Ngôi chùa trong hang đá núi lửa
Chùa Hang (hay còn gọi là Thiên Khổng Thạch Tự) (đặc khu Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) được kiến tạo trong một hang đá tự nhiên do sự xâm thực của sóng biển và mưa gió vào sườn núi lửa Thới Lới, ngọn núi đã ngủ yên hàng triệu năm. Hang có chiều sâu khoảng 24–25m, rộng 20m, cao hơn 3m, diện tích gần 500 m2, mái vòm cong uốn phủ rêu xanh và nham thạch. Từ cửa hang nhìn vào, ánh sáng tự nhiên len lỏi tạo cảm giác huyền ảo, trong khi những giọt nước từ hồ chứa trên đỉnh núi nhỏ tí tách qua vách đá khiến không gian thêm phần thanh tĩnh.
Chùa Hang (hay còn gọi là Thiên Khổng Thạch Tự) được kiến tạo trong một hang đá tự nhiên do sự xâm thực của sóng biển và mưa gió vào sườn núi lửa Thới Lới, ngọn núi đã "ngủ yên" hàng triệu năm
Theo tư liệu, trước thế kỷ XVII, người Chămpa từng sử dụng hang đá này làm đền thờ các vị thần Bà La Môn. Đến triều vua Lê Kính Tông (1599 - 1618), những lưu dân người Việt ra khai khẩn đảo Lý Sơn đã dựng tượng Phật, biến nơi đây thành chốn tu hành, đặt tên là Thiên Khổng Thạch Tự. Ngôi chùa trở thành điểm tựa tâm linh của cư dân làng An Hải, An Vĩnh - hai ngôi làng đầu tiên trên đảo.
“Chùa không sư” và tín ngưỡng cộng đồng
Điểm đặc biệt nhất của Chùa Hang là hàng trăm năm qua nơi đây hầu như không có nhà sư trụ trì thường trực. Bởi vậy người dân quen gọi là “chùa không sư”. Thay vì có tăng ni chăm sóc, chính cộng đồng ngư dân, nông dân Lý Sơn đã tự nguyện quét dọn, thắp hương, trông coi và tổ chức lễ cúng quanh năm.
Trong chùa hiện có nhiều ban thờ: tượng Phật A Di Đà, Như Lai, Di Lặc, Quan Âm hướng ra biển; ban thờ tổ sư Đạt Ma; cùng bàn thờ các vị tiền hiền khai lập làng An Hải, An Vĩnh. Trước sân chùa là cây bàng vuông cổ thụ hàng trăm năm tuổi, tỏa bóng rợp mát, như một chứng nhân lịch sử lặng lẽ.
Vào mỗi dịp rằm, lễ Phật Đản, Vu Lan, hay các ngày giỗ tiền hiền, người dân lại tập trung về chùa, dâng hương cầu nguyện mưa thuận gió hòa, sóng yên biển lặng để ra khơi bình an. Đặc biệt, ngày giỗ tổ họ Trần (một trong những dòng họ đầu tiên có công khai khẩn đảo) được tổ chức trọng thể tại đây. Có thể nói, Chùa Hang vừa là nơi thờ Phật, vừa là không gian gắn kết cộng đồng, in đậm dấu ấn “văn hóa đảo”.
Hang có chiều sâu khoảng 24 - 25m, rộng 20m, cao hơn 3m, diện tích gần 500m2, mái vòm cong uốn phủ rêu xanh và nham thạch
Năm 1994, Chùa Hang được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, khẳng định giá trị cả về tín ngưỡng lẫn cảnh quan địa chất. Là “bảo tàng núi lửa ngoài trời” hiếm có của Việt Nam, đảo Lý Sơn càng trở nên đặc biệt với ngôi chùa nằm ngay trong lòng nham thạch.
Du khách đến Chùa Hang không chỉ để chiêm bái, cầu an, mà còn để tận hưởng cảm giác mát lạnh trong hang đá, ngắm nhìn biển trời bao la phía trước và lắng nghe tiếng sóng hòa cùng tiếng chuông chùa. Con đường dẫn xuống chùa uốn lượn quanh sườn núi, qua những ruộng hành tỏi xanh ngát, rồi men theo bậc tam cấp xuống sân chùa, khiến hành trình càng thêm thi vị.
Dù thu hút đông đảo du khách, Chùa Hang vẫn giữ được vẻ nguyên sơ, không bị thương mại hóa. Chính điều này khiến nơi đây trở thành điểm dừng chân yêu thích của những ai muốn tìm sự thanh thản, thoát khỏi nhịp sống xô bồ.
Một số hình ảnh vẻ đẹp của Chùa Hang:
Dù thu hút đông đảo du khách, Chùa Hang vẫn giữ được vẻ đẹp nguyên sơ
Điểm đặc biệt nhất của Chùa Hang là hàng trăm năm qua, nơi đây hầu như không có nhà sư trụ trì thường trực
Vào mỗi dịp rằm, lễ Phật Đản, Vu Lan, hay các ngày giỗ tiền hiền, người dân lại tập trung về chùa, dâng hương cầu nguyện mưa thuận gió hòa, sóng yên biển lặng để ra khơi bình an
Từ cửa hang nhìn vào, ánh sáng tự nhiên len lỏi tạo cảm giác huyền ảo
Rất nhiều du khách đến đây để vừa dâng hương cầu nguyện, vừa ngắm cảnh đẹp hoang sơ, kì vĩ
Ngôi chùa lúc trước là của người Chăm pa lập ra để thờ Bà La Môn, nhưng sau đó, những người Việt ra khai khẩn đảo Lý Sơn đã dựng tượng Phật, biến nơi đây thành chốn tu hành, đặt tên là Thiên Khổng Thạch Tự.
Du khách đến Chùa Hang không chỉ để chiêm bái, cầu an, mà còn để tận hưởng cảm giác mát lạnh trong hang đá, ngắm nhìn biển trời bao la.