Tiếp tục hoàn thiện hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam – Campuchia

Tạo nền tảng mới cho kết nối kinh tế vùng 

Chiều 12/10, tại tỉnh An Giang, Bộ Công Thương phối hợp với UBND tỉnh An Giang tổ chức Hội nghị tổng kết 5 năm Chương trình phát triển hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn 2030. Sự kiện nằm trong khuôn khổ Diễn đàn kết nối thương mại vùng biên giới Việt Nam – Campuchia.

margin: 15px auto;" />

Chương trình quy tụ lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp nhằm đánh giá kết quả, nhận diện điểm nghẽn và đề xuất giải pháp bứt phá trong giai đoạn tới.

Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Trung Hồ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cho biết, hội nghị có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi đặt ra yêu cầu hoàn thiện hạ tầng thương mại biên giới – yếu tố then chốt quyết định tốc độ tăng trưởng thương mại Việt Nam – Campuchia trong bối cảnh cạnh tranh và hội nhập sâu rộng.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang nhấn mạnh, tỉnh An Giang sở hữu lợi thế kép khi vừa là trung tâm sản xuất nông nghiệp – thủy sản nước ngọt, vừa nằm trên hành lang kinh tế kết nối trực tiếp Campuchia. Hệ thống cửa khẩu Tịnh Biên, Khánh Bình, Vĩnh Xương cùng mạng lưới thương mại biên giới đã và đang tạo động lực mạnh mẽ cho hoạt động giao thương.

Tại An Giang, thương mại biên giới tiếp tục là điểm sáng và là động lực hỗ trợ mạnh mẽ cho sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp. Trong giai đoạn 2021 - 2025, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa qua các cửa khẩu biên giới đất liền tỉnh An Giang - Campuchia tăng bình quân 12,7% mỗi năm.

Trong đó, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa qua biên giới đất liền từ An Giang sang Campuchia trung bình mỗi năm đạt trên 500 triệu USD. Chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa qua biên giới từ Campuchia về biên giới tỉnh An Giang đạt trên 600 triệu mỗi năm, với cơ cấu hàng hóa hai chiều có sự bổ trợ lẫn nhau như: nguyên phụ liệu, nông sản thô phục vụ sản xuất, thủy hải sản, lúa, hàng tiêu dùng, phân bón và nhiều mặt hàng khác.

Qua đó, tỉnh An Giang sẵn sàng bước vào giai đoạn hợp tác mới sâu rộng hơn với Campuchia, với quyết tâm chính trị cao và cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.

Hạ tầng thương mại biên giới còn "bỏ ngỏ"

Tuy nhiên, theo ông ông Lê Trung Hồ, hiện nay, hoạt động thương mại biên giới Việt Nam – Campuchia vẫn còn một số hạn chế cần tiếp tục khắc phục. Trong đó, hạ tầng cửa khẩu, kho bãi, logistics và giao thông kết nối còn chưa đồng bộ, chưa đáp ứng kịp tốc độ tăng trưởng thương mại.

Quy trình và thời gian thông quan ở một số thời điểm vẫn chưa thật sự ổn định, đặc biệt đối với hàng nông – thủy sản có yêu cầu bảo quản cao. Công tác chia sẻ thông tin thị trường, tiêu chuẩn hàng hóa và các quy định kỹ thuật giữa doanh nghiệp hai bên còn hạn chế, dẫn đến phát sinh chi phí và làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa.

Ngoài ra, hoạt động thương mại điện tử biên giới, thanh toán số xuyên biên giới và các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng, ảnh hưởng đến khả năng mở rộng giao thương theo hướng hiện đại và bền vững.

Bà Vũ Thị Minh Ngọc, Trưởng phòng Hạ tầng thương mại, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) khẳng định, hạ tầng thương mại biên giới giúp doanh nghiệp giảm chi phí logistics, nâng cao khả năng tiếp cận thị trường, rút ngắn thời gian giao hàng,... đặc biệt đối với mặt hàng nông sản có tính mùa vụ. Đối với địa phương biên giới, hạ tầng thương mại biên giới thúc đẩy phát triển dịch vụ, thương mại, tạo việc làm, tăng thu ngân sách, cải thiện đời sống cư dân biên giới, góp phần ổn định an ninh, trật tự xã hội.

Tại hội nghị, ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, cả nước hiện có 218 chợ biên giới, trong đó tuyến Việt Nam – Campuchia chiếm 39%, tập trung chủ yếu tại Tây Ninh, Long An, Đồng Tháp, An Giang. Tuy nhiên, hệ thống trung tâm thương mại và siêu thị tại khu vực biên giới còn hạn chế: toàn tuyến chỉ có 8 siêu thị, không có trung tâm thương mại quy mô lớn và mới chỉ có 1 trung tâm logistics đi vào hoạt động.

Trong 9 tháng năm 2025, kim ngạch xuất nhập khẩu qua cửa khẩu biên giới Việt Nam – Campuchia đạt 5,9 tỷ USD, tăng 15,5%. Điều này cho thấy nhu cầu giao thương lớn giữa 2 nước nhưng chưa được khai thác tối đa.

Theo ông Trần Hữu Linh, Quốc hội vừa thông qua Luật Thương mại điện tử, đây sẽ là bước ngoặt quan trọng giúp thương mại điện tử xuyên biên giới phát triển bền vững. Đồng thời, tạo đòn bẩy để Bộ Công Thương tiếp tục xây dựng, sửa đổi chính sách, trong đó có nội dung quan trọng là phát triển hạ tầng thương mại và hạ tầng thương mại biên giới.

Tại hội nghị, đại diện các bộ, ngành và địa phương cũng đã trình bày nhiều tham luận, tập trung vào các nhóm vấn đề trọng tâm: Hoàn thiện cơ chế phát triển hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam - Campuchia; giải pháp tạo thuận lợi thông quan hàng hóa, giảm thời gian chờ tại cửa khẩu; tăng cường xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp phía Nam tiếp cận sâu thị trường Campuchia; ứng dụng thương mại điện tử và logistics trong kết nối cung - cầu biên giới; hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu hàng tiêu dùng vào Campuchia.

Trong khuôn khổ chương trình, doanh nghiệp hai nước đã ký kết biên bản hợp tác về mua bán hàng tiêu dùng, liên kết logistics, quảng bá du lịch và trao đổi khách hàng giữa hai bên.

Theo Bộ Công Thương, đến năm 2030, Việt Nam phấn đấu nâng tỷ lệ hạ tầng thương mại biên giới đạt chuẩn quốc gia, giảm ít nhất 10 - 15% chi phí logistics, nâng cao kim ngạch xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu biên giới, đồng thời bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội gắn với an ninh quốc phòng, ổn định đời sống cư dân khu vực biên giới.