Thúc đẩy quan hệ với Trung Đông - châu Phi, tạo khí thế hợp tác mới

Đặt nền móng cho mới cho hợp tác chiến lược, đa dạng hóa đối tác

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã về đến Hà Nội, kết thúc chuyến thăm chính thức Kuwait, Algeria và tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 và hoạt động song phương tại Nam Phi từ ngày 16-24/11.

Nhân dịp này, chia sẻ với báo giới về kết quả nổi bật của chuyến công tác, Bí thư Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung cho biết, chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam góp phần đặt nền móng mới cho hợp tác chiến lược, đa dạng hóa đối tác, mở rộng không gian phát triển cho doanh nghiệp và địa phương.

Trong chuyến công tác, Việt Nam và ba nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược, đưa Kuwait, Algeria và Nam Phi trở thành 3 Đối tác chiến lược đầu tiên trong 70 quốc gia Trung Đông - châu Phi và đưa Việt Nam trở thành một mắt xích trong mạng lưới Đối tác chiến lược ưu tiên của ba nước. Việt Nam và ba nước đã ký hơn 10 thỏa thuận hợp tác trong các lĩnh vực.

Qua việc ra tuyên bố chung thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược và ký các thỏa thuận hợp tác cũng như qua các cuộc trao đổi làm việc của Thủ tướng, các bộ, ngành với lãnh đạo, với các đối tác cũng như doanh nghiệp, chúng ta đã có điều kiện để củng cố quan hệ truyền thống rất tốt đẹp với ba nước.

“Điều làm chúng ta rất xúc động là cách cả ba nước đón Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng Phu nhân và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam rất trọng thị, nồng ấm; trao đổi thực chất, thân tình như giữa những người bạn, anh em thân thiết: Quốc vương Kuwait dành gấp 3 lần thời lượng thông thường tiếp Thủ tướng Chính phủ, chia sẻ những lời nói "từ trái tim đến trái tim", nhấn mạnh "coi lợi ích của Việt Nam cũng là lợi ích của Kuwait", "quan tâm tới người dân Kuwait thế nào thì quan tâm tới người dân Việt Nam như thế".

Tổng thống Algeria sẵn sàng hợp tác "không giới hạn, không rào cản, không khoảng cách" với Việt Nam; Thủ tướng Algeria dành trọn thời gian từ trực tiếp đón tại sân bay đến hội đàm, chiêu đãi và chủ trì hoạt động phát sinh họp với các bộ ngành và doanh nghiệp hai nước vào tối muộn để "chốt việc, làm ngay" các cam kết vừa thống nhất; người dân Algeria chào đón Thủ tướng và đoàn ta.

Tại Nam Phi, dù tuần cao điểm G20 quy tụ 63 đoàn, Tổng thống Nam Phi đã tiếp đón, hội đàm, ký kết văn kiện và cử Phó Tổng thống đồng chủ trì Diễn đàn doanh nghiệp” - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung thông tin và cho biết, các nghĩa cử trên thể hiện tin cậy chính trị cao, tạo khí thế cho chặng đường hợp tác mới với kỳ vọng lớn lao đặt vào Việt Nam, "tô màu vùng trắng Trung Đông-châu Phi" bằng những dự án, chuỗi giá trị cụ thể.

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhận định, qua chuyến thăm, Việt Nam đã củng cố được mối quan hệ truyền thống, củng cố được những lĩnh vực hợp tác hiện nay, đồng thời mở ra những lĩnh vực hợp tác mới, trong đó có những lĩnh vực rất quan trọng đối với Việt Nam và phù hợp với tiềm năng của các nước, đó là năng lượng-hóa dầu, hợp tác đầu tư sản xuất, chế biến nông sản, thủy sản, khoáng sản; thúc đẩy FTA, khai mở thị trường và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng khu vực GCC và châu Phi; thu hút nguồn vốn dồi dào của Vùng Vịnh; hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; hợp tác quốc phòng, an ninh; mở đường bay thẳng, miễn thị thực, giao lưu nhân dân.

Thúc đẩy thực chất quan hệ với các nước Trung Đông, châu Phi

Đáng chú ý chia sẻ về những định hướng của Việt Nam để triển khai hiệu quả các kết quả chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ cùng đoàn đại biểu cấp cao, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao cho rằng, Thủ tướng Chính phủ cũng như Lãnh đạo cấp cao rất coi trọng việc thực hiện những thỏa thuận đã đạt với các đối tác quốc tế. Thủ tướng luôn chú trọng tranh thủ các cơ hội, nhấn mạnh "đã nói là phải làm, đã cam kết là thực hiện, đã thực hiện phải có kết quả, sản phẩm cụ thể".

Đối với các đối tác này, điều rất quan trọng trong thời gian tới, trước hết là việc nâng cao nhận thức, thay đổi nhận thức về việc thúc đẩy thực chất quan hệ với các nước Trung Đông, châu Phi dù có những khác biệt và có thể có những khó khăn hơn so với các quan hệ mà chúng ta đã có từ lâu với các đối tác khác.

Trong bối cảnh tình hình có rất nhiều khó khăn phức tạp, để có thể xây dựng được nền kinh tế tự chủ, đa dạng hóa các đối tác, đa dạng hóa các thị trường, đa dạng hóa các nguồn cung, đa dạng hóa những nguồn đầu tư, Việt Nam phải mở rộng đối tác, trong đó có khu vực Trung Đông, châu Phi với nhiều tiềm năng về kinh tế, khoa học công nghệ, về mặt khoáng sản… 

Thứ hai, cần phối hợp với các nước sớm xây dựng chương trình hành động và kế hoạch cụ thể để thực hiện khuôn khổ Đối tác chiến lược vừa thiết lập.

Thứ ba, cần phát huy hiệu quả những cơ chế hiện có giữa Việt Nam với ba nước, đồng thời phát huy những cơ chế mới và có thêm những cơ chế mới nữa nếu cần thiết. Tại cả ba nước, Việt Nam đã trao đổi cần nâng cấp những cơ chế Ủy ban hợp tác hiện nay từ cấp thứ trưởng đến cấp bộ trưởng hoặc có thêm những cơ chế điều phối để thúc đẩy hợp tác giữa các bộ, ngành, các địa phương và các doanh nghiệp.

Thứ tư, những kết quả của chuyến thăm cần được thông tin tới các ngành, các cấp, các địa phương, các doanh nghiệp, từ đó chủ động xây dựng kế hoạch để triển khai, thúc đẩy hợp tác với các đối tác trong khuôn khổ song phương và đa phương. Ví dụ với Kuwait là để thúc đẩy quan hệ với Hội đồng các quốc gia vùng Vịnh GCC, với Algeria và Nam Phi là để thúc đẩy quan hệ với các khối thương mại tự do ở miền Nam châu Phi hoặc quan hệ với Liên minh châu Phi.

Thứ năm, với Hội nghị G20, một trong những điểm nổi bật là dù có những phức tạp, khó khăn hiện nay, các nước nhận thấy vẫn phải tranh thủ những thể chế đa phương, vẫn phải phát huy vai trò của của chủ nghĩa đa phương và các nước, các tổ chức quốc tế cũng như đưa ra những biện pháp, những cơ chế cụ thể để làm được những việc đó. Qua đó, Việt Nam cần phải tiếp tục kiên trì và có những biện pháp sáng tạo để tranh thủ những cơ hội, những điều kiện từ các cơ chế đa phương, trong đó có G20.

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao cho rằng, Việt Nam có những tiềm năng để không chỉ tranh thủ điều kiện mà có thể đóng góp đúng theo tinh thần của đường lối đối ngoại, đường lối phát triển, trong đó có tinh thần của dự thảo Báo cáo chính trị, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV và tinh thần Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh là phải tham gia tích cực vào đời sống chính trị thế giới, nền kinh tế quốc tế và nền văn minh nhân loại, tức là chúng ta tham gia chủ động và tích cực hơn vào việc giải quyết các vấn đề chung và cũng qua đó tranh thủ những điều kiện thuận lợi để phát triển đất nước từ các thể chế đa phương.

Chuyến công tác có lịch trình dày đặc hơn 50 hoạt động phong phú và hiệu quả, từ tiếp xúc cấp cao với các lãnh đạo cao nhất cấp Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội, Đảng của ba nước đến tiếp các tập đoàn, tổ chức kinh tế lớn, phát biểu chính sách, văn hóa, thể thao, lịch sử có ý nghĩa và gặp gỡ cộng đồng người Việt Nam tại ba nước.

Cả ba nước đều đã dành sự đón tiếp rất trọng thị đối với Thủ tướng Chính phủ và Đoàn Việt Nam thể hiện sự coi trọng mối quan hệ rất tốt đẹp hiện nay, mối quan hệ truyền thống và tiềm năng hợp tác của Việt Nam với cả ba nước trong thời gian tới.