Các tiêu chí lựa chọn cổ phiếu hưởng “cổ tức” để không “tức tới cổ”

Điều quan trọng nhất, nhà đầu tư phải chọn được những doanh nghiệp có “khả năng chi trả cổ tức bền vững”. Để nhìn ra được và đánh giá cổ phiếu có khả năng như vậy thì nhà đầu tư cần thực hiện thẩm định cẩn thận và xem xét kỹ lưỡng các tiêu chí cụ thể để tìm ra đâu là cổ phiếu thực sự “ngon”:

Kiểm tra xu hướng ngành và triển vọng của doanh nghiệp

Tìm hiểu về doanh nghiệp và ngành nghề đang hoạt động. Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp là gì, mức lợi nhuận trung bình của ngành là bao nhiêu, ngành nghề trong tương lai có triển vọng không, ban quản trị có năng lực ra sao, báo cáo tài chính, báo cáo kết quả kinh doanh thế nào.

Việc kiểm tra xu hướng ngành giúp nhà đầu tư biết được các lĩnh vực hoạt động tốt, dự kiến sẽ phát triển và duy trì lợi nhuận trong vài năm tới. Tiếp theo, chọn những công ty dẫn đầu ngành và có lịch sử chi trả cổ tức cao. Các cổ phiếu chi trả cổ tức lớn thường thuộc về những doanh nghiệp uy tín, dẫn đầu thị trường.

Các doanh nghiệp đang hoạt động tốt, ổn định, ưu thế cạnh tranh cao và có dấu hiệu tăng trưởng, thì những yếu tố này nâng cao khả năng các cổ phiếu sẽ tiếp tục được trả cổ tức.

Cổ phiếu vốn hóa trung bình đến lớn

Trong chiến lược đầu tư cổ phiếu hưởng cổ tức, những cổ phiếu được ưa chuộng thường là những công ty trưởng thành về mặt doanh thu, lợi nhuận và dòng tiền ổn định. Cổ phiếu của nhiều công ty này còn được gọi là Blue-Chips.

Thông thường, những công ty này không phải là doanh nghiệp tăng trưởng cao, nhưng họ đã thể hiện mức tăng trưởng thu nhập ổn định trong nhiều năm và thường được coi là có rủi ro thấp hơn so với cổ phiếu tăng trưởng cao. Các công ty tăng trưởng như vậy sử dụng rất nhiều dòng tiền để mở rộng, để lại rất ít cho cổ tức.

Các doanh nghiệp đã trưởng thành hơn thường không mở rộng kinh doanh một cách mạnh mẽ, phần lớn thu nhập sau thuế sẽ được trả lại cho các cổ đông dưới dạng cổ tức, đặc biệt là cổ tức bằng tiền mặt.

Tỷ lệ chi trả cổ tức cao

Tỷ lệ chi trả cổ tức là tỷ lệ phần trăm thu nhập ròng của công ty được trả cho các cổ đông dưới dạng cổ tức bằng tiền mặt. Con số này thường được thể hiện dưới dạng phần trăm.

Tỷ lệ chi trả cổ tức (%) = 1 – Tỷ lệ lợi nhuận giữ lại

Đây được xem như một dấu hiệu cho thấy tính bền vững của dòng thanh toán cổ tức của công ty. Nếu một công ty lớn, ổn định và không tìm cách tăng trưởng mạnh mẽ nữa, thì phần lớn lợi nhuận mà công ty kiếm được sẽ được trả lại cho các cổ đông.

- 0% đến 35% là dấu hiệu của một công ty trẻ mới bắt đầu trả cổ tức.

- 35% đến 55% là dấu hiệu của một công ty lành mạnh, trưởng thành đã đạt được sự cân bằng giữa cổ tức và tái đầu tư. Đây là khoảng tỷ lệ đáng tin cậy nhất khi lựa chọn một cổ phiếu bền vững.

- 55% đến 75% sẽ được coi là cao vì hơn một nửa lợi nhuận sẽ được chia cho cổ tức.

- 75% đến 95% hoặc cao hơn có thể được đánh giá không lành mạnh, do công ty đang trả toàn bộ thu nhập ròng dưới dạng cổ tức, dễ bị cắt giảm cổ tức khi thu nhập giảm. Có thể công ty đang đi vay để trả cổ tức, hoặc là một dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp không có kế hoạch tái đầu tư để phát triển bền vững.

Lịch sử chi trả cổ tức đều đặn

Kiểm tra hồ sơ chi trả cổ tức trong vài năm gần đây. Xem xét về việc trả cổ tức đều đặn, ngày càng tăng cho các cổ đông trong 5 đến 10 năm qua hay không?

Sẽ không vui với các nhà đầu tư nếu một công ty lớn và thành công - có lợi nhuận để phân phối nhưng lại nợ cổ tức. Điều này cho thấy khi công ty ngày càng phát triển thành công, ban lãnh đạo cũng sẵn sàng chia sẻ thành quả lao động của mình với các cổ đông hay không!

Mặt khác đây là thước đo thực sự về sự ổn định qua khoảng thời gian dài, đặc biệt công ty vẫn có thể chi trả cổ tức trong thời kỳ suy thoái kinh tế và thị trường chứng khoán lao đao. Cho thấy công ty có đủ năng lực để xử lý các giai đoạn thu nhập biến động, khó khăn của thời kỳ khủng hoảng kinh tế. Mang đến sự kết hợp hấp dẫn giữa an toàn, thu nhập và tăng trưởng.

Tăng trưởng doanh thu

Một công ty có các yếu tố cơ bản xấu đi (ví dụ như doanh thu, lợi nhuận, dòng tiền, lợi thế cạnh tranh giảm) không thể duy trì việc chi trả cổ tức trong dài hạn. Doanh thu và lợi nhuận càng ít thì cổ tức có thể trả càng ít.

Các công ty có doanh thu và lợi nhuận giảm sẽ thấy giá cổ phiếu giảm khi các nhà đầu tư nhận ra rằng công ty không còn kinh doanh tốt nữa. không những thế sự sụt giảm giá trị này sẽ ảnh hưởng đến các khoản cổ tức cũng suy giảm – khiến bạn thiệt đơn thiệt kép, vừa giảm cổ tức vừa giảm giá trị cổ phiếu.

Vì vậy, hãy luôn đảm bảo rằng cổ phiếu mà bạn muốn đầu tư về cơ bản sẽ vẫn mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới, lợi nhuận chi trả cổ phiếu đến từ hoạt động cốt lõi của doanh nghiệp, chứ không phải đến từ lợi nhuận hay doanh thu đột biến.

Công ty có dòng tiền tự do ổn định

Công ty phải có tiền mặt thực sự (không chỉ lợi nhuận kế toán) để có thể trả cổ tức cho cổ đông.

Một công ty có thể có lợi nhuận kế toán nhưng phải chịu dòng tiền tự do âm hoặc không nhất quán. Những công ty như vậy sẽ gặp khó khăn trong việc trả cổ tức ổn định.

Một công ty nhỏ hơn đang tìm cách phát triển có thể có dòng tiền tự do âm khi đang mở rộng kinh doanh. Nhưng một công ty lớn, ổn định, thống trị ngành của mình sẽ có nhiều khả năng tạo ra dòng tiền tự do mạnh mẽ một cách nhất quán

Công ty có ít nợ

Nếu công ty đã sử dụng nhiều nợ dài hạn để đầu tư thì cần phải ưu tiên giữ lại phần nhiều lợi nhuận để chuẩn bị cho việc trả nợ và lãi vay hơn. Và việc chi trả cổ tức sẽ bị xếp sau. Kế hoạch vay và trả nợ hay nhu cầu thanh toán nợ của công ty ảnh hưởng tiêu cực đến việc chi trả cổ tức cho cổ đông.

Mặt khác, tỷ lệ “Tỷ lệ nợ / Vốn chủ sở hữu” >1, là những doanh nghiệp có nợ vay nhiều hơn vốn nên rủi ro cực kỳ cao, có nguy cơ phá sản, nên cân nhắc khi đầu tư những cổ phiếu như thế này.

Lợi suất phải cao hơn lãi suất phi rủi ro

Nghĩa là lợi tức từ cổ tức mà nhà đầu tư nhận được phải cao hơn hoặc tối thiểu bằng lãi suất gửi ngân hàng (được xem là không có rủi ro). Nguyên tắc là cổ tức phải cao hơn mức lãi suất tiết kiệm ở cùng thời điểm. Chiến lược đầu tư cổ phiếu hưởng cổ tức mặc dù ổn định nhưng vẫn tồn tại nhiều rủi ro. Trước khi cân nhắc chiến lược này nhà đầu tư cần phải tính toán kỹ lợi suất đủ để bù đắp những rủi ro này.

“Kinh nghiệm vàng” trong đầu tư chứng khoán dài hạn Tham gia đầu tư chứng khoán dài hạn là lựa chọn được nhiều người quan tâm, khi mới tham gia thị trường. Để đầu tư ...

Đừng bao giờ chủ quan khi quản lý danh mục đầu tư của mình Thị trường chứng khoán năm 2023 được dự báo sẽ hồi phục một cách mạnh mẽ, tuy nhiên, các chuyên gia cũng đưa ra lời ...

Bài học kinh nghiệm về đầu tư và trading trên thị trường chứng khoán Tại Chương trình Bí mật đồng tiền mùa 2 số 4 với sự xuất hiện của ông Bùi Văn Tốt, Giám đốc đầu tư, Công ...