Thúc đẩy đầu tư tác động: Việt Nam cần khung chính sách và công cụ tài chính sáng tạo

12/12/2025 - 11:034 phút đọc

margin: 15px auto;" />

Phóng viên: Canada được công nhận là đối tác phát triển quan trọng trong việc thúc đẩy đầu tư tác động tại Việt Nam. Ông có thể chia sẻ lý do vì sao Canada ưu tiên hỗ trợ lĩnh vực này?

Ông James Nickel: Canada cam kết thúc đẩy tài chính sáng tạo và đầu tư tác động trên toàn cầu, chắc chắn là cả tại Việt Nam.

Chúng tôi coi đây là một phương thức rất hiệu quả để đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs). Thực tế, đầu tư tác động và các hình thức tài chính sáng tạo như vậy không chỉ mang lại kết quả cho SDGs, cho môi trường và bình đẳng giới, mà còn tạo ra lợi nhuận tài chính.

Phóng viên: Ông đánh giá như thế nào về tiềm năng của thị trường đầu tư tác động tại Việt Nam?

Ông James Nickel: Việt Nam có tiềm năng lớn đối với đầu tư tác động. Lý do là Việt Nam là một nền kinh tế tăng trưởng nhanh, có tốc độ tăng trưởng cao và có rất nhiều doanh nghiệp nhỏ tập trung vào các hoạt động tạo tác động xã hội, đồng thời họ đang sẵn sàng tiếp nhận đầu tư.

Như vậy, Việt Nam vừa có môi trường tăng trưởng hấp dẫn nhà đầu tư, vừa có các doanh nghiệp đủ điều kiện tiếp nhận nguồn vốn để phát triển và tạo ra tác động xã hội lớn hơn. Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm về tài chính sáng tạo và đầu tư tác động xã hội của khu vực Đông Nam Á, trở thành hình mẫu cho các nước khác trong khu vực.

Nhu cầu thì đã có, tốc độ tăng trưởng nhanh cũng đang hiện hữu và có nhiều doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa – bao gồm doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ – hoạt động trong các lĩnh vực như nông nghiệp bền vững, khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu, y tế, giáo dục và nhiều lĩnh vực khác giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.

Việt Nam đã sẵn sàng cho đầu tư tác động, nhưng dĩ nhiên vẫn còn dư địa để mở rộng hơn nữa, hỗ trợ nhiều doanh nghiệp tạo tác động xã hội tiếp cận nguồn vốn. Một số giải pháp có thể hỗ trợ gồm nâng cao năng lực cho doanh nghiệp nhỏ và vừa để họ hiểu biết hơn về tài chính, xây dựng kế hoạch kinh doanh tốt, có quản trị doanh nghiệp phù hợp, từ đó trở nên hấp dẫn hơn đối với nhà đầu tư và sẵn sàng tiếp nhận vốn từ các nhà đầu tư tác động.

Phóng viên: Ông có khuyến nghị gì để Việt Nam tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của đầu tư tác động?

Ông James Nickel: Tôi cho rằng Việt Nam có thể thúc đẩy một số giải pháp để khuyến khích hơn nữa các nhà đầu tư cung cấp dòng vốn đầu tư tác động và tài chính sáng tạo cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, đặc biệt là doanh nghiệp do phụ nữ lãnh đạo. Có thể nêu vài điểm sau:

Thứ nhất, liên quan đến khung pháp lý và chính sách mà Chính phủ có thể thực hiện. Việt Nam cần tăng cường sự thống nhất và hài hòa giữa các chính sách xã hội và chính sách về tác động, nhất là trong việc xác định thế nào là doanh nghiệp tạo tác động xã hội, để các ngân hàng và nhà đầu tư có thể nhận diện đúng loại hình doanh nghiệp này. Đây là công việc về chính sách và quy định nhằm chuẩn hóa các khái niệm và tiêu chí.

Thứ hai, cần phát triển các cơ chế tài chính sáng tạo. Ví dụ, nếu có các loại trái phiếu xanh, trái phiếu xã hội hoặc các dòng tín dụng dành riêng cho doanh nghiệp tạo tác động do các tổ chức tài chính Việt Nam cung cấp, điều này sẽ hỗ trợ rất nhiều. Những công cụ tài chính đó cần được thiết kế phù hợp để hướng dòng vốn vào đúng loại hình doanh nghiệp.

Thứ ba, cần tiếp tục hoàn thiện môi trường hỗ trợ, tức là đầu tư công cũng như các khoản hỗ trợ mà Canada đang thực hiện, nhằm nâng cao năng lực kinh doanh, năng lực kỹ thuật, hiểu biết tài chính và khả năng quản trị tài chính cho các doanh nghiệp bền vững hoặc doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ. Điều này giúp họ trở thành những doanh nghiệp đủ hấp dẫn để tiếp nhận đầu tư; để các nhà đầu tư, ngân hàng và tổ chức tài chính có thể tin rằng doanh nghiệp có khả năng tiếp nhận vốn, quản lý hiệu quả và mang lại lợi nhuận cho nhà đầu tư.

Nói cách khác, cần tăng cường năng lực doanh nghiệp thông qua hỗ trợ kỹ thuật và các biện pháp tương tự, giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa “nâng cấp”, trở thành đối tượng hấp dẫn hơn với nhà đầu tư. Ba nhóm giải pháp này có thể góp phần đáng kể vào sự phát triển của lĩnh vực đầu tư tác động tại Việt Nam.

Phóng viên: Xin cảm ơn ông!