Các tài xế taxi ở Trung Quốc đang đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các ứng dụng gọi xe, taxi tự lái và thậm chí cả xe bay, buộc một số tài xế phải sử dụng nhiều điện thoại thông minh để thu hút khách hàng.
Dịch vụ gọi xe trực tuyến đã trở nên phổ biến ở Trung Quốc từ rất sớm. Công ty cho thuê xe Didi, dẫn đầu với khoảng 70% thị phần, được thành lập vào năm 2012. Số lượng người dùng ứng dụng gọi xe tại Trung Quốc đã vượt qua con số 500 triệu vào tháng 12/2023.
 |
| Tài xế xe taxi Trung Quốc trang bị nhiều điện thoại thông minh để tìm khách dù nhu cầu sa sút. Ảnh: Nikkei Asia |
Tính đến tháng 6/2024, Bộ Giao thông Vận tải Trung Quốc đã cấp hơn 7,1 triệu giấy phép cho các tài xế công nghệ, tăng gấp đôi trong vòng 3 năm qua. Số chuyến đi trong tháng 6 này cũng đạt mức kỷ lục 971 triệu chuyến.
''Tôi đã tìm thấy hầu hết khách hàng của mình qua Didi gần đây'', Deng, một tài xế taxi tại Thượng Hải, chia sẻ khi anh kiểm tra ứng dụng.
Didi cung cấp dịch vụ từ cả tài xế độc lập và các công ty taxi. Người dùng có thể gọi xe đến điểm đón, đồng thời thanh toán qua ứng dụng, không cần phải trao đổi gì thêm với tài xế.
Điện thoại thông minh đã trở thành công cụ không thể thiếu đối với tài xế taxi và tài xế dịch vụ gọi xe. Một minh chứng rõ nét, Xu, một tài xế taxi khác, đã lắp 4 chiếc điện thoại thông minh bên cạnh ghế lái của mình.
''Trong thời đại này, chúng tôi tìm kiếm khách hàng qua các ứng dụng, nên tôi phải sử dụng nhiều điện thoại để chạy các ứng dụng khác nhau”, Xu giải thích.
Một trong những điện thoại của Xu dành cho WeChat để liên lạc với các tài xế khác. Ba chiếc còn lại là để chạy các ứng dụng gọi xe, bao gồm cả Didi.
Khi 2 thành phố Bắc Kinh và Thượng Hải chưa có mạng lưới tàu điện ngầm phát triển như hiện nay, việc bắt taxi vào giờ cao điểm được ví như một ''cơn ác mộng'' đối với người đi làm. Ngay cả bây giờ, vào những ngày thời tiết mưa bão, ứng dụng Didi đôi khi hiển thị hàng trăm khách hàng đang chờ xe.
Sự phổ biến của dịch vụ gọi xe đã mang lại sự linh hoạt cho các tài xế. ''Khi tôi còn làm việc cho một công ty taxi, tôi chỉ làm cách ngày, nhưng từ khi đăng ký với Didi, tôi có thể làm việc hàng ngày'', Zhang, một người đã lái taxi tại Thượng Hải 14 năm trước khi trở thành tài xế cho dịch vụ Didi chia sẻ.
Tuy nhiên, sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt. ''Giá cước taxi ở Thượng Hải rất cao, nên tài xế từ các thành phố khác đổ về đây rất đông'', Zhang nói. Anh phải làm việc nhiều giờ hơn so với trước đây, thường bắt đầu từ 6 giờ sáng và kết thúc lúc 5 giờ chiều.
Dịch vụ gọi xe đã giúp việc trở thành tài xế dễ dàng hơn, nhưng sự gia tăng số lượng tài xế đã dẫn đến tình trạng dư thừa, dẫn đến cạnh tranh quá mức ở một số khu vực.
Theo Cục Giao thông vận tải thành phố Quảng Châu (Trung Quốc), thu nhập trung bình hàng ngày của tài xế dịch vụ gọi xe tại đây chỉ còn khoảng 312 Nhân dân tệ (tương đương 43,67 USD) vào tháng 5, giảm 12% so với năm trước. Gần đây, các cơ quan chức năng tại các thành phố Trùng Khánh, Tô Châu và Cảnh Đức Trấn đã lưu ý những ai đang cân nhắc trở thành tài xế nên suy nghĩ kỹ, vì thị trường đã bão hòa khi khả năng vận tải vượt quá nhu cầu.
Tình trạng cạnh tranh quá mức không phải là thách thức duy nhất đối với tài xế. Năm 2019, công ty công nghệ Baidu bắt đầu thử nghiệm taxi tự lái cấp độ 4 hoàn toàn tự động, không có người lái, trên một số tuyến đường ở tỉnh Hồ Nam.
Năm 2021, Baidu bắt đầu cung cấp dịch vụ taxi tự lái thương mại có trả phí tại Bắc Kinh. Dịch vụ này đã mở rộng đến Vũ Hán. Robotaxi có thể đe dọa công việc của các tài xế, gây ra sự phản đối.
''Ưu điểm của việc có tài xế là bạn vừa có sự an tâm khi có người lái xe trong trường hợp khẩn cấp, vừa có niềm vui khi trò chuyện'', Xu nói.
Bên cạnh xe tự lái, Trung Quốc cũng đang tiến bộ trong lĩnh vực phát triển taxi bay. Công ty khởi nghiệp AutoFlight của Trung Quốc đã thực hiện thành công chuyến bay trình diễn dài 50 km vào tháng 2 vừa qua, nối liền giữa 2 thành phố Thâm Quyến đến Chu Hải.