Ngày 23/10, ông Lê Hồng Hà, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Gia Lai cho biết, công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Gia Lai thời gian qua được triển khai quyết liệt, góp phần ngăn chặn hiệu quả tình trạng vận chuyển, tàng trữ và buôn bán thuốc lá nhập lậu qua biên giới.
Địa bàn rộng, thủ đoạn tinh vi
Sau sáp nhập, tỉnh Gia Lai có diện tích tự nhiên hơn 21.550 km², lớn thứ hai cả nước (sau tỉnh Lâm Đồng mới), nằm ở trung tâm liên kết giữa Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ, là cửa ngõ kết nối cảng Quy Nhơn với cao nguyên Pleiku và Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh.
Theo ông Lê Hồng Hà, với 90 km đường biên giới (trong đó hơn 70 km là biên giới đất liền giáp tỉnh Ratanakiri, Vương quốc Campuchia), cùng nhiều đường mòn, lối mở, điều kiện này vừa thuận lợi cho phát triển thương mại, vừa tiềm ẩn nguy cơ bị lợi dụng để vận chuyển hàng cấm, đặc biệt là thuốc lá lậu.

Từ năm 2014 đến nay, tình hình buôn lậu và kinh doanh thuốc lá nhập lậu trên địa bàn tỉnh Gia Lai diễn biến phức tạp. Ảnh: QLTT
Từ năm 2014 đến nay, tình hình buôn lậu và kinh doanh thuốc lá nhập lậu trên địa bàn diễn biến phức tạp, với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi. Nguồn hàng chủ yếu được đưa từ thành phố Ban Lung (Vương quốc Campuchia), vận chuyển qua Cửa khẩu Lệ Thanh (tỉnh Gia Lai), Cửa khẩu Bờ Y (tỉnh Quảng Ngãi) hoặc qua các tuyến biên giới phía Nam, sau đó tập kết tiêu thụ tại tỉnh Gia Lai. Các loại thuốc lá ngoại phổ biến gồm JET, ESSE, Capri, Hero, Craven, 555 Gold, SCOTT…
Đáng chú ý, các đối tượng ngày càng lợi dụng thương mại điện tử và dịch vụ vận chuyển công nghệ (như Giao hàng Nhanh, Shopee, Tiki…) để vận chuyển hàng lậu dưới danh nghĩa hàng tiêu dùng, không ghi thông tin người gửi nhằm qua mặt cơ quan chức năng.
Gần đây, tình trạng buôn bán thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có dấu hiệu gia tăng mạnh trên cả thị trường thực và không gian mạng, gây nhiều khó khăn trong quản lý.

Số lượng lớn thuốc lá bị lực lượng chức năng thu giữ. Ảnh: QLTT
Thực hiện Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 30/9/2014 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác chống buôn lậu thuốc lá, Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo các lực lượng chức năng triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.
Riêng đối với lực lượng Quản lý thị trường, đơn vị xác định thuốc lá lậu là mặt hàng trọng điểm nên thường xuyên tăng cường kiểm tra, xử lý, tuyên truyền và vận động các cơ sở kinh doanh ký cam kết “không kinh doanh thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả”. Tính tới nay, lực lượng quản lý thị trường đã phát hiện 890 vụ/881 đối tượng, xử lý 873 vụ/862 đối tượng, phạt hành chính 7,29 tỷ đồng, thu giữ 136.005 bao thuốc lá và 1.564 sản phẩm thuốc lá điện tử.
Kiểm tra, kiểm soát có trọng tâm, trọng điểm
Tuy đạt nhiều kết quả tích cực, song công tác chống buôn lậu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Gia Lai vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Điển hình như địa hình đồi núi hiểm trở, khu vực biên giới trải dài, dân cư thưa thớt, đời sống người dân còn khó khăn khiến việc tuyên truyền pháp luật chưa đạt hiệu quả cao. Một số đối tượng lợi dụng mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, nhóm kín để giao dịch, vận chuyển hàng lậu, gây khó khăn cho công tác kiểm tra.
Ngoài ra, pháp luật hiện hành chưa có cơ chế quản lý và chế tài đủ mạnh đối với thuốc lá thế hệ mới, trong khi việc định giá tang vật còn thiếu cơ sở, gây vướng mắc trong xử lý. Một số đơn vị còn thiếu nhân lực chuyên trách, phương tiện kỹ thuật hạn chế; việc phối hợp giữa các ngành đôi khi chưa kịp thời, thông tin chưa được chia sẻ thường xuyên.

Lực lượng quản lý thị trường tiến hành tiêu huỷ số lượng lớn thuốc lá điếu nhập lậu. Ảnh: QLTT
Ông Lê Hồng Hà cho biết: Lực lượng quản lý thị trường xác định nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới là tăng cường kiểm soát trọng điểm và phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, không để hình thành đường dây, ổ nhóm buôn lậu.
Cụ thể, quán triệt và triển khai nghiêm các chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch của Chính phủ và UBND tỉnh về chống buôn lậu thuốc lá. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát tại các khu vực biên giới, cửa khẩu, cảng biển, kịp thời phát hiện, xử lý hành vi cất giấu hàng cấm trên phương tiện vận tải.
Phối hợp tuyên truyền, vận động nhân dân vùng biên tham gia tố giác tội phạm, không tiếp tay cho hoạt động buôn lậu; Nâng cao tinh thần trách nhiệm cán bộ, kiên quyết phòng ngừa tiêu cực, móc nối với đối tượng buôn lậu.
"Chi cục Quản lý thị trường chỉ đạo các đội quản lý thị trường chủ động rà soát, kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên không gian mạng; tăng cường tuyên truyền để người dân nhận thức rõ tác hại và quy định pháp luật liên quan. Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, Gia Lai đặt mục tiêu kiểm soát hiệu quả buôn lậu thuốc lá, bảo vệ thị trường và sức khỏe cộng đồng, góp phần giữ vững an ninh trật tự trên tuyến biên giới Tây Nguyên", ông Lê Hồng Hà nhấn mạnh.
Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Gia Lai cũng kiến nghị Chính phủ có chính sách phát triển kinh tế vùng biên, tạo việc làm, nâng cao đời sống và nhận thức pháp luật cho cư dân biên giới; bổ sung phương tiện, trang bị chuyên dụng phục vụ đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá.
Đồng thời, kiến nghị Bộ Y tế nghiên cứu, công bố rõ tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức người dân về tác hại của thuốc lá nhập lậu và thất thu ngân sách.