Những ngân hàng nào có cổ đông tổ chức sở hữu trên 10% vốn?

Luật Các Tổ chức tín dụng (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua. Theo đó, một trong những nội dung đáng chú ý nằm ở quy định giới hạn cho cổ đông tổ chức (gồm cả số cổ phần cổ đông đó sở hữu gián tiếp) giảm từ 15% xuống 10%; cổ đông và người có liên quan giảm từ 20% xuống 15%.

Quy định này không áp dụng cho các trường hợp: sở hữu cổ phần tại công ty con, công ty liên kết là tổ chức tín dụng quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 111 của luật này; sở hữu cổ phần nhà nước tại tổ chức tín dụng cổ phần hóa; sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài.

Để tránh xáo trộn, tác động tiêu cực tới hệ thống ngân hàng, Luật Tổ chức tín dụng (sửa đổi) lần này cũng đưa ra điều khoản chuyển tiếp. Cụ thể, từ 1/7/2024 (thời điểm Luật này có hiệu lực), cổ đông, cổ đông và người có liên quan vượt tỷ lệ sở hữu cổ phần quy định được tiếp tục duy trì cổ phần nhưng không được tăng thêm cổ phần cho đến khi tuân thủ quy định về tỷ lệ sở hữu cổ phần theo quy định của Luật này, trừ trường hợp nhận cổ tức bằng cổ phiếu.

Hình minh họa.

Dựa trên Báo cáo thường niên năm 2022 và Báo cáo tình hình quản trị 6 tháng đầu năm 2023 của các ngân hàng. Hiện tại, có 7 nhà băng ghi nhận cổ đông tổ chức nắm trên 10% vốn điều lệ. Còn nếu xét ở góc độ người có liên quan, 2 ngân hàng với tỷ lệ sở hữu của cổ đông nội bộ và người liên quan vượt mức 15%. Cụ thể:

Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank) với Tập đoàn Geleximco – Công ty CP nắm 12,78% vốn. Bên cạnh đó, ngân hàng này còn có 2 cổ đông ngoại là Ngân hàng Malayan Banking Berhad (Maybank) - 16,39% và Công ty Tài chính Quốc tế (IFC) - 8,2%.

Nếu tính thêm ông Vũ Văn Tiền – Chủ tịch HĐQT Geleximco (ông nắm 0,366% vốn ABBank) và người nhà gồm vợ ông là bà Nguyễn Thị Quỳnh Mai (0,143%), em ruột là ông Vũ Văn Hậu (1,958%), em rể Đào Mạnh Khánh (0,801%) và Công ty CP Chứng khoán An Bình (0,57%), tổng tỷ lệ nhóm này lên đến 16,618%, vượt qua mức giới hạn 15% của cổ đông và các bên liên quan.

2 ngân hàng khác cũng ghi nhận có cổ đông lớn nắm trên 10% vốn là Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM (HDBank) với Công ty CP Sovico nắm 14,356% và Ngân hàng TMCP Quân Đội (MB) với Tập đoàn Công nghệ Viễn Thông Quân Đội sở hữu 14,1%.

Ngân hàng TMCP Thịnh Vượng và Phát triển (PGBank) ghi nhận nhiều cổ đông tổ chức nắm trên 10% vốn nhất, bao gồm Công ty TNHH Xuất nhập khẩu và Phát triển thương mại Gia Linh (13,099%), Công ty CP Quốc tế Cường Phát (13,541%), Công ty CP Thương mại Vũ Anh Đức (13,359%). Đây đều là các pháp nhân tham gia mua đấu giá cổ phiếu PGBank của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex).

Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công Thương (SGB) với 3 cổ đông nắm trên 10% vốn là Công ty TNHH MTV Dầu khí TP.HCM (Saigon Petro) - 14,081%, Công ty TNHH MTV Du lịch Thương mại Kỳ Hòa - 16,352% và Công ty TNHH MTV Xây dựng và Kinh doanh Nhà Phú Nhuận (Nhà Phú Nhuận) - 16,640%. Trong đó, Saigon Petro và Nhà Phú Nhuận là 2 cổ đông với 100% vốn thuộc sở hữu Nhà nước.

Ngoài ra, danh sách còn có Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) cũng nằm trong danh sách với cổ đông tổ chức nắm trên 10% vốn là Công ty CP Tập đoàn Masan (nắm 14,9%); Ngân hàng TMCP Việt Á (UPCoM: VAB) là Công ty CP Tập đoàn Đầu tư Việt Phương (nắm 12,21%).

Thống kê cũng chỉ ra dù cổ đông lớn Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) – Công ty CP Tập đoàn T&T (bên liên quan đến Chủ tịch HĐQT Đỗ Quang Hiển) nắm 9,9% vốn và chưa vượt mức 10% theo quy định mới, song nếu tính cả ông Hiển (2,75%), cùng người nhà gồm ông Đỗ Quang Vinh 0,026%, Đỗ Vinh Quang 2,963%, Đỗ Thị Thu Hà 2,057%, Đỗ Thị Minh Nguyệt 0,711% và Công ty CP Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội 1,48%, thì tỷ lệ cả nhóm này lên đến 19,887%.

Tương tự, còn có Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (HOSE: SSB) với tổng tỷ lệ sở hữu của các pháp nhân/thể nhân liên quan đến bà Nguyễn Thị Nga – Phó Chủ tịch HĐQT thường trực là 16,536%, gồm: Công ty TNHH Phát triển và Đầu tư Phú Mỹ (5,065%), bà Nguyễn Thị Nga (3,535%), Lê Hữu Bảo (3,386%), Lê Tuấn Anh (2,195%), Lê Thu Thủy (2,355%).

Thống kê cũng cho thấy một nhà băng khác ghi nhận tỷ lệ sở hữu của một nhóm cổ đông “gia đình” vượt mức 10% là Ngân hàng TMCP Tiên Phong (HoSE - TPB) với cổ đông lớn Công ty CP Vàng bạc Đá quý Doji (5,93%), bà Đỗ Vũ Phương Anh – Chủ tịch HĐQT Doji tính đến tháng 10/2023 (con gái ông Đỗ Minh Phú – Chủ tịch TPBank) nắm 1,11% vốn, cùng với người nhà là ông Đỗ Minh Minh Đức 1,11%, Bùi Quang Tuyển 0,002%, ông Đỗ Anh Tú 3,71% và Trung Thị Lâm Ngọc 0,09%.

Đáng chú ý, báo cáo nhiều ngân hàng cho biết không có cổ đông lớn như Ngân hàng TMCP Bắc Á, Ngân hàng TMCP Bản Việt, Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam, Ngân hàng TMCP Kiên Long, Ngân hàng TMCP Quốc Dân, hay Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín.

Tại báo cáo giải trình, tiếp thu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giữ quan điểm cần giảm tỷ lệ sở hữu cổ đông là tổ chức tại ngân hàng. "Việc này sẽ giúp đa dạng cơ cấu cổ đông, tăng tính đại chúng và hạn chế chi phối, thâu tóm ngân hàng", Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu quan điểm. Đồng thời, cơ quan này cho rằng tỷ lệ sở hữu của tổ chức giảm từ 15% xuống 10% cũng phù hợp với định hướng đề án cơ cấu lại hệ thống tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu 2021 - 2025.

Các chuyên gia kỳ vọng sự ra đời của Luật sẽ giúp hệ thống các tổ chức tín dụng hoạt động ổn định, an toàn, đồng thời phòng ngừa được hiện tượng gian lận, lừa đảo đối với người vay tiền. Các điểm mới của Luật có mục tiêu chính là hạn chế tình trạng sở hữu chéo, cũng như chi phối thao túng ngân hàng, từ đó giúp hệ thống các tổ chức tín dụng trở nên công khai, minh bạch và an toàn hơn.

Về một số quy định liên quan đến xử lý sở hữu chéo, thao túng, chi phối tổ chức tín dụng, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, bên cạnh quy định việc giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần, giới hạn cấp tín dụng và một số quy định trong tổ chức, quản trị, điều hành, dự thảo Luật đã bổ sung quy định về cung cấp, công bố công khai thông tin, trong đó, cổ đông sở hữu từ 1% vốn điều lệ trở lên của tổ chức tín dụng phải thực hiện cung cấp thông tin, tổ chức tín dụng phải công bố công khai thông tin của các cổ đông này để bảo đảm minh bạch.

Đẩy lùi nợ xấu là mục tiêu trọng tâm của ngành ngân hàng trong năm 2024 Trong bối cảnh tình hình nợ xấu liên tục gia tăng, xử lý nợ xấu và đưa tỷ lệ nợ xấu về mức an toàn ...

Thu ngoài lãi ảm đạm, lợi nhuận nhiều ngân hàng vẫn “trông cậy” vào tín dụng Trong bối cảnh thu ngoài lãi ảm đạm, nhất là mảng kinh doanh bảo hiểm. Do đó, tăng trưởng tín dụng được kỳ vọng cải ...