Bộ trưởng Bộ Tài chính: Bộ, ngành bây giờ tiếp khách, đi công tác rất ít

Hoàn thiện pháp luật tốt, tăng trưởng sẽ mạnh hơn

Ngày 2/11, tại Nhà Quốc hội, Quốc hội thảo luận ở hội trường về đánh giá giữa nhiệm kỳ thực hiện Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025; Kế hoạch tài chính quốc gia và vay, trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021 - 2025…

Giải trình, làm rõ ý kiến đại biểu Quốc hội nêu tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, một nền tài chính vững mạnh phải dựa trên một nền kinh tế phát triển.

Bộ trưởng dẫn lời Tổng Bí thư tại Hội nghị Trung ương 8 đã nêu: Trong 9 tháng đầu năm kinh tế nước ta vẫn tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh không mấy sáng sủa của kinh tế toàn cầu, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài và bội chi ngân sách được kiểm soát. Các cân đối lớn của nền kinh tế được giữ vững. Điều đó đã tổng kết hết sức chính xác đối với nền kinh tế của chúng ta trong 9 tháng đầu năm.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc giải trình, làm rõ ý kiến đại biểu Quốc hội nêu tại phiên thảo luận

Nói về chính sách tài khóa, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, trong thời gian vừa qua Chính phủ đang thực hiện chính sách tài khóa mở rộng hay nói cách khác là thâm hụt, có nghĩa là giảm thuế nhưng vẫn tăng chi ngân sách.

Đối với Bộ Tài chính trong 3 năm qua, đã trình với Quốc hội và Chính phủ giảm thuế đối với các loại thuế cũng như tiền thuê đất. Năm 2021, giảm được 132,4 nghìn tỷ; năm 2022 giảm 233.000 tỷ; năm nay dự kiến khoảng 200.000 tỷ.

"Đây cũng là một nỗ lực rất lớn. Sau khi giảm thuế làm thế nào để có tiền, để tiếp tục giữ được cán cân tài khóa, trong khi đó phải đưa vào nền kinh tế 347.000 tỷ theo Nghị quyết 43/2022" - Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói.

Đối với tình hình thực hiện dự toán ngân sách năm 2023, Bộ trưởng cho hay, đến ngày 30/10, thu ngân sách được 85%, tức 1.366.000 tỷ. Có nhiều đại biểu cho rằng, thu tăng từ tiền đất, nhưng tiền đất chỉ đạt 57,8%, tức chỉ đạt có 86.482 tỷ. Các khoản thu dầu thô cũng rất nhỏ bé, chỉ 46.000 tỷ, tức chỉ 2,6% tổng thu ngân sách. Cho nên, nguồn thu ngân sách chủ yếu từ sản xuất kinh doanh, đặc biệt thu nội địa.

Trước một số ý kiến cho rằng chúng ta vướng pháp luật, Bộ trưởng Bộ Tài chính chia sẻ, nếu chúng ta hoàn thiện pháp luật tốt thì tăng trưởng sẽ mạnh hơn, nền kinh tế bền vững hơn và doanh nghiệp sẽ phát triển mạnh mẽ hơn.

Lấy dẫn chứng giải ngân đầu tư công, đến hôm nay giải ngân đầu tư công mới chỉ được 57%, theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, còn nếu theo cả quyết định của Ủy ban nhân dân tỉnh và Chính phủ mới được 52%.

Tại sao lại giải ngân thấp thế trong khi nền kinh tế đang khát vốn. Đây có phải vấn đề vướng mắc từ Luật Đầu tư công không? "Nếu không sửa Luật Đầu tư công chúng ta vẫn cứ tiếp tục bàn mãi về vấn đề giải ngân đầu tư công" - Bộ trưởng nhận định.

Về vấn đề về dự toán ngân sách năm 2024, Bộ trưởng cho biết, đây là một nỗ lực lớn của Chính phủ và Quốc hội. Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 8 đưa ra phải tăng trên 5%. Chúng tôi giảm 2 khoản thuế, là thuế bảo vệ môi trường trong xăng dầu và gói thuế VAT từ 10% xuống 8%.

Như vậy, nếu tính cả 2 khoản thuế này là 1.757.900 tỷ đồng chứ không phải 1.700.000 tỷ đồng, tăng 8,46% so với ước thực hiện của năm 2023 và so với dự toán của năm 2023. Đây là một chỉ tiêu rất nỗ lực.

Đầu tư phải có hiệu quả, không được để lãng phí, thất thoát

Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, đã bố trí đủ ngân sách nâng lương cơ sở từ 1/7/2023 và thực hiện nghị quyết về cải cách tiền lương từ 1/7/2024 về sau.

Về chương trình mục tiêu quốc gia, Bộ trưởng cho rằng phải phân bổ, cải cách về vấn đề này, tức là chúng ta phân bổ về cho tỉnh để phân bổ cho các huyện làm và quy định chi đầu tư chỉ chi công trình hạ tầng kỹ thuật (chi điện, đường, trường, trạm…) còn lại đưa vào chi thường xuyên.

Trước quan điểm của một số đại biểu là giảm chi thường xuyên, nhưng Bộ trưởng Bộ Tài chính quan điểm ngược lại là phải giảm chi đầu tư, phải tiết kiệm trong đầu tư, đầu tư không được để lãng phí, đầu tư là phải có hiệu quả, đầu tư không được để thất thoát.

Bộ trưởng tính toán có những bộ ngành riêng tiền lương, phụ cấp lương chiếm trên 66%, không có gì để tiết kiệm. "Bây giờ bộ ngành tiếp khách rất ít, đi công tác cũng ít, cho nên cũng không nên đặt vấn đề này nhiều" - Bộ trưởng nói.

Như vậy, có thể thấy chúng ta rất tiết kiệm trong chi thường xuyên, chủ yếu phục vụ chi cho con người là lương và phụ cấp.

Liên quan đến vấn đề hoàn thuế, Bộ trưởng thông tin, hiện nay, hoàn được 92%. Điều kiện hoàn thuế là phải có hóa đơn giá trị gia tăng, có chứng từ chuyển tiền; đối với các công ty xuất nhập khẩu thì có thêm chứng từ chuyển tiền hợp đồng để chuyển tiền hàng hóa và tờ khai hải quan.