Tìm hiểu về trường phái đầu tư chứng khoán, trường phái đầu tư nào là tối ưu nhất cho nhà đầu tư?

Trường phái đầu tư là gì?

Trường phái đầu tư (Investment Philosophy) là những nguyên tắc định hướng cho quá trình ra quyết định của nhà đầu tư. Mỗi trường phái đầu tư sẽ thể hiện một cách suy nghĩ nhất quán và có hệ thống về mọi vấn đề liên quan đến chứng khoán.

Ví dụ: Khi một loại cổ phiếu có xu hướng tăng, nhiều nhà đầu tư sẽ mua vào với số lượng lớn bởi họ tin rằng loại cổ phiếu này vẫn sẽ tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tiếp theo. Ngược lại, cũng sẽ có các nhà đầu tư lựa chọn bán ra bởi họ nghĩ rằng loại cổ phiếu này đã đạt được đến ngưỡng cao nhất của nó. Hoặc cũng có những nhà đầu tư đứng yên tại chỗ chờ cổ phiếu có một tín hiệu giao dịch rõ ràng hơn.

Hình minh họa

Việc trang bị cho mình một trường phái đầu tư vô cùng quan trọng. Nếu muốn thành công, vượt qua các nhà đầu tư khác, những nhà đầu tư F0 cần phải tích lũy kinh nghiệm, xây dựng quan điểm, chiến lược đầu tư riêng biệt rõ ràng. Cố gắng kiên trì đi theo chiến lược đó và khi đã có trong tay một trường phái nhất định, nhà giao dịch sẽ dễ dàng đưa ra những nhận định và tin tưởng vào quyết định đó. Ngược lại, nếu không có trường phái đầu tư, nhà giao dịch sẽ dễ lung lay bởi những biến động của thị trường.

Các trường phái đầu tư chứng khoán

Đầu tư cơ bản (Fundamental Investing Philosophy)

Đầu tư theo phương pháp cơ bản là phương pháp đo lường giá trị nội tại của chứng khoán bằng cách kiểm tra các yếu tố có ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh và triển vọng phát triển của công ty trong tương lai. Các nhà phân tích cơ bản nghiên cứu bất cứ điều gì có thể ảnh hưởng đến giá trị của cổ phiếu, từ các yếu tố kinh tế vĩ mô như trạng thái của nền kinh tế và điều kiện ngành đến các yếu tố kinh tế vi mô như hiệu quả quản lý của công ty.

Đối với một doanh nghiệp được đánh giá là có một “sức khỏe tài chính” khỏe mạnh đồng nghĩa với những thông tin về lợi nhuận, doanh thu, tài sản phải có sự ổn định và tiềm năng tăng trưởng. Dựa vào những yếu tố cơ bản vừa nêu trên, các nhà nhà đầu tư có thể rút ra được những ước tính về khả năng kinh doanh, hoạt động của doanh nghiệp. Từ đó, nhà đầu tư sẽ dễ dàng hơn trong việc ra quyết định xem có nên đầu tư vào cổ phiếu của doanh nghiệp này hay không.

Đầu tư giá trị (Value Investing Philosophy)

Trên thị trường cổ phiếu, đầu tư giá trị là việc đầu tư cổ phiếu trên cơ sở giá trị của chúng, có nghĩa là nhà đầu tư đưa ra quyết định mua bán một cổ phiếu bằng cách nhìn vào giá trị mà cổ phiếu đó chứa đựng. Khái niệm này được dùng để phân biệt với việc mua bán cổ phiếu trên cơ sở dòng tiền/cung cầu thị trường đối với cổ phiếu.

Nói cách khác, quyết định mua bán cổ phiếu của một nhà đầu tư giá trị được căn cứ vào giá trị nội tại (intrinsic value) mỗi cổ phiếu, tức là tiềm năng tăng trưởng trong tương lai của lợi tức (lợi nhuận và cổ tức) với mỗi cổ phiếu đó. Nếu giá thị trường (market value) thấp hơn intrinsic value, nhà đầu tư giá trị sẽ mua vào khi mức độ thấp đủ hấp dẫn. Mức độ đủ thấp của giá cổ phiếu tùy thuộc vào khả năng chấp nhận rủi ro của mỗi nhà đầu tư (và mức độ chênh lệch này gọi là một khoảng ‘Biên an toàn’ – Safety Margin). Sau đó, khi market value tăng lên bằng hoặc cao hơn intrinsic value một mức độ đủ lớn, thì nhà đầu tư giá trị quyết định bán ra hoặc tiếp tục nắm giữ.

Warren Buffet là nhà đầu tư nổi tiếng đi theo trường phái đầu tư giá trị. Warren Buffet từng chia sẻ: “Theo quan điểm của tôi, mỗi khi cổ phiếu rớt giá. Tôi rất thích. Vì tôi là một người mua ròng (net buyer)”.

Đầu tư tăng trưởng (Growth Investing Philosophy)

Đó là chiến lược đầu tư tập trung vào việc làm gia tăng nguồn vốn của nhà đầu tư dựa vào việc tăng giá cổ phiếu (Capital gain). Các nhà đầu tư này thường đầu tư vào các cổ phiếu tăng trưởng – là cổ phiếu của các công ty được kỳ vọng có tốc độ tăng trưởng về doanh thu và lợi nhuận cao trong tương lai. Các khoản đầu tư này thường là các khoản đầu tư vào các công ty hoạt động trong những ngành có tốc độ tăng trưởng cao, mở rộng nhanh chóng.

Lợi nhuận của các khoản đầu tư tăng trưởng đến từ sự gia tăng vốn – nghĩa là lợi nhuận mà các nhà đầu tư có được khi bán cổ phiếu của mình, trong khi lợi nhuận đến từ cổ tức của các khoản đầu tư này thường nhỏ. Lý do là vì trên thực tế, hầu hết các công ty tăng trưởng đều thực hiện tái đầu tư lợi nhuận thu được vào hoạt động sản xuất kinh doanh thay vì trả cổ tức cho cổ đông. Nhà đầu tư kiểu này thường ưa thích các công ty có quy mô nhỏ và vừa, có ý tưởng/mô hình kinh doanh xuất sắc, hoạt động trong thị trường có quy mô lớn và tiềm năng tăng trưởng cao. Khi các công ty tăng trưởng về doanh thu và lợi nhuận, chính điều này sẽ làm cho giá cổ phiếu tăng lên trong tương lai.

Đầu tư kỹ thuật (Technical Analysis Philosophy)

Phân tích kỹ thuật (Technical analysis) là phương pháp dựa vào biểu đồ, đồ thị diễn biến giá cả và khối lượng giao dịch của cổ phiếu nhằm phân tích các biến động cung – cầu đối với cổ phiếu để giúp cho nhà đầu tư quyết định thời điểm nên mua vào, bán ra hay giữ cổ phiếu trên thị trường.

Trường phái đầu tư này có quan điểm đi ngược lại với đầu tư giá trị. Những nhà đầu tư theo phong cách đầu tư kỹ thuật thông thường sẽ cho rằng hoặc là giá trị nội tại không tồn tại, hoặc nếu tồn tại thì phải bằng với thị giá. Bên cạnh đó, các nhà phân tích kỹ thuật cũng tập trung vào các mô hình biến động giá, tín hiệu giao dịch và các công cụ biểu đồ khác để đánh giá điểm mạnh hay điểm yếu của chứng khoán. Ba quan điểm của phân tích kỹ thuật: mọi thông tin kỹ thuật sẽ phản ánh được giá; giá vận động theo xu hướng; biến động thị trường liên quan đến tâm lý của các nhà đầu tư.

Trường phái đầu tư chứng khoán nào là tối ưu nhất cho nhà đầu tư?

Bốn trường phái kể trên đều có một bộ phận đông đảo nhà đầu tư sử dụng. Mỗi xu hướng mang đến lợi ích riêng, thích hợp với từng nhà đầu tư nhất định. Vì thế mà để chọn ra đâu là trường phái tối ưu thực sự không đơn giản.

Đầu tiên, bạn sẽ không thể áp dụng hết các chiến lược đầu tư này mà chỉ chọn một hay một vài ở những thời điểm nhất định. Thứ hai, việc áp dụng trường phái nào còn phụ thuộc vào tình hình thị trường. Có thể lúc này, đầu tư giá trị là phù hợp nhất, nhưng vài tháng sau đầu tư kỹ thuật mới là lựa chọn đúng đắn.

Một số yếu tố giúp bạn xác định được mình nên theo đuổi trường phái nào là thời gian, ngân sách, mức độ chấp nhận rủi ro, mục tiêu sau cùng. Bên cạnh đó, yếu tố tính cách và sở thích cũng ảnh hưởng không nhỏ đến quyết định.

Nếu bạn là người nhanh nhạy, hãy chọn đầu tư kỹ thuật vì bạn hoàn toàn có thể nhận thấy các chiêu trò trên thị trường, từ đó mua bán một cách khôn ngoan và hợp lý. Nếu bạn là người có kinh nghiệm quản trị rủi ro, có thể cân nhắc đầu tư tăng trưởng. Hai trường phái này cũng thích hợp với người có một chút liều lĩnh và thích sự đột phá.

Những nhà đầu tư F0 cẩn trọng, có nhiều thời gian nghiên cứu thị trường thường chọn đầu tư cơ bản và giá trị. Hai trường phái này đòi hỏi kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm cao để sinh lời.

Đình Trọng