8h sáng 11/9 (theo giờ Việt Nam), cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên giữa hai ứng cử viên Tổng thống Mỹ chính thức bắt đầu.
Trong phiên tranh luận đầu tiên và có thể cũng là duy nhất giữa Phó Tổng thống Kamala Harris và cựu Tổng thống Donald Trump, hai ứng cử viên của đảng Dân chủ và Cộng hòa đã thể hiện sự tương phản rõ ràng về phong cách, chính sách và tầm nhìn cho nước Mỹ trong tương lai. Lợi thế nghiêng về bà Harris.
 |
| Lợi thế trong cuộc bầu cử Mỹ 2024 đang nghiêng về bà Kamala Harris. |
Phiên tranh luận kéo dài hơn 90 phút giữa Phó Tổng thống Kamala Harris và cựu Tổng thống Donald Trump đã thể hiện sự tương phản rõ rệt so với cuộc đấu giữa ông Biden và ông Trump cách đây chưa đầy 3 tháng.
Đảng Dân chủ “thở phào”
Ngược với phiên tranh luận hồi tháng 6, người thể hiện được phong thái đĩnh đạc, ổn định, tự tin không phải là ứng cử viên của đảng Cộng hòa, cựu Tổng thống Trump mà lại là đương kim phó Tổng thống Harris.
Thay vì giữ thế chủ động tấn công, ông Trump lại rơi vào bẫy của bà Harris hết lần này đến lần khác. Không những không khai thác được các thế mạnh của mình trong chính sách về nhập cư, kinh tế… ông Trump lại bị cuốn vào những vấn đề không mấy liên quan như giá trị của các cuộc mít tinh ủng hộ, tuyên bố Chính quyền Biden đang nhắm mục tiêu vào ông, thậm chí là khăng khăng khẳng định những người di cư đang ăn thịt thú cưng của người dân Mỹ, vốn không có căn cứ.
Phiên tranh luận do hãng tin ABC News tổ chức tại thành phố Philadelphia được xem là sự kiện mang tính bước ngoặt sau khi Tổng thống Joe Biden rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng với thất bại trước ứng cử viên Donald Trump trong màn đối đầu trực tiếp hồi tháng 6 vừa qua.
Một trong những điểm nhấn trong đêm 10/09 là tầm quan trọng của chiến lược tranh luận. Có thể thấy bà Harris đã thể hiện tốt những gì đã chuẩn bị, áp dụng chiến thuật biến ông Trump thành một ông già lẩm cẩm, “huyên thuyên” về các thành tích của mình hơn là đưa ra tầm nhìn cho nước Mỹ trong tương lai.
Phiên tranh luận cũng cho thấy ông Trump và đội ngũ tranh cử đang phải chật vật điều chỉnh chiến thuật tranh cử từ đối phó với ông Biden sang một đối thủ hoàn toàn mới, trẻ hơn, năng động hơn. Điều này thể hiện ở việc bà Harris nhắm vào ông Trump khi nói rằng ông đang chạy đua với bà chứ không phải với Tổng thống Biden.
Mặc dù ít kinh nghiệm tranh luận, bà Harris gần như đã tránh được những khoảnh khắc không có trong kịch bản và làm được điều mà phe Dân chủ mong muốn, đó là đảo ngược tình thế, thể hiện khả năng truyền tải một thông điệp rõ ràng và mạch lạc, đối lập với ứng cử viên của đảng Cộng hòa, thụ động, phòng thủ với tâm trạng tức giận, mất phương hướng.
Đảng Dân chủ đã có thể thở phào trước màn thể hiện thành công của bà Harris. Dành phần lớn thời gian để tấn công, chọc tức, thậm chí dùng một số phát biểu của chính ông Trump để chống lại ông này, bà Harris không chỉ buộc cựu Tổng thống Trump phải lui về thế phòng thủ, mà còn xua tan không ít hoài nghi về khả năng trở thành nữ chủ nhân đầu tiên của Nhà Trắng.
Ngay sau phiên tranh luận, các nhân vật nổi tiếng như Tổng thống Biden, cựu Tổng thống Obama, nhiều nghị sĩ cấp cao đảng Dân chủ đã lên tiếng hoan nghênh và khẳng định sự ủng hộ đối với bà Harris. Hầu hết các ý kiến tỏ ra ấn tượng với việc bà Harris hóa giải các đòn tấn công của ông Trump trong khi khiêu khích thành công đối thủ. Một số người tỏ ra dè dặt hơn khi cho rằng bà Harris thể hiện khá tốt nhưng chưa đồng đều trong các vấn đề. Điểm cộng lớn nhất cho bà Harris có lẽ là sự ủng hộ của nữ ca sĩ nổi tiếng Taylor Swift khi tuyên bố Phó Tổng thống đấu tranh cho lẽ phải và những mục tiêu cần một chiến binh bảo vệ.
Ngược lại, đảng Cộng hòa tỏ ra thất vọng khi ông Trump không có được kết quả như mong muốn. Những gì mà ông Trump thể hiện trong phiên tranh luận đã khiến màn chuẩn bị ăn mừng ngay khi cuộc đấu bắt đầu mang lại hiệu ứng ngược. Nhiều thành viên chủ chốt của đảng Cộng hòa đã công khai bày tỏ sự thất vọng khi ứng cử viên của đảng này không thể hiện được các chính sách quan trọng mà rơi vào bẫy khiêu khích của bà Harris. Thừa nhận bà Harris đã có màn thể hiện thành công, khiến ông Trump rơi vào thế bị động nhưng nhiều thành viên Cộng hòa vẫn cho rằng, ông Trump đã thể hiện “đủ tốt”.
Ông Trump “cắn câu miếng mồi” do bà Harris giăng ra?
Báo New York Times bình luận, trong cuộc tranh luận hôm 10/9, "bà Kamala Harris đã giăng mồi và ông Donald Trump cắn câu".
Cựu Tổng thống Donald Trump đã phát biểu trong khoảng 42 phút 52 giây, trong khi Phó Tổng thống Kamala Harris phát biểu trong khoảng 37 phút 36 giây.
Bà Kamala Harris sải bước qua sân khấu để bắt tay lần đầu tiên trong một cuộc tranh luận tổng thống kể từ năm 2016. Đây là lần đầu tiên bà gặp ông Trump trực tiếp và bà mở lời giới thiệu bản thân: "Kamala Harris", bà nói khi ông Trump bắt tay bà.
"Chúc vui vẻ", ông Trump nói.
Bà Harris hẳn đã vui vẻ như vậy. Ông Trump thì không.
Nữ ứng viên đảng Dân chủ đã thống lĩnh cuộc tranh luận ngay từ đầu.
Bà đã giăng mồi. Ông cắn câu, New York Times bình luận.
Bắt đầu bằng việc bà chọc tức ông Trump rằng những người ủng hộ ông đã chán nản rời khỏi các cuộc vận động tranh cử của ông. Tiếp đó là một bình luận cũng khiến cựu Tổng thống không vui vẻ gì, rằng ông đã thừa hưởng sự giàu có từ cha mình. Và bà Harris tiếp đà khi nhắc đến những người chỉ trích ông trong đảng Cộng hòa, bao gồm cả những người từng phục vụ trong chính quyền của ông.
Khi bị dồn vào thế khó, ông Trump lặp đi lặp lại giọng điệu lý sự cùn.
Có thời điểm trong cuộc tranh luận, bà Harris đã mời khán giả hãy nhìn vào một cuộc vận động tranh cử của ông Trump để có cái nhìn chân thực hơn về cựu Tổng thống. Bà nói "bạn sẽ không nghe ông ấy nói về nhu cầu của mình".
Ông Trump đáp lại không phải bằng cách nói về nhu cầu của cử tri mà bằng cách nói về số lượng người tham gia.
“Mọi người không rời khỏi các cuộc vận động tranh cử của tôi”, ông Trump phản pháo.
Ứng viên đảng Cộng hòa tiếp tục viện dẫn những tuyên bố đã bị bác bỏ từ phía cánh hữu rằng những người nhập cư đang ăn thịt thú cưng ở một thành phố của Ohio, khiến David Muir, một trong những người điều phối của ABC News, phải “sửa lưng” ông tại chỗ.
Bà Harris bật cười khi ông Trump nói về thuyết âm mưu vô căn cứ. Mic của bà đã tắt theo đúng nguyên tắc cuộc tranh luận, nhưng Phó Tổng thống cười, lắc đầu và khẩu hình có vẻ như đang nói: "Cái gì cơ?".
“Nói gì mà cực đoan”, bà Harris cười nhạo đối thủ của mình.
New York Times nhận định bà Harris đã cầm trịch cuộc tranh luận bầu cử Tổng thống đầu tiên trước ông Trump, thể hiện kỹ năng công tố của mình để tận dụng mọi cơ hội nhằm chọc tức cựu Tổng thống trong cuộc đối đầu kéo dài 90 phút về tầm nhìn và phong cách.
Hai bên bất đồng quan điểm dữ dội về vấn đề phá thai và nền kinh tế, nhập cư và chiến sự ở Ukraine. Nhưng trong suốt đêm tranh luận, ông Trump rơi vào thế phòng thủ.
Sự tương phản vẫn rõ ràng ngay cả khi tắt mic. Bà Harris mỉm cười. Ông Trump trừng mắt. Về thời lượng, ứng viên đảng Cộng hòa nói nhiều hơn, nhưng bà Harria mới là người tạo ra các điểm nhấn trong từng chủ đề tranh luận.