FTAP - nền tảng kết nối dữ liệu, giúp doanh nghiệp đưa hàng Việt vươn xa

Hạ tầng kết nối, thúc đẩy thực thi FTA

Tháng 12/2020, Bộ Công Thương phối hợp với các bộ, ngành liên quan chính thức khai trương Cổng FTAP tại địa chỉ fta.moit.gov.vn. Đây là lần đầu tiên Việt Nam có một nền tảng số tập trung, chuyên biệt, cung cấp thông tin toàn diện về các FTA mà Việt Nam là thành viên. Việc ra đời FTAP không chỉ mang ý nghĩa kỹ thuật, mà phản ánh rõ tư duy chủ động hội nhập, chuyển từ “ký kết” sang “thực thi hiệu quả” các cam kết quốc tế.

Ngay từ đầu, FTAP được thiết kế với 5 nhóm nội dung, tính năng chính, hiển thị song ngữ Việt - Anh. Thông qua cổng thông tin này, doanh nghiệp có thể tra cứu trực tuyến các cam kết về thuế quan, quy tắc xuất xứ, dịch vụ, đầu tư trong từng FTA; tiếp cận thông tin về thị trường, đặc điểm nhập khẩu, thủ tục xuất - nhập khẩu, cấp phép. Đồng thời, cập nhật các kế hoạch hành động, văn bản pháp luật thực thi FTA và hoạt động phổ biến, tuyên truyền, hỗ trợ doanh nghiệp từ phía cơ quan quản lý.

Điểm đáng chú ý là FTAP không dừng ở việc “đăng tải văn bản”, mà hướng tới vai trò kết nối và dẫn dắt. Trong giai đoạn 2022 - 2025, Cổng FTAP tập trung phân tích, xây dựng và đăng tải bộ dữ liệu đầy đủ đối với các FTA còn lại mà Việt Nam tham gia, với mục tiêu để doanh nghiệp và người dân có thể truy cập, tìm kiếm thông tin cho toàn bộ các FTA của Việt Nam trên một nền tảng thống nhất. Đây là bước tiến quan trọng trong việc chuẩn hóa dữ liệu, giảm phân mảnh thông tin, một trong những rào cản lớn đối với doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Sau 5 năm vận hành, FTAP ngày càng khẳng định vai trò là địa chỉ cung cấp thông tin FTA đáng tin cậy cho cộng đồng doanh nghiệp. Theo đánh giá của các chuyên gia, Cổng FTAP không chỉ là công cụ tra cứu trực tuyến, mà còn là cầu nối giữa môi trường truyền thống và môi trường số; giữa thị trường trong nước với thị trường quốc tế; giữa doanh nghiệp Việt Nam với doanh nghiệp và đối tác nước ngoài.

margin: 15px auto;" />

Nhận định về ý nghĩa này, chuyên gia kinh tế Nguyễn Thường Lạng cho rằng, Cổng FTAP là một minh chứng rõ nét cho quá trình chủ động hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam, không chỉ trên phương diện thương mại, mà còn về công nghệ, thương mại điện tử, luồng thông tin và dữ liệu. Theo ông, những yếu tố này tạo nền tảng cho các đột phá tiếp theo về hạ tầng, thể chế và nguồn nhân lực thực thi FTA.

Cũng theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Thường Lạng: "Thông qua Cổng FTAP doanh nghiệp Việt Nam được kết nối nhanh hơn, hiệu quả hơn với doanh nghiệp thế giới, từ đó quá trình đưa hàng Việt Nam ra nước ngoài tốt hơn góp phần thúc đẩy tăng trưởng thương mại. Chưa hết, Cổng FTAP còn kéo gần khoảng cách giữa doanh nghiệp trong, ngoài nước, thu hẹp khoảng cách giữa thị trường Việt Nam với người tiêu dùng thế giới; từ đó khơi mở dòng chảy thương mại, đầu tư trong các lĩnh vực mà Việt Nam đang ưu tiên phát triển”.

Ở góc độ doanh nghiệp, giá trị kết nối của FTAP được thể hiện rất cụ thể. Bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam cho biết, thông qua FTAP, doanh nghiệp đã giảm đáng kể thời gian và chi phí tìm kiếm tài liệu liên quan đến FTA, quy định thị trường và thị hiếu tiêu dùng. Nguồn thông tin tương đối đầy đủ, chính xác trên FTAP giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong việc xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu, thay vì bị động chờ đợi hoặc phụ thuộc vào các kênh thông tin rời rạc.

FTAP chuyển vai, từ “cổng thông tin” sang “nền tảng kết nối dữ liệu”

Đáng chú ý, với những doanh nghiệp có tiềm lực, dữ liệu từ FTAP không chỉ dừng ở tham khảo, mà còn được sử dụng như đầu vào quan trọng cho các quyết định chiến lược, từ lựa chọn thị trường, mặt hàng đến tổ chức chuỗi cung ứng. Điều này cho thấy FTAP đang từng bước chuyển vai, từ “cổng thông tin” sang “nền tảng kết nối dữ liệu”, phục vụ trực tiếp hoạt động thương mại.

Vai trò kết nối của FTAP càng thể hiện rõ trong bối cảnh nhiều biến động của thương mại toàn cầu. Trong giai đoạn dịch Covid-19 và suy giảm đơn hàng, việc doanh nghiệp có thể tiếp cận nhanh chóng, đầy đủ thông tin về FTA, thị trường và chính sách đã giúp duy trì hoạt động xuất khẩu, giảm thiểu rủi ro gián đoạn. Thực tế cho thấy, xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường đã ký kết FTA như EVFTA, CPTPP tiếp tục ghi nhận tăng trưởng tích cực. Riêng 11 tháng năm 2025, xuất khẩu sang Canada đạt 6,8 tỷ USD, tăng 17,7%; xuất khẩu sang EU đạt 51 tỷ USD, tăng 7,9%.

Những con số này không chỉ phản ánh hiệu quả của các FTA thế hệ mới, mà còn cho thấy tầm quan trọng của các công cụ hỗ trợ thực thi, trong đó có FTAP. Khi thông tin được kết nối thông suốt, doanh nghiệp có điều kiện tận dụng tốt hơn ưu đãi thuế quan, đáp ứng quy tắc xuất xứ và yêu cầu thị trường, qua đó mở rộng xuất khẩu không chỉ về quy mô, mà cả về chất lượng.

Có thể nói, Cổng FTAP đã góp phần thu hẹp khoảng cách giữa doanh nghiệp trong và ngoài nước, giữa thị trường Việt Nam với người tiêu dùng thế giới. Thông qua nền tảng này, dòng chảy thông tin, thương mại và đầu tư được khơi thông, đặc biệt trong các lĩnh vực mà Việt Nam đang ưu tiên phát triển. 

Việt Nam đang đẩy mạnh thực thi 17 FTA đã ký kết và đang đàm phán mở rộng, ký kết thêm nhiều FTA mới, chính vì vậy, vai trò của FTAP sẽ ngày càng quan trọng. Không chỉ là nơi tập hợp thông tin, Cổng FTAP đang từng bước trở thành “bản đồ hội nhập” cho doanh nghiệp, góp phần đưa các cam kết FTA đi vào đời sống kinh tế thực chất, hiệu quả và bền vững.

Cổng thông tin điện tử Hiệp định thương mại tự do (FTA) Việt Nam (Vietnam FTA Portal - FTAP, địa chỉ: fta.gov.vn) là công cụ tra cứu thông minh, tiên tiến, giúp doanh nghiệp và người dân tận dụng hiệu quả các FTA mà Việt Nam tham gia. Ra đời với phương châm “doanh nghiệp và người dân làm trung tâm”, Cổng FTAP hỗ trợ nâng cao chất lượng thực thi FTA, thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế và khẳng định vị thế của Việt Nam trong thương mại toàn cầu.