Giá hồ tiêu vốn được coi là một trong những mặt hàng nông sản có mức biến động mạnh và khó lường bậc nhất. Không chỉ ở thị trường trong nước, giá tiêu thế giới cũng thường xuyên tăng giảm thất thường, gây nhiều thách thức cho cả người nông dân và doanh nghiệp xuất khẩu.
Giá tiêu hôm nay 23/9 ổn định, kỳ vọng phục hồi nhờ xuất khẩu và tiêu hữu cơ.
Ngày 23/9, giá tiêu trong nước dao động từ 147.000 đến 150.000 đồng/kg, mức cao nhất ghi nhận tại Đắk Lắk và Đắk Nông, trong khi Gia Lai, Bình Phước ở ngưỡng 147.000 đồng/kg, Bà Rịa - Vũng Tàu đạt khoảng 149.000 đồng/kg. Trên thị trường quốc tế, giá tiêu thế giới cũng có những biến động nhất định. giá tiêu đen Lampung (Indonesia) được niêm yết quanAh 7.027 USD/tấn, tiêu đen Brazil ở mức 6.600 USD/tấn, tiêu đen Việt Nam loại 500 g/l đạt 6.600 USD/tấn và loại 550 g/l khoảng 6.800 USD/tấn. Giá tiêu trắng cũng ở vùng cao, khi Muntok (Indonesia) ở mức 9.957 USD/tấn, tiêu trắng Malaysia ASTA 12.900 USD/tấn, còn tiêu trắng Việt Nam khoảng 9.250 USD/tấn. Những con số này cho thấy mặt bằng giá hiện vẫn ở mức cao, song chưa thể loại trừ rủi ro từ các biến động khó lường.
Trước hết, yếu tố cung - cầu giữ vai trò quyết định. Khi diện tích canh tác mở rộng, nguồn cung vượt nhu cầu, giá thường giảm sâu. Ngược lại, những năm diện tích trồng thu hẹp, cây tiêu bị sâu bệnh hoặc sản lượng sụt giảm, giá lại có xu hướng tăng mạnh. Biến động sản lượng theo từng vụ mùa khiến giá hồ tiêu luôn ở trạng thái nhạy cảm.
Một nguyên nhân quan trọng khác là thị trường xuất khẩu. Việt Nam hiện chiếm khoảng 30% sản lượng và 40% thị phần xuất khẩu hồ tiêu toàn cầu. Vì vậy, chỉ cần nhu cầu từ các thị trường lớn như Mỹ, EU, Trung Đông hay Ấn Độ thay đổi, giá trong nước lập tức bị tác động. Thực tế cho thấy, khi đơn hàng tăng vào dịp cuối năm, giá thường nhích lên; ngược lại, khi tiêu thụ chậm hoặc gặp khó trong vận chuyển, giá lại chững hoặc giảm.
Thời tiết cũng là yếu tố không thể xem nhẹ. Hạn hán kéo dài hoặc mưa trái mùa đều ảnh hưởng trực tiếp đến cây tiêu, khiến năng suất giảm và nguồn cung sụt giảm bất ngờ. Chỉ cần một đợt mất mùa ở quy mô lớn, thị trường đã có thể chứng kiến những đợt tăng giá nhanh chóng, vượt ngoài dự đoán.
Ngoài ra, biến động tỷ giá ngoại tệ góp phần làm giá tiêu thêm thất thường. Do phần lớn hồ tiêu được xuất khẩu bằng đồng USD, mỗi khi USD tăng hay giảm đều ảnh hưởng đến quyết định thu mua của doanh nghiệp. Cùng với đó, chi phí vận chuyển, tài chính và bảo quản gia tăng cũng khiến giá cả khó giữ ổn định.
Có thể thấy, giá hồ tiêu Việt Nam luôn gắn chặt với biến động của giá tiêu thế giới. Các yếu tố từ sản lượng toàn cầu, nhu cầu nhập khẩu cho đến tỷ giá ngoại tệ đều khiến thị trường trong nước khó duy trì ổn định.
Trong bối cảnh đó, việc xây dựng chiến lược phát triển bền vững cho ngành hồ tiêu trở nên cấp thiết. Tăng cường chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, đồng thời áp dụng các công cụ phòng ngừa rủi ro về giá sẽ giúp giảm bớt tác động từ những biến động ngắn hạn. Chỉ có như vậy, ngành hồ tiêu Việt Nam mới có thể đứng vững trước những vòng xoáy bất thường của thị trường toàn cầu.