Từ 2026, 3 nhóm lao động mới được đưa vào diện bắt buộc tham gia bảo hiểm thất nghiệp
(Banker.vn) Từ năm 2026, bảo hiểm thất nghiệp được mở rộng bao phủ, bổ sung 3 nhóm lao động mới vào diện bắt buộc nhằm tăng bảo vệ trong thị trường lao động biến động.
Luật Việc làm 2025 (số 74/2025/QH15) sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 với điểm nhấn quan trọng là mở rộng diện bắt buộc tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho nhiều nhóm lao động hơn. Những thay đổi này nhằm tăng độ bao phủ của chính sách an sinh trong bối cảnh thị trường lao động biến động nhanh, xuất hiện ngày càng nhiều dạng việc làm linh hoạt và hợp đồng ngắn hạn.
margin: 15px auto;" />So với Luật Việc làm 2013, quy định mới đã bổ sung đáng kể nhóm đối tượng tham gia BHTN. Theo Điều 31 của Luật Việc làm 2025, người lao động làm việc theo hợp đồng có thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên sẽ phải tham gia BHTN. Việc thu hẹp thời gian hợp đồng tối thiểu từ 3 tháng xuống một tháng giúp chính sách chạm đến nhóm lao động ngắn hạn, nhóm vốn chịu nhiều rủi ro thất nghiệp nhưng trước đây chưa được bảo vệ đầy đủ. Quy định này vẫn được áp dụng ngay cả khi hai bên ký hợp đồng dưới tên gọi khác nhưng bản chất thể hiện quan hệ lao động có trả lương và chịu sự quản lý, điều hành của người sử dụng lao động.
Một điểm mới đáng chú ý là lần đầu tiên người lao động làm việc không trọn thời gian được đưa vào diện bắt buộc tham gia BHTN nếu mức lương hằng tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất. Động thái này phản ánh sự thích ứng của chính sách trước sự gia tăng nhanh của lao động bán thời gian trong các ngành dịch vụ, thương mại và các mô hình kinh tế số. Việc bổ sung nhóm lao động này giúp bảo đảm quyền lợi cho hàng triệu người đang làm việc linh hoạt nhưng thu nhập ổn định và có nguy cơ thất nghiệp không kém lao động toàn thời gian.
Luật mới cũng luật hóa việc tham gia BHTN đối với người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn, thành viên hội đồng quản trị, tổng giám đốc, giám đốc hợp tác xã… nếu họ có hưởng lương. Trước đây, nhóm đối tượng này chủ yếu được điều chỉnh bằng văn bản hướng dẫn dưới luật và phạm vi chưa thật sự rõ ràng. Việc đưa vào luật tạo tính thống nhất, đảm bảo công bằng và minh bạch hơn trong thực thi chính sách.
Bên cạnh 3 nhóm đối tượng mới, Luật Việc làm 2025 giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội thẩm quyền quyết định việc mở rộng BHTN cho những nhóm khác có việc làm và thu nhập ổn định theo đề xuất của Chính phủ. Cơ chế mở này giúp chính sách kịp thời thích ứng với các dạng việc làm mới có thể xuất hiện trong tương lai, như lao động nền tảng số hoặc nhóm lao động độc lập có tính chất ổn định.
Việc mở rộng diện tham gia BHTN từ năm 2026 được đánh giá là bước tiến quan trọng để tăng khả năng bảo vệ người lao động trước rủi ro thất nghiệp, giảm áp lực an sinh lên ngân sách nhà nước và tiệm cận thông lệ quốc tế. Trong bối cảnh thị trường lao động Việt Nam đang thay đổi nhanh chóng, chính sách mới được kỳ vọng giúp hệ thống BHTN vận hành hiệu quả hơn, bao phủ tốt hơn và tạo nền tảng vững chắc cho an sinh xã hội trong những năm tới.

