Triển vọng kinh tế Việt Nam vẫn khá tích cực dù kinh tế toàn cầu suy yếu

Hình minh họa

Triển vọng kinh tế khá tích cực

Đây là nhận định chung được các diễn giả, chuyên gia đưa ra tại buổi hội thảo “Triển vọng Thị trường 2022: Việt Nam, hiện tại, tương lai và triển vọng mai sau” được HSBC Việt Nam tổ chức cuối tuần qua tại TP. Hồ Chí Minh.

Phát biểu tại hội thảo, ông Tim Evans, Tổng Giám đốc HSBC Việt Nam đánh giá, bất chấp những thách thức toàn cầu, Việt Nam đang rất nỗ lực, tiếp tục đạt thành tích, thậm chí là một quốc gia nổi bật trong khu vực về tăng trưởng GDP. “HSBC nâng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2022 lên 6,9%”, ông Tim Evans chia sẻ.

Việt Nam cũng được kỳ vọng trở thành thị trường tiêu dùng toàn cầu lớn thứ 10 thế giới vào năm 2030, vượt qua cả Đức và Anh.

Ngoài ra, Việt Nam cũng đang hướng đến mục tiêu trở thành nước phát triển, đạt mức thu nhập cao vào năm 2045. Tầng lớp trung lưu cao (upper middle class) dự kiến sẽ tăng trung bình 17% cho đến năm 2030.

Sau khi S&P nâng hạng Việt Nam, đầu tháng 9/2022; Moody’s cũng đã nâng xếp hạng tín nhiệm Việt Nam lên Ba2. Theo ông Tim Evans, với lần nâng hạng này, Việt Nam chỉ kém mức đầu tư một bậc. Trước đó, Fitch Rating đã nâng hạng Việt Nam lên BB vào tháng 5/2018 và hiện tại Việt Nam đang xếp hạng BB về triển vọng tích cực.

Với vai trò đại diện cho tiếng nói của các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam, ông Alain Cany, Chủ tịch EuroCham, Chủ Tịch Tập đoàn Jardine Matheson tại Việt Nam cho rằng, trong bối cảnh thế giới vẫn còn bất ổn, triển vọng của Việt Nam khá tích cực. Mặc dù Ngân hàng Thế giới dự báo tăng trưởng toàn cầu sẽ suy yếu chỉ ở mức 2,9% cho năm 2022, Việt Nam được kỳ vọng sẽ tăng trưởng ở mức 6,5%.

“Động lực tạo nên mức tăng trưởng này chính là lực lượng 56 triệu lao động trẻ, năng động và ngày càng am hiểu công nghệ, giúp Việt Nam trở thành một trong những lực lượng lao động lớn nhất thế giới xét cả về số lượng tuyệt đối và tỷ lệ tương quan với dân số”, ông Alain Cany nhấn mạnh.

Cũng theo ông Alain Cany, với nguồn cung lao động chất lượng cao và giá cả phải chăng, không có gì ngạc nhiên khi các nhà đầu tư nước ngoài muốn chuyển hoạt động sản xuất sang Việt Nam.

Sản xuất phục vụ xuất khẩu và đầu tư trực tiếp từ nước ngoài là hai yếu tố đang thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Tính đến năm 2021, xuất khẩu của Việt Nam chiếm 19% GDP, tăng lên đáng kể so với mức dưới 1% của năm 2010. Trên thực tế, thị trường xuất khẩu của Việt Nam hiện đã vượt qua Malaysia và Thái Lan.

Minh chứng là một loạt các dự án FDI tên tuổi được triển khai ở Việt Nam. LEGO - một thành viên EuroCham, đang đầu tư 1 tỷ USD vào Bình Dương để xây dựng nhà máy. Trong tương lai, đây sẽ là nhà máy đầu tiên tại Việt Nam và là nhà máy thứ hai ở châu Á của LEGO; Pegatron - nhà cung cấp của Apple, hiện có kế hoạch đầu tư tới 1 tỷ USD vào Việt Nam; Foxconn đã cam kết rót 300 triệu USD để nâng cấp cơ sở sản xuất ở Bắc Giang; Samsung sẽ bắt đầu sản xuất linh kiện bán dẫn tại Việt Nam từ năm 2023; còn Apple dự định sẽ sản xuất đồng hồ Apple Watch tại đây.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, vốn FDI thực hiện trong 8 tháng đầu năm 2022 đạt 12,8 tỷ USD, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Việt Nam liên tục là một trong những quốc gia thu hút FDI hàng đầu thế giới xét về tỷ trọng với GDP, chỉ đứng sau Malaysia trong nhóm các nền kinh tế ASEAN.

Ông Alain Cany nhận định, trong bối cảnh các công ty đa quốc gia tìm cách mở rộng hoạt động tại Việt Nam, một phần do chiến lược China+1 và một phần 15 Hiệp định Tự do Thương mại Việt Nam đã tham gia, thị trường xuất khẩu FDI sẽ còn tiếp tục tăng trưởng.

Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, hướng đến phát triển xanh và bền vững

Tuy nhiên, để thu hút được các nhà đầu tư này, kích thích đầu tư tư nhân và đưa Việt Nam trở thành một nền kinh tế vững mạnh hơn, ông Alain Cany khuyến nghị: Trong một môi trường toàn cầu đầy cạnh tranh, Việt Nam cần tạo điều kiện dễ dàng hơn cho hoạt động kinh doanh nhằm thu hút đầu tư, chia sẻ kiến thức và chuyển giao công nghệ. Để làm được điều đó, Việt Nam cần hết sức ưu tiên cải thiện khuôn khổ pháp lý, thủ tục hành chính và ưu đãi cho doanh nghiệp; tiếp theo, các nhà đầu tư cả hai khối công tư cần đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh.

Với bờ biển dài hơn 3.000 cây số, Việt Nam rất dễ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu. Lũ lụt và xâm nhập mặn do mực nước biển dâng cao đang tàn phá nhà cửa và sinh kế của người dân. Những dự báo cho tương lai cũng ảm đạm không kém. Trong trường hợp mực nước biển dâng 100cm, một nửa đồng bằng sông Cửu Long sẽ chìm dưới nước. Tác động về người và của khi ấy thực sự nằm ngoài sức tưởng tượng của chúng ta.

Trước tình hình này, Việt Nam đã trở thành một quốc gia có tham vọng về bền vững. Hội nghị COP26 năm 2021 đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với Việt Nam khi Thủ tướng Phạm Minh Chính cam kết đạt mức cân bằng phát thải vào năm 2050.

“Tôi có thể thấy rõ quyết tâm của Thủ tướng khi gặp ông ở Glasgow. Sau COP26, các mục tiêu đầy tham vọng cho năm 2030 đã được đặt ra, bao gồm giảm mức tiêu thụ năng lượng trên GDP, thúc đẩy năng lượng tái tạo, tăng cường kinh tế số và mở rộng độ bao phủ rừng”, ông Alain Cany bày tỏ và khuyến nghị thêm: “một chiến lược toàn diện, ví dụ như Chiến lược Quốc gia về Tăng trưởng Xanh Giai đoạn 2021-2030 của Việt Nam, đã tiếp thêm động lực cho đất nước”.

Chắc chắn, quá trình triển khai những thay đổi lớn lao và phát triển năng lượng tái tạo đòi hỏi những khoản đầu tư không nhỏ. Chính phủ Việt Nam sẽ cần kêu gọi sự hỗ trợ để thay đổi và khối FDI sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp công nghệ, chuyên môn và nguồn vốn.

“Tôi khuyến khích mọi người hãy cùng chung tay đóng góp vào chương trình khí hậu của Chính phủ thông qua tài trợ vốn, triển khai các sáng kiến kinh tế tuần hoàn, cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng và sử dụng năng lượng sạch. Hãy cùng dẫn lối mở đường, chúng ta sẽ giúp thúc đẩy thay đổi diễn ra trong toàn bộ nền kinh tế Việt Nam”, ông Alain Cany nhấn mạnh.

Ông Alain Cany cũng bày tỏ hy vọng, Chính phủ sẽ tiếp tục khai thông thủ tục hành chính và xây dựng khung pháp lý toàn diện để các công ty FDI có thể đóng góp nhiều hơn vào việc phát triển các cơ sở hạ tầng quan trọng của Việt Nam.

Với việc, Việt Nam đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng với nền kinh tế số (ví như: đến năm 2030, kinh tế số đóng góp 30% vào GDP), ông Alain Cany kêu gọi lãnh đạo các doanh nghiệp tư nhân tận dụng các điều kiện thuận lợi hiện tại và duy trì tiến trình số hóa của Việt Nam bằng cách tăng cường đầu tư cho phát triển số và lồng ghép số hóa trong mô hình kinh doanh. Đồng thời, chính phủ cũng nên có các giải pháp khuyến khích đổi mới, số hóa các thủ tục và điều chỉnh các quy định cho phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế.

“Để phát triển trong tất cả các lĩnh vực quan trọng bao gồm chuyển đổi xanh, cải thiện cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế số, vươn lên trên chuỗi giá trị toàn cầu trong lĩnh vực sản xuất phục vụ xuất khẩu… hai khối công và tư phải phối hợp với nhau để nâng cao năng lực nguồn nhân lực của Việt Nam. Đây là một nhiệm vụ hết sức cấp thiết”, ông Alain Cany nhấn mạnh.