Đã xử lý 1.295 tổ chức, 2.519 cá nhân sai phạm về tài chính, ngân sách

Tổng số thuế, phí, tiền thuê đất đã miễn, giảm, gia hạn là 132.418 tỷ đồng

Tiếp tục Chương trình Phiên họp thứ 23, ngày 12/5, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu tại phiên họp

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, năm 2021, dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt kinh tế - xã hội của các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Đặc biệt, với một nền kinh tế hội nhập sâu, có độ mở cao, tình hình đứt gãy các chuỗi thương mại quốc tế do dịch bệnh gây ra tác động mạnh tới hoạt động kinh tế, tài chính trong nước.

Tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm tăng, đời sống của một bộ phận nhân dân lao động gặp khó khăn. Bên cạnh đó, hạn hán, xâm nhập mặn, mưa, lũ ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng cây trồng và đời sống nhân dân.

Trong bối cảnh đó, các chính sách tài chính trong năm 2021 được thực hiện đồng bộ, kịp thời, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân bị ảnh hưởng của dịch. Vì vậy, từ cuối quý III năm 2021, các hoạt động kinh tế đã bắt đầu phục hồi và tăng trưởng tích cực, kinh tế vĩ mô cả năm được đánh giá ổn định, các cân đối lớn của nền kinh tế cơ bản được bảo đảm; kim ngạch xuất nhập khẩu tăng mạnh, thị trường tài chính tiền tệ ổn định, an sinh xã hội được đảm bảo, an ninh, quốc phòng được giữ vững.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, dự toán thu ngân sách nhà nước 1.358.084 tỷ đồng; quyết toán 1.591.411 tỷ đồng, tăng 233.327 tỷ đồng (17,2%) so với dự toán, tỷ lệ động viên thu ngân sách nhà nước năm 2021 đạt 18,7% GDP, riêng thu thuế và phí đạt 15,1% GDP.

Đáng chú ý, thực hiện chủ trương của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong năm 2021, Chính phủ đã thực hiện miễn, giảm nghĩa vụ thuế và một số khoản thu ngân sách, qua đó giúp doanh nghiệp, hộ kinh doanh và người dân vượt qua khó khăn và phục hồi hoạt động sản xuất - kinh doanh, được dư luận đánh giá cao.

Cụ thể, về kết quả thực hiện, tổng số thuế, phí, tiền thuê đất đã miễn, giảm, gia hạn là 132.418 tỷ đồng, bao gồm: Các chính sách gia hạn là 108.426 tỷ đồng; các chính sách miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền chậm nộp thuế, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất là 14.618 tỷ đồng; các chính sách ban hành năm 2020 có tác động làm giảm thu năm 2021 là 9.374 tỷ đồng.

Về quyết toán chi ngân sách nhà nước, dự toán chi là 1.701.713 tỷ đồng; quyết toán 1.708.088 tỷ đồng, tăng 6.375 tỷ đồng (0,4%) so với dự toán; trong đó quyết toán chi ngân sách Trung ương là 640.914 tỷ đồng, bằng 91% so với dự toán; quyết toán chi ngân sách địa phương là 1.067.174 tỷ đồng, bằng 107% so với dự toán.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã chỉ đạo triển khai đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp, quản lý, điều hành chi ngân sách nhà nước năm 2021 chủ động, đảm bảo chặt chẽ, đúng chính sách, chế độ, tăng cường kỷ luật tài chính, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước. Trong đó đã quán triệt quan điểm tập trung ưu tiên cho phòng, chống dịch Covid-19, nỗ lực cao nhất để kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an sinh xã hội, ổn định đời sống nhân dân.

Các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã nghiêm túc thực hiện các giải pháp đã đề ra; thực hiện chi ngân sách bám sát mục tiêu, dự toán được giao; rà soát, cắt giảm mạnh các khoản chi thường xuyên chưa thực sự cần thiết, chậm triển khai, tập trung nguồn lực chi cho phòng, chống dịch Covid-19 (cắt giảm tối thiểu 50% kinh phí hội nghị, công tác trong và ngoài nước, tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên khác còn lại của năm 2021; thu hồi các khoản chi thường xuyên chưa thực sự cần thiết).

"Tuy nhiên, trong thực hiện, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công còn thấp; việc tổ chức triển khai thực hiện một số chính sách đảm bảo an sinh xã hội còn chậm; số chuyển nguồn kinh phí sang năm sau còn lớn; một số bộ, ngành, địa phương chấp hành chưa nghiêm kỷ luật, kỷ cương tài chính nhà nước trong quản lý, sử dụng ngân sách, thực hiện quyết toán ngân sách và gửi về Bộ Tài chính thẩm định, tổng hợp còn chậm và chưa đúng quy định" - Bộ trưởng nêu.

Đang xử lý 127 tổ chức, 200 cá nhân sai phạm về tài chính, ngân sách

Cũng theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, thực hiện Nghị quyết số 53/2022/QH15 ngày 15/6/2022 của Quốc hội về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2020, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương, địa phương xử lý các vi phạm, thu hồi các khoản trốn, lậu thuế, các khoản chi sai chế độ.

Đến ngày 23/3/2023, tổng hợp kết quả thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước đối với quyết toán ngân sách nhà nước năm 2020: Tổng số kiến nghị liên quan đến ngân sách nhà nước (không bao gồm các kiến nghị xử lý khác) là 25.396 tỷ đồng, đã thực hiện 22.151 tỷ đồng, đạt 87,2% số kiến nghị.

Năm 2021, Kiểm toán Nhà nước có 198 kiến nghị về sửa đổi, bổ sung, ban hành mới hoặc hủy bỏ các văn bản, bao gồm: Số kiến nghị về hoàn thiện cơ chế chính sách liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung, ban hành mới hoặc hủy bỏ các văn bản quy phạm pháp luật thuộc trách nhiệm chủ trì của các bộ, ngành, địa phương là 91 kiến nghị; số kiến nghị không liên quan đến hoàn thiện cơ chế chính sách mà liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung, ban hành mới hoặc hủy bỏ các văn bản chỉ đạo, điều hành, quy chế nội bộ của các cơ quan, đơn vị, tổ chức khác là 107 kiến nghị.

Trong số 91 kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước về hoàn thiện cơ chế chính sách liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật (đối với trung ương là 51 kiến nghị; địa phương là 40 kiến nghị).

Đến nay, các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương đã thực hiện hoàn thành 23 kiến nghị (trong đó các cơ quan trung ương đã thực hiện 10 kiến nghị, đạt 19,6%; các địa phương đã thực hiện 13 kiến nghị, đạt 32,5,5%); còn 68 kiến nghị về hoàn thiện cơ chế, chính sách liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung, ban hành mới văn bản quy phạm pháp luật đang triển khai thực hiện.

Về xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có sai phạm về tài chính, ngân sách đối với quyết toán ngân sách nhà nước năm 2020 theo kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước (tính đến ngày 31/3/2023): Đối với tổ chức: Tổng số đề nghị xử lý 1.444, trong đó: Đã xử lý theo kết luận 1.295 tổ chức, chiếm 89,68%; đang xử lý 127 tổ chức, chiếm 8,80%; chưa xử lý 22 tổ chức, chiếm 1,52%.

Đối với cá nhân, tổng số đề nghị xử lý 2.735, trong đó: Đã xử lý 2.519 người, chiếm 92,1%; đang xử lý 200 người, chiếm 7,31%; chưa xử lý 16 người, chiếm 0,59%.