Hóa đơn điện tử sẽ quyết định số thuế hộ kinh doanh phải nộp
06/12/2025 - 20:344 phút đọc
(Banker.vn) Từ 2026, hộ kinh doanh sẽ tự xác định nghĩa vụ thuế theo doanh thu thực tế khi thuế khoán chấm dứt và hóa đơn điện tử trở thành căn cứ tính thuế.
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến đối với dự thảo Nghị định quy định việc kê khai, tính thuế, khấu trừ thuế và sử dụng hóa đơn điện tử của hộ, cá nhân kinh doanh. Đây là lần đầu tiên một nghị định riêng được xây dựng cho nhóm hộ kinh doanh, thay vì gộp chung trong Luật Quản lý thuế hiện hành, nhằm tạo cơ chế quản lý minh bạch và phù hợp với thực tế hơn.
margin: 15px auto;" />Theo quy định đang áp dụng, hộ và cá nhân kinh doanh chỉ phải nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân khi doanh thu vượt 100 triệu đồng mỗi năm. Tuy nhiên, dự thảo mới đề xuất nâng ngưỡng này lên 500 triệu đồng, qua đó giảm số lượng hộ phải nộp thuế và phản ánh đúng quy mô hoạt động kinh doanh.
Từ ngày 1/1/2026, người nộp thuế sẽ tự căn cứ doanh thu thực tế hằng năm để xác định mình có thuộc diện chịu thuế hay không. Nếu sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế, hệ thống công nghệ thông tin sẽ tự động hỗ trợ xác định số thuế phải nộp, bao gồm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và các sắc thuế phát sinh như tiêu thụ đặc biệt, tài nguyên hay bảo vệ môi trường. Trường hợp không sử dụng hóa đơn điện tử, hộ và cá nhân kinh doanh phải tự tính số thuế theo quy định.
Dự thảo nêu rõ người nộp thuế phải khai báo chính xác, trung thực và đầy đủ các thông tin trong hồ sơ, tự tính số tiền thuế và các khoản thu khác, trừ những khoản do cơ quan thuế thực hiện thu thay. Nếu các khoản thuế đã được kê khai và nộp thay, hộ kinh doanh không phải nộp lại.
Quy định về sử dụng hóa đơn điện tử được giữ nguyên như tại Nghị định 70, áp dụng từ giữa năm 2025. Theo đó, hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã hoặc hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền kết nối trực tiếp với cơ quan thuế. Nhóm hộ có doanh thu dưới mức này không bắt buộc nhưng được khuyến khích áp dụng nếu đủ điều kiện hạ tầng công nghệ và có nhu cầu sử dụng.
Về thời gian khai và nộp thuế, dự thảo quy định người nộp thuế thuộc diện chịu thuế giá trị gia tăng sẽ khai và nộp theo tháng hoặc quý. Thuế thu nhập cá nhân tính theo doanh thu được thực hiện theo quý, còn trường hợp tính theo lợi nhuận thì thực hiện theo năm.
Với hộ sử dụng hóa đơn điện tử hoặc hóa đơn từ máy tính tiền kết nối cơ quan thuế, hệ thống sẽ tự động tạo tờ khai thuế gợi ý để hỗ trợ. Nếu hộ tự xác định không thuộc diện chịu thuế, doanh thu năm phải được kê khai chậm nhất vào ngày 31/1 của năm kế tiếp. Thời hạn nộp thuế trùng với thời hạn nộp hồ sơ khai thuế; trường hợp kê khai bổ sung, người nộp thuế phải nộp theo thời hạn của kỳ tính thuế phát sinh sai sót.
Dự kiến nghị định sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, cũng là thời điểm cơ chế thuế khoán chính thức kết thúc. Từ đó, toàn bộ hộ kinh doanh sẽ chuyển sang phương thức kê khai dựa trên doanh thu thực tế. Bộ Tài chính cho rằng việc chuyển đổi này giúp cơ quan thuế kiểm soát chính xác doanh thu, hạn chế thất thu ngân sách và nâng cao tính minh bạch.
Đồng thời, hộ kinh doanh sẽ được khuyến khích chuẩn hóa hoạt động kế toán, minh bạch tài chính, tiến gần hơn với mô hình doanh nghiệp. Cơ chế mới cũng góp phần tạo sự bình đẳng giữa các chủ thể kinh doanh, tránh tình trạng hộ quy mô lớn được hưởng lợi hơn doanh nghiệp nhỏ, đồng thời thúc đẩy quá trình chuyển đổi lên doanh nghiệp để hưởng các lợi ích về kế toán, tín dụng và pháp lý.