Rò rỉ số tiền OpenAI “chia sẻ” cho Microsoft

Microsoft, nhà đầu tư lớn nhất của OpenAI với tổng vốn rót hơn 13 tỷ USD kể từ năm 2019, được cho là đã bắt đầu nhận những khoản chia sẻ doanh thu đáng kể. Theo blogger công nghệ Ed Zitron, người thường xuyên công bố các tài liệu nội bộ liên quan đến các công ty ở Thung lũng Silicon, Microsoft đã thu về 493,8 triệu USD trong năm 2024, và 865,8 triệu USD chỉ trong ba quý đầu năm 2025 từ khoản chia sẻ doanh thu của OpenAI.

Dù cả OpenAI lẫn Microsoft chưa lên tiếng bình luận, thông tin này nhanh chóng thu hút sự chú ý vì nó tiết lộ một phần cấu trúc tài chính vốn luôn được giữ kín giữa hai công ty. Trước đó, thông tin do The Information thu thập cho biết OpenAI chia 20% doanh thu cho Microsoft đến năm 2030, nhưng một số báo cáo khác lại khẳng định con số thực tế mà OpenAI có thể trả chỉ vào khoảng 10%, do mức chi phí vận hành khổng lồ.

Tuy nhiên, theo phân tích của TechCrunch, bức tranh tài chính giữa hai bên phức tạp hơn rất nhiều. Microsoft không chỉ nhận tiền từ OpenAI, mà còn chia sẻ doanh thu ngược trở lại. OpenAI được cho là hưởng 20% doanh thu từ Bing và Azure OpenAI Service, vì các sản phẩm này tích hợp trực tiếp mô hình GPT, Dall·E hay Whisper. Chính vì vậy, các khoản tiền Microsoft thu về mà Zitron đề cập khả năng cao chỉ là phần doanh thu ròng, tức đã khấu trừ những khoản Microsoft phải trả ngược lại cho OpenAI.

Dù vậy, tài liệu rò rỉ vẫn giúp hình dung được phần nào quy mô doanh thu của OpenAI. Nếu áp dụng tỷ lệ chia sẻ 20%, doanh thu của OpenAI có thể đạt 2,5 tỷ USD trong năm 2024 và khoảng 4,33 tỷ USD trong ba quý đầu năm 2025. Con số này cho thấy công ty đang tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu sử dụng mô hình GPT tăng vọt trong doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Chi phí suy luận khổng lồ

Tăng trưởng doanh thu nhanh chóng nhưng OpenAI lại đứng trước một nghịch lý khác: chi phí suy luận (inference cost) quá lớn. Theo các ước tính, công ty có thể đã chi 3,8 tỷ USD cho chi phí vận hành mô hình AI trong năm 2024, con số tăng gấp đôi lên 8,65 tỷ USD chỉ trong 9 tháng năm 2025. Điều này có nghĩa là dù doanh thu tăng mạnh, OpenAI có thể đang chi nhiều hơn số tiền kiếm được.

Trong nhiều năm, OpenAI phụ thuộc phần lớn vào hạ tầng điện toán Microsoft Azure, vốn nổi tiếng đắt đỏ khi phục vụ các mô hình lớn như GPT-4 và GPT-5. Tuy nhiên, theo Reuters, công ty gần đây đã triển khai chiến lược “đa đám mây”, bổ sung thêm dịch vụ của CoreWeave, Oracle, AWS và Google Cloud nhằm giảm chi phí và tăng tính linh hoạt.

Dù vậy, việc chuyển dịch này cũng cho thấy mức độ tiêu tốn tài nguyên khổng lồ của các mô hình AI hiện đại. Một số chuyên gia nhận định, các khoản rò rỉ mới cho thấy OpenAI đang chạy đua doanh thu để kịp bù đắp chi phí, và điều này lý giải vì sao công ty liên tục mở rộng sản phẩm, ra mắt mô hình mới và triển khai dịch vụ như ChatGPT Atlas hay GPT-5.1.

Bối cảnh tài chính phức tạp cũng được cho là nguyên nhân dẫn đến tin đồn rạn nứt giữa OpenAI và Microsoft vào tháng 6, khi OpenAI muốn giảm gánh nặng phụ thuộc vào Azure. Tuy nhiên, mọi đồn đoán tạm thời khép lại khi tháng trước, Microsoft chính thức gia hạn quyền sử dụng các mô hình của OpenAI đến năm 2032, đồng thời xác nhận khoản 27% cổ phần trị giá 135 tỷ USD trong công ty. Thỏa thuận này được xem là động thái “khóa chặt” mối quan hệ chiến lược giữa hai bên, bảo đảm Microsoft tiếp tục là đối tác điện toán chủ lực của OpenAI trong thập kỷ tới.

Giới quan sát cho rằng các khoản doanh thu Microsoft nhận được không chỉ phản ánh quy mô thị trường AI, mà còn là bằng chứng cho thấy OpenAI đang bước vào giai đoạn tài chính căng thẳng, với nhu cầu đẩy mạnh doanh thu để theo kịp chi phí phát triển mô hình. Trong khi đó, Microsoft – nhà đầu tư sớm và kiên trì nhất – đang dần thu về lợi ích sau nhiều năm rót vốn.

Ở thời điểm hiện tại, những con số rò rỉ tuy không phản ánh toàn cảnh, nhưng hé lộ phần nào “cuộc chơi tiền bạc” khốc liệt phía sau các mô hình AI hàng đầu thế giới. Khi chi phí tính toán ngày càng tăng, câu hỏi lớn đặt ra là liệu OpenAI có thể đạt được sự bền vững tài chính trước khi các đối thủ mạnh như Google, Meta, Anthropic hay xAI thu hẹp khoảng cách hay không.