Ứng dụng dữ liệu dân cư trong hoạt động ngân hàng - Động lực thúc đẩy chuyển đổi số

Tiếp nối thành công sự kiện Ngày chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm 2022, ngày 18/5/2023, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tổ chức sự kiện Ngày Chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm 2023 với chủ đề: “Ứng dụng dữ liệu dân cư trong hoạt động ngân hàng - Động lực thúc đẩy chuyển đổi số” nhằm khẳng định sự quyết tâm của ngành Ngân hàng trong việc tiếp tục triển khai hiệu quả các nhiệm vụ tại Đề án 06 của Thủ tướng Chính phủ (Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030) cũng như Kế hoạch số 01/KHPH-BCA-NHNN phối hợp giữa Bộ Công an và NHNN. Trong đó, tập trung vào các nhiệm vụ kết nối, khai thác Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (CSDLQGvDC) để làm sạch dữ liệu khách hàng và phục vụ các hoạt động nghiệp vụ của ngành Ngân hàng (như chấm điểm tín dụng, xác thực khách hàng trực tuyến, xác thực thông tin đa chiều...).
 

Đồng chí Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ phát biểu
tại sự kiện Chuyển đổi số ngành Ngân hàng 2023

 
Tham dự sự kiện có đồng chí Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ. Về phía các bộ, ngành tham dự có đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; đồng chí Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an; đồng chí Trần Thanh Lâm, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; đồng chí Nguyễn Phương Tuấn, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội; đồng chí Mai Thị Thu Vân, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ; đồng chí Nguyễn Thị Bích Ngọc, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư; đồng chí Đặng Hoàng Oanh, Thứ trưởng Bộ Tư pháp; đồng chí Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công Thương; đồng chí Nguyễn Duy Lâm, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải; Thiếu tướng Phạm Trường Sơn, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam…

Về phía ngành Ngân hàng có đồng chí Nguyễn Thị Hồng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự Đảng, Thống đốc NHNN; Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh; Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng; các đồng chí là thành viên Ban Chỉ đạo và Tổ công tác Chuyển đổi số; Chủ tịch Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên và Tổng Giám đốc các ngân hàng thương mại (NHTM) Nhà nước, NHTM cổ phần, ngân hàng 100% vốn nước ngoài, ngân hàng liên doanh; công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, tổ chức tài chính vi mô, công ty viễn thông, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán; Tổng Thư kí Hiệp hội Ngân hàng; đại diện một số trường đại học trên địa bàn Thành phố Hà Nội và các tổ chức quốc tế.
 

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng phát biểu khai mạc sự kiện
 

Phát biểu khai mạc sự kiện, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng khẳng định, chuyển đổi số là xu thế tất yếu, nằm trong ưu tiên phát triển của hầu hết các quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 của Đại hội XIII đã nhấn mạnh “Phát triển nhanh và bền vững dựa chủ yếu vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”, Nghị quyết về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm của Quốc hội cũng đã đề ra nhiệm vụ “đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh; phát triển kinh tế số, xã hội số”.

Thời gian qua, bám sát định hướng, chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, sự phối hợp, hỗ trợ từ các bộ, ban ngành liên quan cùng với sự chủ động tích cực của toàn Ngành, ngành Ngân hàng đã đạt được những thành quả đáng khích lệ sau hai năm triển khai Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng (ban hành theo Quyết định số 810/QĐ-NHNN ngày 11/5/2021 của Thống đốc NHNN). NHNN đã quán triệt chỉ đạo triển khai tích cực Đề án 06, kí kết Kế hoạch phối hợp triển khai Kế hoạch số 01/KHPH-NHNN-BCA với Bộ Công an gồm 11 nhóm nhiệm vụ lớn và 35 nhiệm vụ cụ thể hướng tới việc ứng dụng dữ liệu dân cư để đem lại các tiện ích, lợi ích mới cho khách hàng.

NHNN đã kết nối với CSDLQGvDC làm sạch 25 triệu khách hàng thông tin tín dụng và phục vụ cho nhiều hoạt động nghiệp vụ khác. Các tổ chức tín dụng (TCTD) cũng đã không ngừng nghiên cứu, ứng dụng rộng rãi các công nghệ số tiên tiến như dữ liệu lớn, phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo/học máy.... nhằm tối ưu hóa, đơn giản hóa quy trình nghiệp vụ, cung ứng sản phẩm, dịch vụ mang tính cá nhân hóa cao, phù hợp với nhu cầu, hành trình khách hàng. Nhiều TCTD đã triển khai các giải pháp cho phép khách hàng mở tài khoản thanh toán dựa trên xác thực dữ liệu dân cư; cho phép định danh, xác minh thông tin khách hàng bằng thẻ căn cước công dân (CCCD) gắn chíp hoặc ứng dụng VNeID; làm sạch thông tin khách hàng với CSDLQGvDC; tối ưu quá trình cho vay bằng các giải pháp chấm điểm tín dụng, xác thực thông tin đa chiều bằng dữ liệu dân cư…

Kết quả: Nhiều ngân hàng có hơn 90% giao dịch khách hàng thực hiện trên kênh số; nhiều TCTD có hiệu quả hoạt động tốt nhờ tích cực chuyển đổi số, giảm tỉ lệ chi phí trên thu nhập (CIR) xuống ngưỡng 30%, tiệm cận tỉ lệ mà nhiều ngân hàng khu vực, quốc tế đang chuyển đổi số nỗ lực hướng tới. Khoảng 74,63% người trưởng thành đã có tài khoản ngân hàng; 3,71 triệu tài khoản Mobile-Money đã được mở, trong đó hơn 70% được mở tại khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa… Bên cạnh đó, một số chỉ số đã đạt và vượt so với mục tiêu đề ra tại Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng như tỉ lệ người dân trưởng thành sử dụng dịch vụ thanh toán điện tử, tỉ lệ dịch vụ công của NHNN đủ điều kiện được nâng cấp lên mức độ 4...

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại sự kiện

 
Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định, NHNN là một điểm sáng về chuyển đổi số, đứng thứ tư về xếp hạng chuyển đổi số quốc gia, thứ nhất về an toàn thông tin; 99% hồ sơ dịch vụ công được xử lí trực tuyến hoàn chỉnh; trên 50% các nhiệm vụ được giao trong chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025 đã được NHNN hoàn thành; kết nối, chia sẻ dữ liệu với cơ sở dữ liệu quốc gia đặc biệt là CSDLQGvDC đã thu được kết quả bước đầu khả quan.

Ngành Ngân hàng có hai loại tài sản lớn, một loại đang được sử dụng rất hiệu quả đó là tiền, còn một loại chưa được khai thác hết công suất, đó là dữ liệu. Ngân hàng là ngành có nhiều dữ liệu nhất, dữ liệu này đang được tăng lên từng ngày. Dữ liệu được đánh thức sẽ tạo ra những đột phá cho ngành Ngân hàng, trở thành ngành đi đầu trong phân tích dữ liệu lớn. Hiện nay, NHNN đã công bố và đưa vào vận hành bốn nền tảng dùng chung trong ngành Ngân hàng là thanh toán điện tử liên ngân hàng, tích hợp chia sẻ dữ liệu, phân tích và xử lí dữ liệu… NHNN có thể xây dựng thêm các nền tảng số dùng chung trong ngành Ngân hàng.

Trong chuyển đổi số, chuyển đổi mô hình vận hành, đổi mới sáng tạo là quan trọng. Chuyển đổi số, công nghệ số tạo ra thay đổi nhiều nhất trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng. Ngành Ngân hàng cần cho phép thử nghiệm có kiểm soát nhiều hơn các công nghệ mới như ngân hàng số… Chuyển đổi số sẽ tạo ra thị trường cho các doanh nghiệp công nghệ, các doanh nghiệp này hoàn toàn có thể đáp ứng được các nhu cầu của ngân hàng, đặc biệt là về biến ứng linh hoạt.

Bên cạnh đó, ngành Ngân hàng còn là ngành có điều kiện về nguồn nhân lực số, là ngành hội nhập cao và có tư duy về chuyển đổi số. Bộ Thông tin và Truyền thông rất mong ngành Ngân hàng đi đầu về chuyển đổi số quốc gia và luôn thuộc nhóm dẫn đầu về chuyển đổi số, tạo ra những giá trị mới cho Ngành và cho cả đất nước.

Ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán, NHNN cho biết, sau hai năm thực hiện chuyển đổi số, ngành Ngân hàng đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. NHNN luôn được đánh giá cao trong bộ chỉ số chuyển đổi số của các bộ, ngành; chỉ số kiến tạo thể chế về chuyển đổi số; chỉ số an toàn, an ninh mạng. Ngành Ngân hàng đã tích cực thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp trong Quyết định số 810/QĐ-NHNN ngày 11/5/2021 của Thống đốc NHNN.
 

Ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán, NHNN thông tin về kết quả chuyển đổi số
của ngành Ngân hàng
 

Thứ nhất, về việc chuyển đổi nhận thức, trong năm 2021, NHNN đã thành lập Ban chỉ đạo chuyển đổi số của ngành Ngân hàng do Thống đốc NHNN làm Trưởng ban; các thủ trưởng, người đứng đầu các đơn vị vụ, cục và một số các TCTD là thành viên. NHNN đã công bố ngày 11/5 hằng năm là Ngày Chuyển đổi số ngành Ngân hàng. Cũng trong hai năm qua, NHNN đã tổ chức nhiều tọa đàm, hội thảo, các khóa đào tạo cho các cấp lãnh đạo, nhân viên về công tác chuyển đổi số.

Thứ hai, về mặt kiến tạo thể chế, NHNN đã nghiên cứu, xây dựng, ban hành các văn bản tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động chuyển đổi số của ngành Ngân hàng. Ngay từ năm 2020, NHNN đã ban hành văn bản hướng dẫn mở tài khoản thanh toán bằng phương thức điện tử eKYC và đến cuối năm 2022, nước ta có khoảng 11,9 triệu tài khoản thanh toán đang hoạt động. Năm 2021, NHNN tiếp tục ban hành văn bản hướng dẫn mở, phát hành thẻ ngân hàng bằng hình thức điện tử, đến nay đã có khoảng 10,8 triệu thẻ được phát hành bằng phương thức điện tử đang hoạt động trên thị trường. Năm 2022, NHNN tiếp tục ban hành văn bản hướng dẫn sử dụng bảo lãnh ngân hàng bằng phương thức điện tử…

NHNN phối hợp chặt chẽ với Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ kí Quyết định số 316/QĐ-TTg ngày 09/3/2021 về việc phê duyệt triển khai thí điểm dùng tài khoản viễn thông thanh toán cho các hàng hóa, dịch vụ có giá trị nhỏ. Đến nay, đã có 3,71 triệu tài khoản Mobile-Money đang hoạt động với 8.880 điểm kinh doanh và trên 15.300 điểm chấp nhận thanh toán. NHNN cũng đang trong tiến trình hoàn thiện Dự thảo Luật các TCTD (sửa đổi); trình Chính phủ các Nghị định về thanh toán không dùng tiền mặt, Nghị định cơ chế quản lí có kiểm soát Fintech trong hoạt động ngân hàng, tạo tiền đề cho ứng dụng công nghệ số trong hoạt động chuyển đổi số.

Thứ ba, về mặt hạ tầng, chuyển đổi số luôn được các ngân hàng quan tâm và tích cực đầu tư và phát triển. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng hoạt động liên tục, thông suốt và an toàn, đáp ứng nhu cầu thanh toán điện tử toàn quốc… Hệ thống chuyển mạch, bù trừ điện tử bán lẻ hoạt động kịp thời, liên tục 24/7 an toàn, thông suốt, phục vụ trên 18 triệu giao dịch/ngày...

Thứ tư, NHNN đã và đang tích cực phối hợp với Bộ Công an khẩn trương, tích cực triển khai Đề án 06… cung cấp các dịch vụ số. Ngày 22/4/2023, NHNN và Bộ Công an đã kí kết hợp tác để triển khai đề án với 11 đầu mục lớn và 35 nhiệm vụ cụ thể được giao cho các đơn vị của hai bên thực hiện kế hoạch kịp tiến độ.

Thứ năm, NHNN cũng xác định xây dựng Chính phủ số là một trong ba trụ cột của chuyển đổi số quốc gia. Trong thời gian qua, NHNN đã tiếp tục phát triển Chính phủ điện tử. Cho đến nay, nhiều kế hoạch, mục tiêu đặt ra đã được hoàn thành thông qua các con số rất ấn tượng. 99,99% hồ sơ xử lí qua mạng; 100% dịch vụ công mức 4; 100% báo cáo định kì nhận qua hệ thống; 98,1% người dân hài lòng về thủ tục hành chính.

Thứ sáu, xuyên suốt trên chặng đường chuyển đổi số với mục tiêu lấy khách hàng làm trung tâm, các ngân hàng cũng đã tích hợp, kết nối với các tổ chức, các lĩnh vực ngoài Ngành để xây dựng một hệ sinh thái nhằm cung cấp các sản phẩm, dịch vụ đa dạng trong và ngoài ngành Ngân hàng cho khách hàng, giúp khách hàng sử dụng một cách liền mạch.

Tốc độ tăng trưởng thanh toán cũng đạt con số ấn tượng. Đến cuối năm 2022 có khoảng trên 75% người trưởng thành có tài khoản thanh toán mở tại ngân hàng. Hiện nay, nhiều nghiệp vụ ngân hàng được số hóa hoàn toàn trên môi trường số và nhiều ngân hàng đạt tỉ lệ trên 90% trên kênh số. Việc thu thập, khai thác và xử lí dữ liệu luôn được coi trọng là một nguồn tài sản quý giá dựa trên các ứng dụng thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư như trí tuệ nhân tạo, máy học, dữ liệu lớn… để có thể cung cấp các sản phẩm, dịch vụ, sản phẩm ngân hàng có hàm lượng công nghệ cao, dịch vụ cá nhân hóa cao nhằm tăng trải nghiệm của khách hàng.

Trong thời gian tới, để tiếp tục gặt hái được thành công tiếp theo trong quá trình chuyển đổi số, ngành Ngân hàng đang tiếp tục khẩn trương thực hiện một số nội dung cụ thể như sau: (i) Hoàn thiện thể chế từ luật, nghị định và thông tư để hoàn thiện hành lang pháp lí trong công tác chuyển đổi số. Phối kết hợp với các bộ, ngành để đóng góp, tham gia hoàn thiện các dự thảo Luật liên quan như dự thảo Luật về giao dịch điện tử, CCCD...; (ii) Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an triển khai Kế hoạch khai thác CSDLQGvDC để có các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng chính xác, an toàn và có hàm lượng công nghệ cao; (iii) Tiếp tục nâng cấp hạ tầng, hệ thống phục vụ chuyển đổi số ngân hàng để đảm bảo an toàn, thông suốt, an ninh bảo mật; (iv) Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, phân tích dữ liệu lớn để cung ứng các sản phẩm, dịch vụ tiện ích, có hàm lượng công nghệ cao; (v) Tiếp tục có các chính sách thu hút, phát triển nguồn nhân lực để phục vụ cho công cuộc chuyển đổi số; (vi) Đẩy mạnh truyền thông, giáo dục tài chính để hướng đến tất cả thành phần, các tổ chức/cá nhân sử dụng các sản phẩm, dịch vụ của ngành Ngân hàng một cách an toàn và hiệu quả.

Đại tá Vũ Văn Tấn, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát Quản lí hành chính về trật tự xã hội (C06) - Bộ Công an phát biểu tại sự kiện cho rằng, việc ngành Ngân hàng hằng năm tổ chức sự kiện chuyển đổi số với mỗi năm một chủ đề là một việc làm hết sức ý nghĩa, nhằm đưa ra các giải pháp hữu ích về công nghệ, nâng cao chất lượng phục vụ, cũng như đem lại tiện ích cho Nhân dân. Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 06/01/2023 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách nhà nước và cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia đã xác định, năm 2023 là năm của “dữ liệu số tạo lập và khai thác để tạo giá trị mới”. Trong đó, mục tiêu của Nghị quyết là triển khai có hiệu quả nhiệm vụ tích hợp, kết nối và chia sẻ dữ liệu dân cư giữa CSDLQGvDC với Cổng dịch vụ công quốc gia, Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) cấp bộ, cấp tỉnh phục vụ xác thực, chia sẻ thông tin công dân khi thực hiện TTHC; cung cấp Bộ chỉ số chỉ đạo, điều hành và đánh giá chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện TTHC, dịch vụ công theo thời gian thực trên môi trường điện tử, phát triển, hoàn thiện các hệ thống thông tin phục vụ chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Cổng dịch vụ công quốc gia và cung cấp dịch vụ công trực tuyến cho người dân, doanh nghiệp.
 

Đại tá Vũ Văn Tấn, Phó Cục trưởng C06 - Bộ Công an phát biểu tại sự kiện
 

Trong thời gian qua, Bộ Công an đã hoàn thành việc xây dựng, quản trị, vận hành CSDLQGvDC với 104 triệu dữ liệu công dân Việt Nam; cấp trên 80 triệu thẻ CCCD gắn chíp điện tử và đang tiếp tục phấn đấu hoàn thành việc cấp CCCD cho toàn bộ công dân đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.

Về ứng dụng dữ liệu dân cư, CCCD, định danh và xác thực điện tử là động lực thúc đẩy chuyển đổi số ngành Ngân hàng. Xác định ngành Ngân hàng là “huyết mạch” của nền kinh tế số, Tổ triển khai Đề án 06 đã tham mưu với Lãnh đạo Bộ Công an kí Kế hoạch phối hợp triển khai thực hiện các nhóm nhiệm vụ của Đề án 06 cùng với quyết tâm hoàn thành tốt với 11 nhiệm vụ lớn và 35 nhiệm vụ cụ thể.

Ngành Ngân hàng đã cung cấp dịch vụ làm sạch dữ liệu cho khách hàng đảm bảo xác minh danh tính khách hàng, tập trung làm sạch toàn bộ 51 triệu dữ liệu khách hàng tại Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam và các TCTD đảm bảo 100% dữ liệu khách hàng được xác minh với CSDLQGvDC. Đồng thời, C06 tham mưu Tổ Công tác triển khai đề nghị Bộ Tài chính báo cáo Quốc hội xem xét miễn giảm phí khai thác dịch vụ xác thực thông tin theo hướng phù hợp, đa dạng, hiệu quả, tạo động lực thúc đẩy chuyển đổi số với chi phí thấp nhất.

Bộ Công an đã sẵn sàng cung cấp dịch vụ xác thực thẻ CCCD phục vụ ngành Ngân hàng và bước đầu triển khai. Ứng dụng giải pháp xác thực thẻ CCCD từ Bộ Công an sẽ tiết kiệm chi phí quản lí, tối ưu hệ thống, số hóa dữ liệu tạo lập quy trình điện tử toàn diện góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh dịch vụ. Giải pháp đã triển khai với ngành Ngân hàng là rất hiệu quả, thiết thực, thời gian tới ngành Ngân hàng cần nghiên cứu, ứng dụng triển khai đem lại tiện ích cho doanh nghiệp, người dân, thúc đẩy chuyển đổi số. 

Bộ Công an phối hợp với các ngân hàng xác minh thông tin công dân gắn với giấy tờ nghi ngờ giả mạo, lừa đảo thông qua đối sánh sinh trắc học từ đó xác minh nhân thân qua đó góp phần phòng ngừa rủi ro tài chính, nâng cao hiệu quả công tác phòng chống tội phạm. Phối hợp với các TCTD, Napas cung cấp dịch vụ tích xanh tài khoản (đây là các tài khoản được định danh chính xác danh tính công dân) để bảo hiểm cho các giao dịch đảm bảo; phối hợp xây dựng kênh thông tin phản ứng nhanh đối với các trường hợp lừa đảo, chuyển tiền, xác minh, giải quyết hạn chế rủi ro cho ngành tài chính, ngân hàng, đảm bảo an ninh trật tự. Phối hợp với các tổ chức ngân hàng tổ chức đào tạo kĩ năng nhận biết giấy tờ tùy thân cho các nhân viên, hiệp hội ngân hàng giấy tờ thật/giả giảm thiểu rủi ro khi giao dịch tại các quầy chưa áp dụng công nghệ xác minh danh tính công dân… Đang triển khai hoàn thiện hạ tầng công nghệ, tổ chức triển khai kết nối hệ thống CSDLQGvDC và cơ sở dữ liệu về phòng, chống rửa tiền để xác thực thông tin khách hàng phục vụ công tác quản lí nhà nước về phòng, chống rửa tiền đảm bảo nhanh chóng, chính xác, hiệu quả.

Để thúc đẩy chuyển đổi số ngành Ngân hàng, hiện nay, Bộ Công an đang đang hoàn thiện giải pháp để cung cấp dịch vụ chấm điểm tín dụng công dân trên nền tảng dữ liệu dân cư để tạo thêm kênh thông tin tham khảo cho các tổ chức tài chính, ngân hàng đánh giá hiệu quả trước khi giải ngân các khoản tín dụng, nhất là các khoản tín dụng nhỏ giải ngân nhanh giảm thiểu tín dụng đen đang ngày càng phát triển mạnh ảnh hưởng tới đời sống xã hội.

Đối với nhóm nhiệm vụ ứng dụng tài khoản định danh điện tử VneID, C06 - Bộ Công an đang phối hợp với năm ngân hàng triển khai thí điểm giải pháp định danh, xác thực khách hàng trực tuyến thông qua ứng dụng VNeID tiến tới cung cấp toàn bộ dịch vụ xác thực thông tin công dân phục vụ nghiệp vụ ngành Ngân hàng… Hoàn thành nhóm nhiệm vụ liên quan đến an sinh xã hội với mục tiêu cấp cho mỗi công dân tài khoản an sinh xã hội gắn với danh tính công dân, tài khoản thanh toán đảm bảo đẩy đủ các điều kiện số để các đối tượng an sinh xã hội hưởng chính sách thông qua hình thức không dùng tiền mặt.

Với nền tảng dữ liệu dân cư, căn cước công dân, định danh điện tử và các bộ dữ liệu do công dân tích hợp các loại giấy tờ công dân cho phép công dân tự tra cứu, xác minh, cung cấp dịch vụ xác minh đa chiều, có giá trị cao là cơ sở quan trọng để cung cấp dịch vụ xác thực thông tin đa chiều dữ liệu giá trị cao.

Về công tác phòng ngừa tội phạm, với các giải pháp Bộ Công an đã, đang và sẽ triển khai để thúc đẩy chuyển đổi số ngành Ngân hàng sẽ góp phần rất lớn vào công tác phòng ngừa tội phạm, hạn chế lừa đảo, rủi ro nền tài chính như: Xác minh, làm sạch thông tin tài khoản ngân hàng, hoạt động phòng, chống rửa tiền, mở tài khoản đảm bảo, giao dịch đảm bảo, xác minh thông tin thuê bao, đánh giá tín dụng, hạn chế tín dụng đen…
 

Toàn cảnh sự kiện
 

Sự kiện đã diễn ra sôi nổi qua các bài tham luận của các đại diện đến từ các  NHTM cổ phần Ngoại thương Việt Nam, NHTM cổ phần Công thương Việt Nam, NHTM cổ phần Kỹ thương Việt Nam, VNPay... Bên cạnh đó là các phiên tham luận sôi nổi, trình bày về các ứng dụng ngân hàng cũng như các mô hình sản phẩm, dịch vụ ngân hàng số tới người dùng như các ứng dụng dữ liệu quốc gia về dân cư, làm sạch dữ liệu, chấm điểm tín dụng, khai thác dữ liệu lớn tạo ra sản phẩm tiện ích cho người dùng, đặc biệt là nguồn tiền từ tài khoản tiền gửi, tiền vay, thẻ tín dụng cho người dùng…

Phát biểu chỉ đạo sự kiện, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đánh giá cao việc NHNN lựa chọn thông điệp Chuyển đổi số của ngành Ngân hàng năm 2023 là “Ứng dụng dữ liệu dân cư trong hoạt động ngân hàng - Động lực thúc đẩy chuyển đổi số”.

Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết, Ủy ban Quốc gia về Chuyển đổi số đã xác định chủ đề năm 2023 là "Năm quốc gia về dữ liệu số”; Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án 06 và Chương trình “Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, trong đó, tài chính - ngân hàng được xác định là một trong tám lĩnh vực cần ưu tiên chuyển đổi số do có thể thay đổi nhận thức nhanh nhất, giúp tiết kiệm chi phí và mang lại hiệu quả xã hội cao. Ngân hàng là huyết mạch của nền kinh tế, vì vậy, ngành Ngân hàng chuyển đổi số nhanh sẽ thúc đẩy cả nước chuyển đổi số nhanh; góp phần thực hiện hiệu quả nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đặt ra trong năm 2023 là “năm tạo lập và khai thác dữ liệu để tạo ra giá trị mới”; thực hiện tốt quan điểm phát triển đề ra tại Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 của Đảng: "Phát triển nhanh và bền vững dựa chủ yếu vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”.

Qua hai lần tham dự sự kiện Chuyển đổi số ngành Ngân hàng, trực tiếp trải nghiệm, chứng kiến các sản phẩm, dịch vụ tiện ích ngân hàng, Phó Thủ tướng thật sự ấn tượng về những thành quả mà ngành Ngân hàng đã đạt được, đồng thời cảm nhận được tinh thần chuyển đổi số lan tỏa mạnh mẽ, rộng khắp, xuyên suốt từ kết quả hai năm triển khai Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng và từ các bài tham luận trình diễn cũng như giới thiệu sản phẩm, dịch vụ của các ngân hàng tại các gian hàng.

Những thông tin về sản phẩm, dịch vụ, số liệu về tốc độ tăng trưởng... là minh chứng thuyết phục về những kết quả chuyển đổi số mà ngành Ngân hàng đã đạt được. Đặc biệt, ngành Ngân hàng cũng đã và đang tích cực triển khai Đề án 06 của Thủ tướng Chính phủ để ứng dụng dữ liệu dân cư trong các hoạt động nghiệp vụ ngân hàng với nhiều sản phẩm, dịch vụ thiết thực, phục vụ tiện ích cho người dân, doanh nghiệp...

Tại các cuộc họp Ủy ban Quốc gia về Chuyển đổi số, NHNN là một trong các bộ, ngành luôn được biểu dương về những nỗ lực, cố gắng, đạt kết quả đi đầu trong triển khai, thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ được giao... đóng góp quan trọng trong Chương trình Chuyển đổi số quốc gia, mà Đề án 06 là một trong những Đề án trọng tâm để thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số và công dân số.

Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng ghi nhận và chúc mừng ngành Ngân hàng đã và đang tiếp tục khẳng định là một trong các ngành tiên phong về chuyển đổi số, thực hiện tốt trọng trách, nhiệm vụ mà Đảng, Chính phủ đã giao phó.   Phó Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, Chuyển đổi số là xu thế tất yếu, không thể đảo ngược và là vấn đề mới, khó, phức tạp; do đó, cần tiếp thu những thành tựu, kinh nghiệm quốc tế và vận dụng sáng tạo, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam. Chuyển đổi số cần chuyển đổi cả về tư duy, nhận thức và hành động, triển khai rộng khắp nhưng phải có trọng tâm, trọng điểm; làm thực chất, hiệu quả, tránh chồng chéo, đầu tư dàn trải, lãng phí; chuyển đổi số phải lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể, làm mục tiêu, động lực, nhằm cung cấp dịch vụ chất lượng hơn, phục vụ tốt hơn, không phát sinh thêm thủ tục, giấy tờ phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.
 

 

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cùng Lãnh đạo các Bộ, ngành  thăm quan các gian triển lãm Chuyển đổi số của các ngân hàng
 

Trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Chính phủ đề nghị ngành Ngân hàng tiếp tục quán triệt, thống nhất, quyết liệt tổ chức triển khai tốt các nhóm nhiệm vụ sau:

Thứ nhất, về xây dựng, cải cách thể chế: Cần tiếp tục chủ động nắm bắt nhu cầu thực tiễn của người dân, doanh nghiệp và các TCTD để xây dựng, hoàn thiện các văn bản pháp lí phù hợp với thực tiễn và bối cảnh chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho ứng dụng công nghệ số vào hoạt động kinh doanh, cung ứng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng để nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo sự hài lòng, gắn bó của khách hàng; trong đó, tập trung rà soát, xây dựng, sửa đổi các văn bản luật của ngành: Luật Các TCTD, Luật Bảo hiểm tiền gửi, Luật NHNN... tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành khẩn trương hoàn thiện trình Chính phủ ban hành Nghị định thanh toán không dùng tiền mặt, Nghị định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát hoạt động công nghệ tài chính trong lĩnh vực ngân hàng… Đồng thời, chủ động rà soát, xây dựng kế hoạch sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền của NHNN, thúc đẩy triển khai Đề án 06, chuyển đổi số.

Thứ hai, về hạ tầng số: Chuyển đổi số phải được thực hiện một cách tổng thể để bảo đảm hiệu quả, tránh lãng phí nguồn lực. Vì vậy, NHNN cần tiếp tục đẩy mạnh đầu tư, phát triển các hạ tầng dùng chung của ngành, trong đó hạt nhân là hạ tầng thanh toán, hạ tầng thông tin tín dụng, phải theo kịp và đáp ứng được nhu cầu phát triển của các hệ thống vệ tinh là các TCTD, trung gian thanh toán.

Bên cạnh đó, chuyển đổi số lấy người dân là trung tâm, là chủ thể nên cần có sự kết nối, liên kết giữa ngành Ngân hàng - cụ thể là các NHTM, trung gian thanh toán với các ngành, lĩnh vực khác, nhất là kết nối với Cổng Dịch vụ công quốc gia, Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính, Cổng dịch vụ công của các bộ, ngành, địa phương để thúc đẩy người dân, doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt. NHNN cần phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương để nghiên cứu, thiết lập hạ tầng kĩ thuật đồng bộ, thống nhất nhằm tạo thuận lợi và thúc đẩy kết nối liên thông, mang lợi ích tổng thể cho người dân, doanh nghiệp.

Thứ ba, về an ninh, an toàn: Xu hướng toàn cầu hóa, chuyển đổi số cũng sẽ đi liền với rủi ro về tội phạm công nghệ cao, an ninh tiền tệ ngày càng gia tăng với các thủ đoạn tinh vi, diễn biến phức tạp. Vì vậy, công tác bảo đảm an ninh, an toàn cho hoạt động ngân hàng cần được quan tâm chú trọng, cần có sự cân bằng hợp lí giữa đầu tư phát triển sản phẩm, dịch vụ với đầu tư cho công tác bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống công nghệ thông tin; giữa trải nghiệm, thuận tiện khách hàng với bảo mật dữ liệu, bảo vệ khách hàng khi giao dịch trên kênh số. NHNN cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông để bảo đảm an toàn, an ninh, ngăn chặn kịp thời các đối tượng tấn công có chủ đích vào hệ thống ngân hàng.

Cần tiếp tục tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền để nâng cao nhận thức, hiểu biết cho người dân, doanh nghiệp, để có thể sử dụng dịch vụ ngân hàng trên kênh số một cách thuận tiện, an toàn và phòng tránh rủi ro bị tội phạm lợi dụng, lừa đảo, đánh cắp thông tin,...

Thay mặt Ban Lãnh đạo NHNN và ngành Ngân hàng, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng đã bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã quan tâm và có những đánh giá và ghi nhận về kết quả đã đạt được của ngành Ngân hàng trong công cuộc chuyển đổi số. Thay mặt Ban Lãnh đạo NHNN, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng nghiêm túc tiếp thu và sẽ chỉ đạo trong toàn Ngành để triển khai hiện thực hóa năm nội dung trọng tâm Phó Thủ tướng đã chỉ đạo về hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng số, đảm bảo an ninh an toàn, tăng cường nguồn nhân lực, công tác truyền thông; đồng thời, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cũng trân trọng cảm ơn sự hỗ trợ đồng hành của Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an… và mong muốn tiếp tục có sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành trong thời gian tới để ngành Ngân hàng hiện thực hóa Chiến lược quốc gia về chuyển đổi số mà Chính phủ đã đề ra.
 

PL