dưới 57 USD/thùng không chỉ đơn thuần là phản ứng trước nguy cơ dư cung, mà còn cho thấy thị trường đang chủ động “xả áp” sau nhiều tháng biến động bởi địa chính trị và các "cú sốc" nguồn cung.
margin: 15px auto;" />Giá dầu giảm 2% trong phiên giao dịch cuối tuần này. Ảnh minh họa
Trong những tuần gần đây, giá dầu từng phục hồi đáng kể nhờ các yếu tố gián đoạn nguồn cung cục bộ và rủi ro địa chính trị. Tuy nhiên, đà hồi phục này không làm thay đổi bức tranh lớn hơn, sản lượng dầu toàn cầu tiếp tục gia tăng, trong khi tăng trưởng nhu cầu có dấu hiệu chậm lại. Việc giá dầu điều chỉnh vì thế có thể được xem là bước lùi cần thiết để thị trường tái cân bằng, thay vì một tín hiệu tiêu cực kéo dài.
Theo đánh giá của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), nguồn cung dầu toàn cầu trong năm tới nhiều khả năng vượt cầu khoảng 3,84 triệu thùng/ngày. Dù con số này gây lo ngại trong ngắn hạn, nhưng ở góc độ tích cực, nó cho thấy năng lực sản xuất và dự trữ của thị trường năng lượng toàn cầu đang ở trạng thái tương đối dồi dào. Điều này góp phần giảm rủi ro thiếu hụt đột biến, vốn từng khiến giá dầu tăng sốc trong các giai đoạn khủng hoảng trước đây.
Theo giới phân tích, ảnh hưởng từ các yếu tố bên ngoài như xung đột và căng thẳng quốc tế đang giảm dần, khiến giá dầu không còn biến động mạnh như trước. Thị trường vì thế đang quay trở lại với các yếu tố cơ bản của cung và cầu. Diễn biến này mang lại lợi ích nhất định cho các quốc gia nhập khẩu năng lượng, khi chi phí đầu vào giảm và áp lực lạm phát được nới bớt.
Đáng chú ý, dù giá dầu đang trên đà ghi nhận mức giảm mạnh nhất kể từ năm 2020, thị trường không rơi vào trạng thái hoảng loạn. Trái lại, diễn biến hiện tại cho thấy, nhà đầu tư đang chủ động cơ cấu lại danh mục, chuẩn bị cho một chu kỳ mới ổn định hơn. Trong dài hạn, sự điều chỉnh này có thể giúp thị trường năng lượng vận hành lành mạnh hơn, giảm các cú sốc giá cực đoan và tạo nền tảng cho quá trình chuyển dịch năng lượng diễn ra có trật tự.
Triển vọng tích cực từ địa chính trị và kỳ vọng ổn định dài hạn
Bên cạnh câu chuyện cung - cầu, một điểm sáng đáng chú ý của thị trường dầu mỏ hiện nay đến từ những tín hiệu tích cực trong tiến trình hòa bình Nga - Ukraine. Các cuộc tiếp xúc ngoại giao cấp cao, trong đó có cuộc gặp dự kiến giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy và Tổng thống Mỹ Donald Trump, đang làm gia tăng kỳ vọng về một khuôn khổ hòa bình khả thi. Nếu xung đột được hạ nhiệt, nguy cơ gián đoạn nguồn cung kéo dài sẽ giảm đáng kể, góp phần ổn định thị trường năng lượng toàn cầu.
Ở góc độ tích cực, một thỏa thuận hòa bình, nếu đạt được, không chỉ mang ý nghĩa chính trị mà còn có thể mở ra khả năng từng bước nới lỏng các lệnh trừng phạt đối với lĩnh vực dầu mỏ của Nga. Điều này giúp dòng chảy dầu toàn cầu trở nên minh bạch và ổn định hơn, giảm tình trạng “thắt nút cổ chai” trong thương mại năng lượng quốc tế. Với thị trường, sự rõ ràng luôn là yếu tố được đánh giá cao, bởi nó giúp giảm biến động khó lường.
Cùng với đó, các động thái của Mỹ liên quan đến Venezuela cho thấy Washington đang ưu tiên các biện pháp kinh tế thay vì quân sự để gây sức ép. Dù mang lại một số rủi ro ngắn hạn về mặt thông tin, tác động thực tế của các biện pháp này lên giá dầu toàn cầu được đánh giá là không lớn. Điều này phần nào củng cố niềm tin rằng thị trường dầu mỏ hiện nay có khả năng “hấp thụ” các cú sốc chính sách tốt hơn so với trước.
Trong bối cảnh đó, trọng tâm của thị trường đang dần dịch chuyển từ lo ngại khủng hoảng sang quản trị dư cung và tối ưu hóa nguồn lực. Đây là một thay đổi tích cực, phản ánh mức độ trưởng thành cao hơn của thị trường năng lượng toàn cầu. Các doanh nghiệp dầu khí có thêm động lực để nâng cao hiệu quả khai thác, kiểm soát chi phí và đầu tư có chọn lọc, thay vì chạy theo sản lượng bằng mọi giá.
Về dài hạn, giá dầu ở vùng thấp - trung bình cũng tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy quá trình chuyển dịch năng lượng. Khi áp lực chi phí năng lượng giảm, các nền kinh tế có thêm dư địa đầu tư vào năng lượng tái tạo, hạ tầng xanh và các công nghệ giảm phát thải. Như vậy, sự điều chỉnh của giá dầu không chỉ mang ý nghĩa ngắn hạn, mà còn góp phần định hình một cấu trúc năng lượng bền vững hơn.
Dù thị trường dầu mỏ đang đối mặt với nguy cơ dư cung và giá giảm trong ngắn hạn, bức tranh dài hạn lại chứa đựng nhiều yếu tố tích cực. Sự tái cân bằng cung - cầu, các tín hiệu hòa dịu về địa chính trị và khả năng kiểm soát rủi ro tốt hơn của thị trường đang mở ra triển vọng ổn định hơn cho giai đoạn tới. Thay vì là dấu hiệu suy yếu, diễn biến hiện nay có thể được xem là bước chuẩn bị cần thiết để thị trường dầu mỏ bước vào một chu kỳ phát triển bền vững và ít biến động hơn.