Big 4 lần lượt tăng vốn, Agribank mong cổ phần hóa từng ngày

Trong khi các ngân hàng trong nhóm “big 4” lần lượt được tăng vốn, Agribank vẫn chỉ được tăng vốn nhỏ giọt vì phụ thuộc hoàn toàn vào ngân sách nhà nước. Agribank đang hi vọng sẽ nhận được Quyết định cổ phần hóa vào cuối năm nay. Tuy nhiên, ngay cả trong trường hợp cổ phần hóa thành công, Agribank vẫn chưa thể trông chờ vào đối tác chiến lược nước ngoài.

Mới đây, Vietinbank đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án tăng vốn gần 7.000 tỷ đồng bằng cách trả cổ tức bằng cổ phiếu từ nguồn lãi sau thuế và sau trích lập các quỹ năm 2017, 2018 và phần lợi nhuận sau thuế còn lại của năm 2019. Khả năng, Vietcombank cũng sớm được gật đầu tăng vốn thêm 10.000 tỷ đồng thông qua chia cổ tức 8% bằng cổ phiếu từ nguồn lợi nhuận để lại năm 2019. Sau khi được tăng vốn, cả 3 ngân hàng trong nhóm “big 4” đều có vốn điều lệ trên 40.000 tỷ đồng, ngày càng doãng rộng khoảng cách với Agribank.

Mặc dù đầu năm nay, Agribank đã được Bộ Tài chính cấp vốn điều lệ thêm 3.500 tỷ đồng từ nguồn lợi nhuận nộp ngân sách nhà nước trong năm 2020 giữ lại, song vẫn chỉ đạt hơn 34.000 tỷ đồng. Do vốn điều lệ tăng chậm hơn nhiều so với tốc độ tăng của tín dụng và tổng tài sản, hệ số an toàn vốn của Agribank đang suy giảm dần.

Hiện nay, tỷ lệ vốn điều lệ trên tổng tài sản của Agribank hiện chỉ đạt hơn 2%, vào nhóm thấp nhất của hệ thống ngân hàng (các ngân hàng khác khoảng 10%). Nhờ phát hành trái phiếu tăng vốn cấp 2, Agribank vẫn đảm bảo hệ số CAR trên 9%. Tuy nhiên, nếu thực hiện theo chuẩn Basel 2 của Thông tư 41/2016/TT-NHNN, hệ số CAR của Agribank chỉ còn 7,7%, không đạt mức tối thiểu.

“Có thông tin trên thị trường cho rằng, Agribank cố tình kéo dài cổ phần hóa, song thực ra chúng tôi rất sốt ruột, mong ngóng được cổ phần hóa. Hiện nay, Agribank là ngân hàng duy nhất 100% vốn nhà nước, trong khi ngân sách rất khó khăn khiến ngân hàng luôn phải chịu cảnh “ăn đong” về vốn. Việc phát hành trái phiếu cấp 2 cũng bị giới hạn, không phải phát hành mãi được trong khi nhu cầu tăng trưởng hàng năm rất lớn. Chúng tôi đang mong quyết định cổ phần hóa từng ngày”, bà Nguyễn Thị Phượng, Phó Tổng Giám đốc Agribank cho biết.

Kỳ vọng có quyết định cổ phần hóa cuối năm nay

Theo ông Phùng Văn Hưng Quang, Kế toán trưởng Agribank, ngân hàng đã có quyết định CPH từ năm 2007 nhưng khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008-2009 khiến Chính phủ quyết định tạm dừng CPH Agribank. Năm 2017, Agribank bắt đầu khởi động quá trình CPH, nhưng đến nay Bộ Tài chính vẫn chưa phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất do vướng mắc về đất đai.

Về vấn đề này, ông Chu Mạnh Hùng, Phó ban Cổ phần hóa Agribank cho biết thêm, đất đai của Agribank rất đa dạng nguồn gốc hình thành, có cơ sở là từ NHNN chuyển sang, có cơ sở là từ chế độ cũ chuyển sang, có cơ sở là từ chuyển nhượng lại và phát triển thêm… Do nguồn gốc lịch sử để lại, đất đai nhiều cơ sở không có thủ tục pháp lý rõ ràng nên việc phê duyệt phương án sử dụng đất gặp nhiều khó khăn.

“Hiện Agribank vẫn còn 109 cơ sở/2.174 cơ sở với gần 3 triệu m2 đất chưa được phê duyệt (chiếm 5%) phương án sử dụng đất đai do còn tranh chấp hoặc giấy tờ pháp lý chưa rõ. Chúng tôi thường xuyên chủ động báo cáo NHNN và Bộ Tài chính. Rất hi vọng, trong năm 2021, Bộ tài chính sẽ sớm phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý nhà và Ngân hàng nhà nước có thể ban hành quyết định CPH Agribank”, Ông Hùng cho hay.

Theo đại diện Agribank, các công đoạn của CPH rất phức tạp. Vì vậy, ngay cả khi có quyết định CPH cuối năm nay thì sớm nhất cũng phải đến năm 2024, Agribank mới có thể hoàn tất quá trình cổ phần hóa và chuyển sang hoạt động theo mô hình công ty cổ phần.

Thực tế, không chỉ Agribank mà hầu hết các doanh nghiệp nhà nước trong danh mục phải thực hiện cổ phần hóa đến hết năm 2020 theo Quyết định số 26/2019/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đều chưa thể tiến hành CPH do gặp nhiều vướng mắc tương tự như Agribank và phải lùi lại đến giai đoạn sau.

Linh Đan

Theo Tạp chí Kinh tế Chứng khoán Việt Nam