Ứng dụng trí tuệ nhân tạo - Nâng tầm hiệu quả truyền thông chính sách bảo hiểm tiền gửi

29/11/2025 - 07:297 phút đọc

Truyền thông chính sách BHTG đối mặt nhiều thách thức trong kỷ nguyên số

Trong bối cảnh chuyển đổi số ngày càng sâu rộng, hoạt động truyền thông trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng nói chung và bảo hiểm tiền gửi nói riêng cũng phải đối mặt với hàng loạt thách thức, đòi hỏi tư duy chiến lược và giải pháp công nghệ kịp thời. Trước hết, thông tin liên quan đến ngành ngân hàng, đặc biệt là về chính sách BHTG vốn mang tính đặc thù, đan xen giữa pháp lý, kỹ thuật và quyền lợi về tài chính nên khó tiếp cận với đại đa số công chúng. Việc truyền tải những nội dung này một cách rõ ràng, dễ hiểu nhưng vẫn chính xác và đầy đủ là một yêu cầu không dễ, đặc biệt trong bối cảnh người dân ngày càng kỳ vọng vào sự minh bạch và nhanh chóng của thông tin.

Một thách thức ngày càng lớn khác là nguy cơ khủng hoảng truyền thông do tin giả, nội dung xuyên tạc, và đặc biệt là các sản phẩm công nghệ có khả năng tạo ra video, âm thanh giả mạo khó nhận biết. Những nội dung này có thể lan truyền nhanh chóng trên không gian mạng, gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến uy tín tổ chức tín dụng (TCTD), thậm chí tác động đến sự ổn định tài chính toàn hệ thống. Thêm vào đó là sự gia tăng tội phạm công nghệ cao lợi dụng AI để tạo ra các chiêu trò lừa đảo, giả mạo thông tin từ các cơ quan quản lý, ngân hàng hay tổ chức BHTG, không những gây thiệt hại kinh tế mà còn có thể làm suy giảm niềm tin của người dân vào hệ thống tài chính – ngân hàng.

Những thách thức này đòi hỏi cần tích cực đổi mới cách làm truyền thông, tăng cường ứng dụng các công nghệ hiện đại như AI để nâng cao năng lực quản trị, đo lường hiệu quả và phản ứng kịp thời trước khủng hoảng.

Ứng dụng AI vào truyền thông chính sách BHTG: Đề xuất hướng tiếp cận hiện đại và thực tiễn

Trong kỷ nguyên số, khi nhu cầu tiếp cận thông tin của công chúng ngày càng đa dạng, nhanh chóng và cá nhân hóa, việc ứng dụng AI vào truyền thông chính sách BHTG không còn là xu hướng, mà là đòi hỏi tất yếu. Bài viết này đề xuất một số hướng tiếp cận và hình thức ứng dụng cụ thể:

Thứ nhất, phân tích dữ liệu lớn (Big Data): Một trong những lợi thế nổi bật của việc ứng dụng Big Data là khả năng phân tích khối thông tin khổng lồ từ nhiều nguồn khác nhau như hệ thống thông tin các TCTD, hệ thống thông tin tín dụng, hành vi người dùng trên nền tảng số, mạng xã hội, website, ứng dụng ngân hàng… Khi được tích hợp vào hệ thống quản trị nội dung, AI giúp chuyển đổi cách thức truyền thông từ một chiều sang trải nghiệm thông tin đa điểm, có định hướng và theo nhu cầu thực tế của công chúng. Từ dữ liệu lượt truy cập website, từ khóa tìm kiếm, thời lượng và thời điểm tương tác…, AI có thể xác định các mối quan tâm phổ biến như: Quy trình chi trả BHTG, quyền lợi khi ngân hàng gặp sự cố, cách tính mức chi trả cụ thể… Sau đó, AI sẽ tự động đề xuất định dạng nội dung phù hợp với từng nhóm đối tượng: nội dung ngắn gọn, trực quan cho người trẻ; thông tin rõ ràng, chi tiết hơn cho người cao tuổi hoặc người ít tiếp cận công nghệ. AI còn hỗ trợ tối ưu phân phối nội dung theo thời gian thực: Ưu tiên hiển thị nội dung đúng thời điểm người dùng quan tâm nhất; Lựa chọn nền tảng phân phối phù hợp: Facebook, Zalo OA, YouTube, website BHTGVN, ứng dụng ngân hàng… Ứng dụng AI và Big Data trong hệ thống quản trị nội dung, truyền thông chính sách BHTG không chỉ dừng ở việc “truyền đạt thông tin”, mà trở thành một hành trình tiếp cận thông minh, giúp đưa thông tin về chính sách BHTG đúng lúc, đúng nhu cầu; tăng mức độ hiểu biết và ghi nhớ của người dân về quyền và lợi ích hợp pháp của mình; xây dựng nhận thức tài chính bền vững và chủ động.

Thứ hai, cá nhân hóa nội dung nhằm truyền thông đúng người – đúng lúc – đúng nhu cầu: AI cho phép nhận diện từng đối tượng công chúng mục tiêu, phân loại họ vào các nhóm có mối quan tâm và hành vi khác nhau, từ đó tùy chỉnh thông điệp phù hợp từng nhóm.

Tùy theo đặc điểm nhân khẩu học và hành vi kỹ thuật số, AI có thể “biên tập” lại nội dung chuyển đổi sang ngôn ngữ địa phương, hình ảnh minh họa trực quan hoặc video hoạt hình giải thích chính sách một cách sinh động. Bên cạnh đó, AI giúp hệ thống truyền thông học hỏi liên tục: theo dõi mức độ tương tác, phản hồi của người dùng để điều chỉnh thông điệp theo thời gian thực. Điều này giúp tối ưu hiệu quả chiến dịch truyền thông, hạn chế tình trạng người dân “nghe rồi để đó”, mà thay vào đó là hiểu, nhớ và hành động đúng.

Thứ ba, ứng dụng Chatbot và trợ lý ảo giúp giảm tải nhân lực nhưng vẫn duy trì kết nối 24/7: Tại nhiều tổ chức tài chính lớn trên thế giới, chatbot đã trở thành "mặt trận đầu" trong chiến lược truyền thông và xử lý khủng hoảng mềm. Những trợ lý này có thể cung cấp thông tin về chính sách BHTG, như: hạn mức chi trả, các tổ chức tham gia BHTG, quy trình xử lý khi có sự cố; trả lời các câu hỏi thường gặp một cách nhanh chóng, nhất quán và không bị gián đoạn bởi yếu tố con người; hướng dẫn thủ tục cho người gửi tiền – từ tra cứu thông tin tổ chức tham gia BHTG đến cách thực hiện yêu cầu chi trả nếu cần. Điều này không chỉ giúp giảm tải cho đội ngũ nhân sự tuyên truyền, mà còn giúp bảo đảm rằng người gửi tiền luôn có một kênh thông tin đáng tin cậy, sẵn sàng hỗ trợ 24/7.

Khác với chatbot truyền thống, trợ lý ảo được tích hợp AI và khả năng học máy (machine learning) có thể: Học hỏi trong phạm vi được huấn luyện, từ các cuộc trò chuyện thực tế, ngày càng trở nên chính xác, phù hợp với ngữ cảnh và thói quen hỏi đáp của người dùng; cá nhân hóa câu trả lời dựa trên thông tin người dùng cung cấp (độ tuổi, vị trí, nhu cầu cụ thể), giúp tăng mức độ tương tác và sự hài lòng; phân tích xu hướng câu hỏi để hỗ trợ bộ phận truyền thông điều chỉnh phương thức và kênh tuyên truyền. Ví dụ, nếu có nhiều người dân cùng hỏi về “quy trình xử lý khi ngân hàng gặp sự cố”, trợ lý ảo có thể báo cáo lại để bộ phận truyền thông bổ sung nội dung trên các nền tảng khác như website, mạng xã hội hoặc app ngân hàng.

Trong bối cảnh niềm tin của người gửi tiền bị tác động bởi tin đồn, thông tin sai lệch hoặc diễn biến khó lường của thị trường, việc có một công cụ hội tụ đủ các yếu tố: Phản hồi nhanh chóng, chính xác; không thiên lệch và luôn nhất quán thông điệp; hoạt động không gián đoạn sẽ giúp giảm đáng kể mức độ hoang mang, tránh lan truyền thông tin không chính thống và góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính.

Thứ tư, ứng dụng AI trong tự động hóa sản xuất nội dung: Thực tế ở nhiều lĩnh vực hiện nay cho thấy AI đang đóng vai trò đột phá trong tự động hóa nhiều khâu trong quá trình sản xuất nội dung hướng tới đúng đối tượng. Các công cụ như ChatGPT, Canva AI, Synthesia, Pictory, Lumen5… hỗ trợ soạn thảo tin tức, thông cáo báo chí, tạo video hoạt họa ngắn, podcast, infographic và tối ưu nội dung cho từng nền tảng. Nhờ đó, BHTGVN có thể cung cấp các sản phẩm truyền thông phong phú, từ video ngắn "giải mã chính sách BHTG"; Podcast chủ đề “Tiền gửi của bạn được bảo vệ thế nào?”; Infographic minh họa quy trình chi trả; Livestream cùng chuyên gia trả lời trực tiếp câu hỏi từ người dân… mở rộng độ phủ tới nhiểu phân khúc công chúng.

Thứ năm, ứng dụng AI thúc đẩy tương tác đa chiều, đồng thời quản trị rủi ro truyền thông chính sách BHTG: Song hành với cơ hội lan tỏa thông tin tích cực là thách thức từ mặt trái của môi trường số, nơi tin giả, thông tin sai lệch và nội dung gây hoang mang có thể lan truyền với tốc độ nhanh và khó kiểm soát. Đây chính là lúc phát huy vai trò của AI trong giám sát, phân tích xu hướng và quản trị rủi ro truyền thông. AI có thể được tích hợp để theo dõi liên tục, theo thời gian thực trên các nguồn thông tin công khai như mạng xã hội, báo điện tử, diễn đàn trực tuyến, blog cá nhân và cả phần bình luận trên các nền tảng tài chính – ngân hàng. Nhờ các thuật toán học máy và xử lý ngôn ngữ, hệ thống có khả năng phát hiện sớm các tín hiệu tiêu cực như tin đồn TCTD phá sản, thông tin sai lệch về phạm vi hoặc mức chi trả BHTG, hay các nội dung kích động hành vi rút tiền hàng loạt. Khi phát hiện các nguy cơ này, hệ thống AI sẽ tự động kích hoạt cảnh báo sớm đến bộ phận truyền thông của BHTGVN, giúp đơn vị chủ động xây dựng và triển khai kịch bản ứng phó phù hợp, từ truyền thông phản hồi nhanh, đến chiến dịch "giải độc thông tin", đảm bảo thông tin chính thống được lan tỏa kịp thời để ổn định dư luận.

AI không thay thế vai trò của con người trong truyền thông chính sách BHTG, nhưng có thể là công cụ cần được cân nhắc đưa vào quá trình xây dựng chiến lược truyền thông tích hợp. AI không chỉ giúp tối ưu nội dung và hình thức truyền thông mà còn mở ra phương thức tiếp cận công chúng hiện đại, linh hoạt. Bằng việc kết hợp dữ liệu lớn, cá nhân hóa đối tượng, tự động hóa nội dung, BHTGVN có thể nâng cao hiệu quả truyền thông chính sách thông qua mở rộng tiếp cận công chúng, tăng tính minh bạch và chủ động quản trị thông tin trong môi trường truyền thông hiện đại. Đây là nền tảng quan trọng xây dựng niềm tin của người gửi tiền và công chúng, đồng thời góp phần củng cố sự ổn định của hệ thống tài chính – ngân hàng trong bối cảnh số hóa diễn ra mạnh mẽ như hiện nay.