Tự doanh Công ty chứng khoán mang "gam màu xám" trong quý IV/2022

Tự doanh bán ròng nhẹ hơn 37 tỷ đồng phiên 31/1, tâm điểm SHS cùng MBB

Điển hình như tại Công ty CP Chứng khoán SSI ghi nhận lãi từ các tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi lỗ (FVTPL) tức là nghiệp vụ tự doanh giảm mạnh từ 795 tỷ đồng quý IV/2021 xuống còn 526 tỷ đồng trong quý IV/2022. Trong khi đó, lỗ từ các tài sản tài chính FVTPL 196 tỷ đồng, chi phí hoạt động tự doanh là 13,7 tỷ đồng, như vậy nghiệp vụ tự doanh mang lại 317 tỷ đồng cho chứng khoán SSI, giảm mạnh so với con số của năm 2021.

Do doanh thu lợi nhuận nghiệp vụ tự doanh giảm mạnh dẫn đến lợi nhuận sau thuế quý IV/2022 của SSI giảm xuống còn 233 tỷ đồng, giảm 77% so với cùng kỳ 2021. Lũy kế cả năm 2022, SSI ghi nhận lợi nhuận sau thuế 1.699 tỷ đồng giảm 1.000 tỷ đồng so với năm 2021.

Danh mục tự doanh của SSI.

Một số cổ phiếu mà SSI ghi nhận đầu tư thua lỗ trong quý IV vừa qua gồm có mã HPG với giá gốc mua 19,2 tỷ đồng giá trị giảm còn 17,8 tỷ đồng. Đáng lưu ý, trong suốt chu kỳ giảm giá của HPG năm 2022, SSI đã không ngừng mua vào sở hữu với giá trị đầu năm chỉ vỏn vẹn 1,2 tỷ đồng nhưng con số cuối kỳ lên tới 19,2 tỷ đồng. Ngoài HPG, SSI còn đang thua lỗ tại cổ phiếu SGN và VPB.

Tại Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS) báo lãi ròng quý IV ở mức 229 tỷ đồng, giảm hơn 70% so với cùng kỳ. Doanh thu môi giới sụt giảm mạnh gần 57% còn 141,75 tỷ đồng. Doanh thu nghiệp vụ bảo lãnh, đại lý phát hành chứng khoán cũng giảm hơn 50% còn 166 tỷ đồng. Ở mảng tự doanh, lãi tài sản tài chính ghi nhận qua lãi/lỗ (FVTPL) sụt giảm mạnh 74% còn 95 tỷ đồng, lỗ tài sản tài chính FVTPL tăng hơn 270% lên 144 tỷ đồng. Theo đó, Công ty lỗ tự doanh gần 50 tỷ đồng (năm trước, lãi hơn 325,5 tỷ đồng).

Ảm đạm hơn là ở Công ty Chứng khoán VNDirect. Trong quý IV/2022, VnDirect báo lỗ sau thuế 38 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm ngoái lãi 837 tỷ đồng. Lũy kế cả năm 2022, VnDirect báo lãi giảm mạnh hơn 1.100 tỷ đồng chỉ còn 1.220 tỷ đồng.

Nếu như 2021, nghiệp vụ tự doanh hái ra tiền cho VNDirect thì năm nay ngược lại. Lãi từ các tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi lỗ 1.231 tỷ đồng, lỗ từ các tài sản tài chính lên tới 1.142 tỷ đồng, sau khi trừ đi chi phí nghiệp vụ tự doanh, VNDirect ghi nhận lãi vỏn vẹn 83 tỷ đồng từ nghiệp vụ này trong khi đó, năm ngoái số lãi lên tới 600 tỷ đồng. Bên cạnh tự doanh thì việc phải chịu chi phí lãi vay tăng cao cũng áp lực doanh thu lợi nhuận của VNDirect.

Không ít công ty chứng khoán còn ôm lỗ lớn ở mảng tự doanh. Hình minh họa

Tương tự, Công ty CP Chứng khoán VIX cũng báo lỗ 102,5 tỷ đồng trong quý IV/2022. Theo đó, doanh thu hoạt động của VIX đạt đạt hơn 237 tỉ đồng, giảm 24% so với cùng kỳ năm ngoái. Doanh thu môi giới, lãi từ cho vay và phải thu lần lượt giảm 62% và 42%, tương ứng đạt 32 tỉ đồng và 45 tỉ đồng. Sự sụt giảm của thị trường cũng dẫn tới nghiệp vụ tự doanh của công ty chứng khoán bị lỗ 85,7 tỷ đồng.

Giá trị danh mục chứng khoán tự doanh đang nắm giữ tại thời điểm 31/12/2022 bị giảm sút. Chênh lệch tăng do đánh giá lại tài sản tài chính thông qua lãi lỗ là 39,4 tỷ đồng trong khi đó, chênh lệch giảm do đánh giá lại tài sản tài chính thông qua lãi lỗ là 189 tỷ đồng dẫn tới lợi nhuận chưa thực hiện tại thời điểm 31/12 bị lỗ 149 tỷ đồng.

Cũng trong tình trạng thua lỗ quý IV vừa qua, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) lỗ trước thuế 26,6 tỷ đồng do thị trường quá khắc nghiệt. Theo đó, VDSC ghi nhận tổng doanh thu hoạt động quý IV đạt 196 tỷ đồng giảm 26,5 tỷ đồng so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi chi phí hoạt động gia tăng mạnh ghi nhận 191 tỷ đồng tăng 56,84% so với quý IV/2021 chủ yếu do ghi nhận lỗ bán và chênh lệch đánh giá lại các tài sản tài chính khiến cho lợi nhuận trước thuế ghi nhận mức âm gần 26,7 tỷ đồng.

Cụ thể, hoạt động đầu tư đạt 21,3 tỷ đồng giảm 63,23%; kinh doanh môi giới đạt 80,7 tỷ đồng giảm 21,5%; cho vay đạt 89,5 tỷ đồng giảm 8,35% và ngân hàng đầu tư đạt 1,4 tỷ đồng giảm 42,8%.

Hiện tại, danh mục của VDSC đang ghi nhận lỗ ở các cổ phiếu DBC, TCB, CTG, ACB, hầu hết đều giảm tới 30-50% so với giá trị lúc mua.

Công ty chứng khoán Mirae Asset Việt Nam quý IV/2022 cũng ghi nhận doanh thu hoạt động giảm 5% so với cùng kỳ, đạt 664 tỷ đồng. Riêng hoạt động tự doanh kém hiệu quả khi lãi từ các tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (FVTPL) đạt 67,1 tỷ đồng, trong khi lỗ các tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (FVTPL) đạt hơn 67,2 tỷ đồng. Như vậy, hoạt động này lỗ ròng khoảng 161 triệu đồng.

Các mảng khác cũng báo giảm mạnh khiến Mirae Asset báo lãi trước thuế quý IV giảm 44% so với cùng kỳ, đạt 168 tỷ đồng. Cả năm 2022, công ty ghi nhận doanh thu hoạt động đạt hơn 2.640 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 924 tỷ đồng, lần lượt tăng 8% và giảm 3% so với năm 2021.

Các ông lớn trong top thị phần khác cũng không nằm ngoài xu hướng. Chứng khoán TP.HCM (HCM) báo lãi 125,3 tỷ đồng, giảm 44%. Chứng khoán Bản Việt (VCSC) chỉ lãi 28,4 tỷ đồng trong quý IV, giảm tới 94% so với cùng kỳ. Chứng khoán MB (MBS) lãi 72,4 tỷ đồng, giảm 58%.

Điểm chung của nhiều công ty chứng khoán là doanh thu sụt giảm ở nhiều mảng chính như môi giới, cho vay và tự doanh từ đó kéo lợi nhuận quý IV đi xuống.