Theo Cục Thuế (Bộ Tài chính), hiện nay nhiều hộ kinh doanh vẫn xem việc lấy hóa đơn khi mua hàng hóa, dịch vụ là thủ tục rườm rà, không cần thiết. Tuy nhiên, hóa đơn đầu vào lại có vai trò đặc biệt quan trọng, vừa là chứng từ hợp pháp ghi nhận giao dịch, vừa là căn cứ bảo vệ quyền lợi của hộ kinh doanh trong quá trình hoạt động.

Thứ nhất, hóa đơn là căn cứ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của hàng hóa và nguyên vật liệu, giúp hộ kinh doanh tránh mua nhầm hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, đồng thời bảo vệ uy tín và niềm tin của khách hàng.

Thứ hai, hóa đơn đầu vào là chứng từ ghi nhận chi phí hợp lệ, giúp hộ kinh doanh hạch toán chính xác doanh thu, chi phí và nghĩa vụ thuế, đảm bảo việc kê khai và nộp thuế được minh bạch, công bằng.

Thứ ba, hóa đơn là bằng chứng pháp lý khi xảy ra tranh chấp về chất lượng hàng hóa, dịch vụ hoặc thanh toán, giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của hộ kinh doanh.

Theo Cục Thuế, việc lấy và lưu giữ hóa đơn không chỉ giúp hộ kinh doanh tuân thủ pháp luật mà còn góp phần tạo dựng hình ảnh chuyên nghiệp, minh bạch và bền vững trong môi trường kinh doanh.

Ngược lại, việc không lấy hóa đơn tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý và tài chính. Khi không có hóa đơn chứng minh nguồn gốc hàng hóa, hộ kinh doanh có thể bị xem là buôn bán hàng không rõ xuất xứ trong trường hợp bị kiểm tra, dẫn đến nguy cơ bị tịch thu hàng hóa hoặc xử phạt hành chính.

Theo quy định tại Nghị định 98/2020/NĐ-CP và Nghị định 125/2020/NĐ-CP, hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp bị coi là không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Tùy mức độ vi phạm, hộ kinh doanh có thể bị phạt hành chính, truy thu thuế, thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có hành vi gian lận hoặc trốn thuế nghiêm trọng.

Bên cạnh đó, khi không có hóa đơn, hộ kinh doanh sẽ không được ghi nhận chi phí hợp lệ, dẫn đến việc không thể kê khai giảm trừ thuế hoặc xác định đúng lợi nhuận thực tế. Điều này khiến cơ quan thuế có thể truy thu hoặc xử phạt vì kê khai sai quy định, đồng thời làm giảm tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh. Việc thường xuyên giao dịch không hóa đơn còn dễ bị nghi ngờ liên quan đến hành vi trốn thuế, gây tổn hại uy tín của chủ hộ.

Từ thực tế này, Cục Thuế khuyến cáo các hộ kinh doanh cần chủ động yêu cầu, nhận và lưu giữ đầy đủ hóa đơn đầu vào trong mọi giao dịch. Đây là biện pháp hữu hiệu để tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp, phòng tránh rủi ro và thể hiện sự chuyên nghiệp trong kinh doanh.

Cục Thuế nhấn mạnh, thói quen lấy hóa đơn khi mua hàng không chỉ giúp hộ kinh doanh hoạt động minh bạch, rõ ràng mà còn góp phần tạo lập môi trường cạnh tranh lành mạnh, bảo vệ các cơ sở làm ăn chân chính và giúp cơ quan chức năng kiểm soát tốt nguồn gốc hàng hóa, chống buôn lậu và gian lận thương mại.

“Khi mỗi hộ kinh doanh chủ động yêu cầu hóa đơn trong mọi giao dịch, thị trường sẽ minh bạch hơn, Nhà nước thu đúng – thu đủ, người tiêu dùng được bảo vệ và các cơ sở kinh doanh uy tín sẽ phát triển bền vững. Đây không chỉ là tuân thủ pháp luật mà còn là hành vi văn minh trong kinh doanh,” đại diện Cục Thuế nhấn mạnh.