Theo nhiều nguồn tin, Tòa Công lý Quốc tế (ICJ) sắp công bố phán quyết yêu cầu Israel chấm dứt hoàn toàn chiến dịch Dải Gaza hoặc ngừng tấn công Rafah.
ICJ cho biết sẽ ra phán quyết về kiến nghị được Nam Phi đệ trình hôm 10/5, kêu gọi ra lệnh cho Irael thực thi lệnh ngừng bắn và đình chỉ chiến dịch tấn công Dải Gaza.
 |
| Tòa Công lý Quốc tế có thể ra phán quyết yêu cầu Israel dừng các hoạt động quân sự tại Dải Gaza. Ảnh: AP |
Truyền thông Israel thông tin chính quyền Thủ tướng Benjamin Netanyahu đang chuẩn bị cho "kịch bản xấu nhất" với lo ngại rằng phán quyết của ICJ sẽ yêu cầu Tel Aviv ngừng hoạt động quân sự tại Rafah, thành phố cực nam Dải Gaza, hoặc chấm dứt hoàn toàn chiến dịch tại dải đất.
Ynet dẫn lời các quan chức Israel nhận định ít có khả năng ICJ sẽ từ chối yêu cầu của Nam Phi về việc ra lệnh chấm dứt hoàn toàn giao tranh tại Dải Gaza. Khả năng tòa án chấp nhận kiến nghị ban đầu của nước này về việc tạm dừng chiến dịch là 50/50, còn kịch bản ICJ tập trung vào lệnh ngừng bắn ở Rafah là "từ trung bình đến cao".
Ynet cũng đánh giá ICJ khả năng rất cao sẽ ban hành các lệnh bổ sung về việc tăng cường viện trợ nhân đạo cho người dân Palestine tại Dải Gaza.
Khi được hỏi liệu Israel có tuân thủ nếu ICJ yêu cầu nước này ngừng chiến dịch trên bộ ở Rafah hay không, phát ngôn viên chính phủ Israel Avi Hyman khẳng định "không thế lực nào trên Trái Đất có thể ngăn Tel Aviv bảo vệ người dân của mình và săn đuổi Hamas tại Dải Gaza". Một số quan chức Israel cũng nói với Channel 12 rằng chính quyền Thủ tướng Netanyahu không có ý định tuân thủ phán quyết như vậy của ICJ.
Trong trường hợp Israel phớt lờ phán quyết của tòa án, vấn đề sẽ được đưa lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, nơi Mỹ có thể sẽ đứng về phía đồng minh Israel bằng cách dùng quyền phủ quyết.
Dù vậy, áp lực về pháp lý từ cộng đồng quốc tế lên Israel sẽ gia tăng trong trường hợp ICJ ra phán quyết bất lợi với Tel Aviv, trong bối cảnh công tố viên trưởng của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) cho biết đang xin lệnh bắt các lãnh đạo cấp cao của Israel và Hamas, với cáo buộc về tội ác chiến tranh và tội ác chống lại nhân loại liên quan xung đột ở Dải Gaza.
Trong phiên điều trần ở ICJ tuần trước, đại diện Nam Phi cáo buộc "tội ác diệt chủng" của Israel đã đạt đến "giai đoạn mới và rất khủng khiếp" khi nước này tấn công Rafah, nơi có hơn 1,4 triệu người đang ẩn náu sau khi chạy nạn từ các khu vực khác ở Dải Gaza.
Luật sư của Israel cho rằng cáo buộc của Nam Phi "hoàn toàn xa rời" thực tế và đang "nhạo báng" Công ước về Ngăn ngừa và Trừng phạt tội Diệt chủng của Liên hợp quốc. Nam Phi tuyên bố Israel vi phạm các nghĩa vụ được quy định trong công ước này.
 |
| Thành phố Rafah tiếp tục hứng chịu các đòn tấn công mạnh mẽ từ Quân đội Israel. Ảnh: Getty |
Trong phán quyết hồi tháng 1/2024, ICJ cho biết cơ quan này chưa xem xét liệu Israel có phạm tội diệt chủng ở Dải Gaza hay không, thêm rằng quá trình đánh giá sẽ phải mất vài năm. ICJ cũng yêu cầu Tel Aviv phải "thực hiện mọi biện pháp trong khả năng" để ngăn xảy ra các hành vi diệt chủng, đồng thời cho phép viện trợ nhân đạo vào Dải Gaza.
Cùng với đó, Quân đội Israel mở cuộc điều tra sau khi video trên mạng xã hội cho thấy binh sĩ nước này đốt sách, có thể là kinh Koran, ở Dải Gaza.
Video xuất hiện trên mạng xã hội ngày 24/5 ghi lại cảnh một binh sĩ mặc quân phục quân đội Israel đang ném cuốn sách, có thể là kinh Koran, văn bản quan trọng nhất của đạo Hồi, vào đống lửa. Video này được cho là quay tại thành phố Rafah, phía nam Dải Gaza.
Bức ảnh xuất hiện cùng ngày cho thấy một binh sĩ tạo dáng ngồi đọc sách trước giá sách đang bốc cháy. Phóng viên của trang web điều tra Bellingcat cho biết giá sách trong ảnh trùng khớp với giá sách trong thư viện Đại học Al-Aqsa ở Gaza City, phía bắc Dải Gaza.
Quân đội Israel sau đó cho biết bộ phận điều tra tội phạm của quân cảnh đã mở cuộc điều tra về sự việc. "Hành vi của binh sĩ trong video không phù hợp với các giá trị của quân đội Israel. Chúng tôi tôn trọng tất cả tôn giáo và dứt khoát lên án hành vi đó", quân đội Israel tuyên bố.
Từ khi chiến sự Gaza bùng phát, binh sĩ Israel nhiều lần bị cáo buộc đăng trên mạng xã hội những nội dung hạ nhục dân thường Palestine. Một video hồi tháng 11/2023 cho thấy một binh sĩ Israel ra lệnh kích hoạt vụ nổ ở Dải Gaza làm quà sinh nhật hai tuổi cho con gái.
Vào tháng 2/2024, quân đội Israel đã mở cuộc điều tra hình sự về hành vi sai trái của binh lính trong chiến sự. "Các sự việc làm dấy lên nghi ngờ về việc ngược đãi người bị giam, cái chết của những người bị giam, cướp bóc và sử dụng vũ lực bất hợp pháp", đơn vị chịu trách nhiệm về thực thi thượng tôn pháp luật trong quân đội Israel thông báo.