Một quốc gia ở châu Âu bất ngờ tăng lãi suất lên"gấp đôi"

Ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lãi suất cơ bản của nước này vào thứ Năm, gần gấp đôi từ 8,5% lên 15% khi chính quyền kinh tế mới của Tổng thống mới đắc cử Recep Tayyip Erdogan bắt đầu thực hiện một bước ngoặt chính sách tiền tệ đầy kịch tính.

Ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ cho biết sẽ thắt chặt tiền tệ dần dần cho đến khi bức tranh lạm phát trong nước được cải thiện. Mức tăng lãi suất khổng lồ 650 điểm cơ bản là lần đầu tiên của đất nước kể từ tháng 3 năm 2021, nhưng thấp hơn kỳ vọng của các nhà phân tích về mức tăng 1.150 điểm cơ bản lên 20%.

Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ bất ngờ tăng mạnh lãi suất.

Theo ông Hafize Gaye Erkan, thống đốc mới được bổ nhiệm của ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ cho biết: “Ủy ban đã quyết định bắt đầu quá trình thắt chặt tiền tệ để thiết lập quá trình giảm lạm phát càng sớm càng tốt, để neo kỳ vọng lạm phát và kiểm soát sự suy giảm trong hành vi định giá.” Ở một diễn biến cùng chiều, ông George Dyson, một nhà phân tích cấp cao tại công ty tư vấn Control Risks, tin rằng sẽ có những đợt tăng giá tiếp theo để đưa lãi suất chính sách lên 20% hoặc cao hơn.

Trả lời phỏng vấn với CNBC, Bộ trưởng Tài chính Thổ Nhĩ Kỳ Mehmet Simsek đang lo lắng về việc vô tình gây ra một cuộc khủng hoảng nợ bằng cách làm chậm nền kinh tế quá nhanh của ngân hàng Trung ương nước này. Ông Hamish Kinnear, nhà phân tích cấp cao về Trung Đông và Bắc Phi tại công ty tình báo rủi ro Verisk Maplecroft cũng đồng tình. Ông Kinnear cho biết: “Đây là dấu hiệu cho thấy thống đốc mới đang tìm cách thận trọng để tránh xung đột với Tổng thống Erdogan – thống đốc ngân hàng trung ương cuối cùng tăng lãi suất đã bị tổng thống sa thải sau chưa đầy 5 tháng tại vị”.

Thổ Nhĩ Kỳ đều đặn hạ lãi suất chính sách từ 19% vào cuối năm 2021 xuống 8,5% vào tháng 3 khi lạm phát tăng vọt, chạm mức 80% vào cuối năm 2022 và giảm xuống chỉ còn dưới 40% vào tháng 5. Kinh tế học truyền thống chính thống cho rằng lãi suất phải được tăng lên để hạ nhiệt lạm phát, nhưng Erdogan, một kẻ tự xưng là “kẻ thù” của lãi suất, người gọi công cụ này là “mẹ của mọi tội lỗi”, đã lên tiếng tán thành chiến lược hạ lãi suất.

Kết quả là một cuộc khủng hoảng về chi phí sinh hoạt đối với người Thổ Nhĩ Kỳ khi đồng tiền của nước này - đồng lira giảm mạnh. Đồng tiền này đã mất khoảng 80% giá trị so với đồng đô la trong 5 năm qua và Thổ Nhĩ Kỳ nhận thấy dự trữ ngoại tệ của mình ở mức thấp bấp bênh khi bán hàng tỷ đô la ngoại hối để hỗ trợ đồng lira.

Kiến trúc sư của nỗ lực quay trở lại kinh tế chính thống của Thổ Nhĩ Kỳ là Simsek, Bộ trưởng Tài chính do Erdogan bổ nhiệm, người trước đây từng giữ chức Phó Thủ tướng và Bộ trưởng Tài chính từ năm 2009 đến 2018 và được các nhà đầu tư tôn trọng rộng rãi. Sau vài năm Erdogan kiểm soát chặt chẽ ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống dường như sẵn sàng để các nhà hoạch định chính sách tiền tệ độc lập hơn - ít nhất là vào thời điểm hiện tại.

Các nước phương Tây tiếp tục nâng lãi suất, thắt chặt chính sách tiền tệ Các nước phương Tây tiếp tục nâng lãi suất, thắt chặt chính sách tiền tệ để kiểm soát lạm phát.