Thiết kế bán chìm, boongke chống nổ hạt nhân

Truyền thông Trung Quốc cho biết nước này đang xây dựng một cơ sở nghiên cứu khoa học biển sâu có quy mô chưa từng có, với trọng lượng lên tới 78.000 tấn. Công trình mang tên “Cơ sở nghiên cứu lưu trú nổi mọi thời tiết biển sâu”, do Đại học Giao thông Thượng Hải (SJTU) phối hợp cùng Tập đoàn Đóng tàu Nhà nước Trung Quốc (CSSC) triển khai. Nếu đúng tiến độ, đảo nhân tạo nổi đặc biệt này sẽ đi vào vận hành năm 2028.

Điểm gây chú ý nhất của dự án là khả năng chống chịu vụ nổ hạt nhân. Theo SCMP, đây là đảo nhân tạo nổi đầu tiên trên thế giới được trang bị boongke hạt nhân, sử dụng các tấm siêu vật liệu nhiều lớp có thể giảm xung chấn và chuyển đổi lực từ vụ nổ thành áp lực nhẹ hơn. Thiết kế được kỳ vọng cho phép công trình duy trì hoạt động ngay cả trong những tình huống cực đoan dưới biển.

Cơ sở nghiên cứu này được thiết kế dạng hai thân bán chìm, trong đó phần lớn thân nằm dưới mực nước biển để đảm bảo ổn định. Chỉ tầng trên chứa phòng thí nghiệm và các khu chức năng nằm phía trên mặt nước. Việc lựa chọn cấu trúc bán chìm giúp công trình đứng vững ngay cả khi biển động mạnh, đối mặt với siêu bão hoặc điều kiện khắc nghiệt mà các tàu nghiên cứu truyền thống khó vượt qua.

Theo nhóm kỹ sư tại SJTU, khu vực boong trên chứa những khoang trọng yếu của hệ thống như trung tâm liên lạc, nguồn điện khẩn cấp và hệ thống điều hướng, do đó khả năng bảo vệ trước lực nổ là yếu tố sống còn. Toàn bộ hệ thống được đánh giá có thể vận hành liên tục bốn tháng giữa biển mà không cần tiếp tế, với sức chứa tối đa 238 người.

Nền tảng công nghệ biển sâu phục vụ nghiên cứu, khai thác và an ninh

Công trình dài 85 m, rộng 38 m, có thể di chuyển với tốc độ 28 km/h. Nhờ khả năng cơ động linh hoạt như một con tàu nhưng lại có nguồn nhiên liệu và vật tư dồi dào như một trạm nghiên cứu cố định, nó cho phép các nhà khoa học quan sát và thu thập dữ liệu ở những vùng biển sâu trong thời gian dài.

Cơ sở mới có thể được trang bị hệ thống cảm biến biển sâu, thiết bị giám sát môi trường, radar và các phương tiện lặn tự động, giúp thu thập dữ liệu phục vụ nghiên cứu đại dương, thử nghiệm thiết bị hàng hải thế hệ mới hoặc đánh giá tác động từ các mối đe dọa dưới nước như vụ nổ, tai nạn hay thay đổi thời tiết cực đoan.

Giới chuyên gia nhận định hạ tầng nghiên cứu đặc biệt này phản ánh chiến lược dài hạn của Trung Quốc trong việc mở rộng năng lực khoa học biển sâu, đồng thời từng bước giảm phụ thuộc vào những nền tảng nghiên cứu do nước ngoài xây dựng. Việc sở hữu một đảo nhân tạo có thể tự vận hành dài hạn giữa đại dương cũng được xem là bước tiến quan trọng trong năng lực giám sát, quản lý và khai thác tài nguyên dưới đáy biển.

Nhóm phát triển cho rằng dự án không chỉ phục vụ nghiên cứu khoa học mà còn có tiềm năng ứng dụng trong hàng hải, khai khoáng biển sâu và an ninh quốc phòng. Khả năng chống nổ hạt nhân, chịu mưa bão cực đoan và duy trì hoạt động lâu dài giúp công trình đứng đầu danh sách 10 sản phẩm công nghệ thông tin tiêu biểu tại Trung Quốc trong năm.

Với tốc độ triển khai nhanh và tham vọng lớn, đảo nhân tạo nổi này được đánh giá là một trong những dự án công nghệ biển sâu táo bạo nhất của Trung Quốc. Khi hoàn thiện, nó có thể trở thành nền tảng chiến lược hỗ trợ nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và tăng cường hiện diện của Bắc Kinh tại các vùng biển trọng yếu.