Lấn sân mảng y tế, doanh nghiệp của đại gia Hồ Xuân Năng làm ăn ra sao?

07/11/2025 - 08:304 phút đọc

(Banker.vn) Từng là “ông vua đá thạch anh”, đại gia Hồ Xuân Năng đưa Phenikaa Group mở rộng sang y tế và giáo dục khiến kết quả kinh doanh thay đổi rõ nét.

Lãi nửa đầu năm giảm 58% vì gánh nặng chi phí từ bệnh viện mới

Theo báo cáo gửi Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), Công ty CP Tập đoàn Phượng Hoàng Xanh A&A (Phenikaa Group) ghi nhận lợi nhuận sau thuế hơn 241 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2025, giảm tới 58% so với mức 576 tỷ đồng cùng kỳ năm trước.

margin: 15px auto;" />

Kết quả kinh doanh đi xuống khiến tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu (ROE) của tập đoàn giảm từ 6,4% xuống còn 2,6%, trong khi tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA) cũng thu hẹp từ 3,7% xuống 1,4%.

Theo VIS Rating, nguyên nhân chính khiến lợi nhuận sụt giảm là khoản lỗ phát sinh trong giai đoạn vận hành thử của Bệnh viện Đại học Phenikaa tại Hà Nội. Bệnh viện mới chỉ đi vào hoạt động thử nghiệm từ tháng 12/2024, kéo theo chi phí ban đầu cao và làm giảm biên lợi nhuận EBITDA của tập đoàn từ 43% năm 2024 xuống còn 37% trong nửa đầu năm 2025. Chi phí vận hành lớn trong giai đoạn đầu đã khiến dòng tiền hoạt động của Phenikaa suy yếu đáng kể.

Quy mô nợ của tập đoàn tăng đáng kể trong nửa đầu năm. Tính đến ngày 30/6/2025, tổng nợ phải trả của Phenikaa Group đã lên tới gần 8.730 tỷ đồng, cao hơn gần 37% so với đầu năm. Do đó, tỷ lệ nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu cũng tăng từ 0,71 lần lên 0,94 lần.

Báo cáo cho thấy, mức tăng này chủ yếu đến từ khoản vay ngân hàng và nợ trái phiếu, trong đó vay ngân hàng tăng 33% lên 5.101 tỷ đồng, còn nợ trái phiếu tăng 58%, đạt 1.420 tỷ đồng.

Đến giữa năm nay, vốn chủ sở hữu của Phenikaa đạt hơn 9.200 tỷ đồng, bao gồm 3.000 tỷ đồng vốn điều lệ và 4.200 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, trong khi tổng tài sản xấp xỉ 18.000 tỷ đồng, cho thấy nghĩa vụ nợ hiện đã gần tương đương với quy mô vốn chủ.

Giáo dục trở thành động lực mới

Phenikaa Group khởi nguồn từ mảng sản xuất đá nhân tạo gốc thạch anh, sau đó mở rộng sang lĩnh vực giáo dục và y tế từ năm 2018. Tập đoàn hiện sở hữu hơn 30 đơn vị thành viên trong và ngoài nước, với doanh thu bình quân 4.000-5.000 tỷ đồng mỗi năm. Trong cơ cấu hoạt động hiện nay, mảng giáo dục đang dần trở thành động lực tăng trưởng mới khi đóng góp lớn thứ hai vào doanh thu và lợi nhuận.

Năm 2024, doanh thu lĩnh vực giáo dục của tập đoàn tăng 77%, đạt 665 tỷ đồng, nhờ hoạt động tuyển sinh sôi động của Đại học Phenikaa. Quy mô sinh viên đã tăng 44% lên 26.000 người, và dự kiến đạt 34.000 sinh viên trong năm 2025. Tập đoàn cũng đang đầu tư xây dựng khu ký túc xá và phòng thực hành y khoa mới, dự kiến hoàn thành trong năm 2026 nhằm mở rộng cơ sở đào tạo và phục vụ chiến lược phát triển dài hạn trong lĩnh vực giáo dục - y tế.

Mảng đá nhân tạo, vốn là trụ cột truyền thống của Phenikaa, đang đối mặt nhiều thách thức. Thị trường Mỹ - nơi chiếm tỷ trọng xuất khẩu lớn ghi nhận doanh số sụt giảm do chi tiêu xây dựng nhà ở chững lại và hàng xuất khẩu bị áp thuế bổ sung 10%.

Bất chấp bối cảnh thị trường xuất khẩu khó khăn, Vicostone (VCS) vẫn ghi nhận 3.061 tỷ đồng doanh thu và 608,7 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế trong 9 tháng đầu năm 2025, hoàn thành lần lượt 64,9% kế hoạch doanh thu và 62,4% kế hoạch lợi nhuận năm.

Ngoài ra, doanh nghiệp vẫn có những điểm sáng khi đóng góp 264 tỷ đồng ngân sách, tăng 34% so với cùng kỳ; đồng thời hàng tồn kho giảm 11%, còn 1.611 tỷ đồng. Trong quý III, Vicostone đã ra mắt 10 sản phẩm đá thạch anh mới tại Mỹ và Canada, được kỳ vọng sẽ tăng doanh thu trong quý IV và giai đoạn cuối năm 2025.

Mặc dù đang chịu áp lực lớn từ chi phí đầu tư và nợ vay tăng, VIS Rating nhận định biên lợi nhuận và dòng tiền của Phenikaa Group sẽ có xu hướng phục hồi trong 12–18 tháng tới, khi mảng giáo dục tiếp tục tăng trưởng ổn định và mảng y tế bắt đầu thu hẹp lỗ sau khi Bệnh viện Đại học Phenikaa chính thức đi vào vận hành toàn diện từ tháng 11/2025.