Thủ tướng: Đổi mới tư duy để khơi dậy, lan tỏa và nâng tầm khát vọng phát triển Phú Quốc

Sáng 31/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết thực hiện Quyết định 178/2004/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án phát triển tổng thể đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020.

Hội nghị do UBND tỉnh Kiên Giang tổ chức. Cùng tham dự Hội nghị có Đại tướng Lê Hồng Anh, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư cùng lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp.

Phú Quốc là một “tọa độ” phát triển khác thường

Tại Hội nghị, phân tích về tiềm năng, cơ hội, lợi thế của vùng đất này, các đại biểu đánh giá Phú Quốc gồm 22 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó lớn nhất là đảo Phú Quốc với diện tích gần 590 km2 (bằng gần 80% diện tích Singapore); nằm trên tuyến hàng hải quốc tế; cách thủ đô các nước ASEAN không quá 2 giờ bay.

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị tổng kết Quyết định 178/2004/QĐ-TTg về phát triển tổng thể đảo Phú Quốc đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phú Quốc có vị trí chiến lược về kinh tế, văn hóa, giao thương, du lịch, quốc phòng, an ninh. Phú Quốc có tiềm năng lớn phát triển các ngành du lịch, dịch vụ, kinh tế biển với bờ biển dài 150 km, có nhiều bãi biển đẹp, biển xanh, cát trắng, nắng chan hòa, nơi có trời xanh, không khí trong lành, có sông suối mát trong. Khí hậu dễ chịu quanh năm. Nhiều đặc sản nổi tiếng như hồ tiêu, ngọc trai, cá trích, nấm tràm…

Phú Quốc cũng là ngư trường lớn nhất phía Nam với diện tích tiềm năng nuôi biển gần 1.400 km² có hệ sinh thái biển và nguồn lợi thủy sản đa dạng, lớn, trong đó nhiều loại có giá trị cao.

Thiên nhiên ưu đãi với cảnh vật tươi đẹp, tài nguyên phong phú với hơn 60% diện tích tự nhiên là núi, rừng nguyên sinh. Đặc biệt, Vườn quốc gia Phú Quốc với diện tích trên 36,2 nghìn ha với hệ sinh thái rừng, động thực vật phong phú; thuộc Khu dự trữ sinh quyển ven biển và biển đảo Kiên Giang được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới.

Phú Quốc có nhiều di tích lịch sử cách mạng, nổi bật là Trại giam Phú Quốc, nơi từng là "địa ngục trần gian", ghi dấu tích bi tráng của gần 40 nghìn chiến sĩ cộng sản yêu nước. Con người Phú Quốc giàu truyền thống cách mạng, đoàn kết, cần cù, đôn hậu, mến khách, năng động, sáng tạo, khát khao làm giàu cho quê hương, đất nước.

Theo TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, Phú Quốc là một tọa độ phát triển khác biệt và khác thường, không giống bất cứ địa phương nào khác trên nhiều phương diện. Theo đó, Phú Quốc có tiềm năng, lợi thế đẳng cấp cao, tính độc nhất vô nhị, được tạo điều kiện với tầm nhìn phát triển vượt trội, năng lực thu hút đầu tư – phát triển quy mô lớn, tốc độ cao và đẳng cấp quốc tế; lộ trình phát triển vượt cấp, cùng thành tích tăng trưởng và phát triển mang tính "thần kỳ".

TS Trần Đình Thiên: Phú Quốc là một tọa độ phát triển khác biệt và khác thường, không giống bất cứ địa phương nào khác trên nhiều phương diện - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

TS Trần Đình Thiên cho rằng, sau 20 năm, Phú Quốc đã có những bước tiến vượt bậc, cả về số lượng – quy mô, vị thế và chất lượng – tầm vóc. Về đẳng cấp phát triển, trong vòng 2 thập niên, Phú Quốc đã chuyển mình từ một huyện đảo nghèo, cách xa và hầu như tách biệt khỏi các trung tâm phát triển lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ, hầu như "vô danh" về mặt phát triển, hầu như "thuần nông" với đô thị cấp thị trấn (đô thị loại 5), tiến thẳng lên đô thị loại 2, trở thành một thành phố du lịch biển đảo hiện đại, đã đạt khá nhiều tiêu chuẩn đẳng cấp quốc tế. Điều này đã thực sự xảy ra, không theo lộ trình "đô thị hóa tuần tự".

Xét riêng trong tỉnh Kiên Giang, Phú Quốc là "thỏi nam châm" có sức hút đầu tư cực mạnh, đang đóng vai trò là một trong những trụ cột tăng trưởng quan trọng hàng đầu của Kiên Giang và của Vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Đến năm 2020, vốn sản xuất kinh doanh bình quân hàng năm của Phú Quốc tăng nhanh, đạt 140.724 tỷ đồng, chiếm 51,6% tổng vốn sản xuất kinh doanh bình quân hàng năm của tỉnh.

Riêng về đầu tư, hiện Phú Quốc đã thu hút 338 dự án với số vốn 18 tỷ USD, đây là thành công vượt bậc với một địa phương cấp huyện. Số lượng doanh nghiệp đăng ký của Phú Quốc xếp trên 23 tỉnh, với sự hiện hiện của các nhà đầu tư bất động sản và du lịch hàng đầu, phần lớn là các tập đoàn kinh tế tư nhân "thuần Việt".

Đó là kết quả của một tư duy phát triển theo tinh thần đổi mới, sáng tạo, nỗ lực đột phá, tiến vượt, đua tranh quốc tế theo định hướng khác biệt và đẳng cấp. Thực tế cho thấy, tầm nhìn vượt trội và cách tiếp cận phát triển đi trước, khác biệt càng được hiện thực hóa nhanh – đồng bộ, Phú Quốc càng vươn lên nhanh, càng đóng góp tốt (vượt bậc) cho sự phát triển của tỉnh, vùng và cả nước; vị thế tiên phong – dẫn dắt và lan tỏa phát triển, cạnh tranh quốc tế của Phú Quốc càng được nâng cao.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà phát biểu - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Trong khi đó, TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng Đồ án quy hoạch Phú Quốc tới năm 2040 đã khá chi tiết, điều quan trọng nhất là lên danh mục dự án, công trình và cơ chế thu hút các nhà đầu tư chiến lược.

TS Nguyễn Sĩ Dũng cũng đề nghị nghiên cứu để Phú Quốc có quy chế đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt đã được quy định trong Hiến pháp; phân cấp, phân quyền theo mô thức bổ trợ (subsidiary): Tất cả các thẩm quyền mà Phú Quốc có thể đảm nhiệm thì giao hết cho Phú Quốc, chỉ những thẩm quyền Phú Quốc không thể đảm nhiệm mới giao lên cấp trên.

6 điểm hơn của Phú Quốc

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, Phú Quốc đã cơ bản đạt được các mục tiêu trong Đề án phát triển tổng thể Phú Quốc theo Quyết định số 178/2004/QĐ-TTg, khẳng định sự đúng, trúng, hiệu quả trong chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước với Phú Quốc.

Nổi bật là tăng trưởng vượt bậc, cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực. Tốc độ tăng trưởng đạt 19,6%/năm. Tốc độ tăng trưởng giá trị hoạt động du lịch giai đoạn 2011-2023 đạt trên 38%/năm, gấp 6 lần bình quân chung cả nước. Khách du lịch tăng từ 130 nghìn lượt năm 2004 lên 3,5 triệu lượt năm 2020; 5,57 triệu lượt năm 2023 (đạt mục tiêu theo Quyết định 178).

Giá trị sản xuất công nghiệp - xây dựng tăng từ 310 tỷ đồng năm 2006 lên hơn 19,1 nghìn tỷ đồng năm 2023. Nông nghiệp phát triển theo hướng ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi giá trị cao.

Ngân sách từ chỗ thu không đủ chi, đến nay đã có điều tiết về tỉnh. Thu ngân sách tăng 113 lần, lên hơn 7,8 nghìn tỷ đồng năm 2023 so với 38,6 tỷ đồng năm 2004.

Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang Đỗ Thanh Bình phát biểu tại Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thu hút đầu tư đạt kết quả ấn tượng. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội năm 2023 đạt trên 21,6 nghìn tỷ đồng, gấp 64 lần năm 2004. Từ "không có dự án đầu tư nào" tăng lên 321 dự án với tổng vốn đầu tư 412 nghìn tỷ đồng năm 2023. Trong đó, nhiều dự án đầu tư có các sản phẩm chất lượng cao, mang tầm cỡ khu vực và quốc tế….

Thủ tướng cho rằng, phát triển Phú Quốc không phải là nhiệm vụ riêng của Kiên Giang hay Phú Quốc. Đồng thời, người đứng đầu Chính phủ cũng đúc rút "6 điểm hơn'"sau 20 năm phát triển Phú Quốc: Tiềm lực được tăng cường hơn; hạ tầng chiến lược đồng bộ hơn; sự quan tâm, ủng hộ, giúp đỡ của Đảng, Nhà nước, nhân dân và bạn bè quốc tế nhiều hơn; uy tín, vai trò, vị thế của Phú Quốc tăng lên; đóng góp cho GDP, thu ngân sách, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân cao hơn; thời cơ, thuận lợi nhiều hơn dù khó khăn, thách thức cũng không ít hơn, nhất là cho phát triển xanh, bền vững và phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế chia sẻ.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương nỗ lực và thành tựu đạt được của chính quyền, quân và dân Thành phố Phú Quốc nói riêng, tỉnh Kiên Giang nói chung suốt nhiều năm qua, đóng góp quan trọng vào thành tựu chung của đất nước.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng chỉ rõ 5 tồn tại hạn chế và 6 bài học kinh nghiệm. Thủ tướng yêu cầu, trong mọi tình huống phải bình tĩnh nhận diện được thời cơ, cơ hội phát triển cũng như những khó khăn, thách thức để vượt qua.

Nhấn mạnh một số quan điểm, tầm nhìn, Thủ tướng yêu cầu cần nâng cao hơn nữa nhận thức về vị trí, vai trò của Phú Quốc; việc phát triển Phú Quốc không phải là nhiệm vụ riêng của Kiên Giang hay Phú Quốc mà là nhiệm vụ chung của cả nước với tinh thần chia sẻ, thấu hiểu, quan tâm, đầu tư, thúc đẩy sự phát triển của Phú Quốc, góp phần cho sự phát triển của Kiên Giang và ĐBSCL.

Thủ tướng chỉ đạo quyết tâm xây dựng Phú Quốc thành trung tâm dịch vụ, du lịch sinh thái chất lượng cao, du lịch biển, là nơi đáng sống, đảo tầm cỡ khu vực và quốc tế, kết nối với các trung tâm kinh tế lớn trong khu vực và thế giới; khẳng định thương hiệu du lịch Việt Nam trên bản đồ du lịch thế giới.

Để làm được điều này, Thủ tướng cho rằng Phú Quốc cần tiếp tục đổi mới tư duy phát triển với tinh thần "nguồn lực bắt nguồn từ tư duy; động lực bắt nguồn từ sự đổi mới; sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân, doanh nghiệp"; khơi dậy, lan tỏa và nâng tầm khát vọng phát triển Phú Quốc, phát huy mạnh mẽ tinh thần tự lực, tự cường của Đảng bộ, chính quyền và người dân, doanh nghiệp; khai thác tối đa những tiềm năng, thế mạnh, tận dụng mọi cơ hội để phát triển nhanh và bền vững.

Một góc đảo Phú Quốc - Ảnh: VOV

Đồng thời, cần tiếp tục đổi mới tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận để giải quyết các vấn đề, với quan điểm nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân; khơi dậy, lan tỏa và nâng tầm khát vọng phát triển Phú Quốc.

Cùng với đó, lựa chọn các công việc ưu tiên, trọng tâm, trọng điểm phát triển, nhất là thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới và làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống. Phát triển hài hòa giữa kinh tế với văn hóa, xã hội và bảo vệ môi trường sinh thái, nâng cao đời sống nhân dân, bảo vệ vững chắc quốc phòng, an ninh, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội.

"6 đẩy mạnh" phát triển Phú Quốc

Nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu quán triệt, thực hiện đồng bộ, hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, sự chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh, thành phố.

Thực hiện nghiêm các quy hoạch, trong đó có Đồ án quy hoạch chung Phú Quốc tới năm 2040 đã được phê duyệt; phát triển Phú Quốc theo mô hình đa trung tâm, thành phố xanh, thông minh; hình thành chuỗi đô thị tập trung, bao gồm du lịch, trung tâm dịch vụ, giải trí; cảng hàng không, cảng biển; khu bảo tồn thiên nhiên...

Phát triển mạnh mẽ kinh tế biển kết hợp chặt chẽ giữa tận dụng hiệu quả tiềm năng, lợi thế và bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ chủ quyền biển, đảo, bảo vệ tài nguyên, môi trường biển, phòng, chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu. Tiếp tục chú trọng tạo sự chuyển biến về chất, bảo đảm sự bền vững trong phát triển du lịch Phú Quốc.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu kết luận tại hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng cũng nhấn mạnh "6 đẩy mạnh" trong nhiệm vụ, giải pháp phát triển Phú Quốc thời gian tới, gồm:

Thứ nhất, đẩy mạnh hoàn thiện cơ chế, chính sách theo hướng thị trường để phát huy tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh.

Thứ hai, đẩy mạnh phát triển hạ tầng chiến lược đồng bộ, hiện đại về giao thông, y tế, giáo dục, xã hội, công nghệ thông tin, ứng phó biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường.

Thứ ba, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền nhiều hơn nữa cho Phú Quốc gắn với phân bổ nguồn lực phù hợp, nâng cao năng lực thực thi, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực.

Thứ tư, đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm, sinh kế cho người dân trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, ứng dụng thành tựu cách mạng công nghiệp lần thứ 4, hình thành các chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng trong nước, khu vực và toàn cầu.

Thứ năm, đẩy mạnh phát huy, khai thác truyền thống văn hóa lịch sử bản sắc, hào hùng của Phú Quốc, Kiên Giang, vùng ĐBSCL gắn với phát triển dịch vụ và du lịch.

Thứ sáu, đẩy mạnh hỗ trợ của các bộ, ngành, địa phương với Phú Quốc và Kiên Giang để Phú Quốc phát triển theo mục tiêu đã đề ra.

Thủ tướng lưu ý nhiệm vụ cụ thể trong phát triển hạ tầng; phát triển công nghiệp văn hóa, quốc tế hóa các bản sắc, tinh hoa văn hóa dân tộc và dân tộc hóa các giá trị, tinh hoa văn hóa thế giới; xây dựng các trung tâm xử lý rác thải hiện đại; xây dựng các hồ dự trữ nước ngọt; phát triển các cơ sở đào tạo nhân lực; chú trọng bảo đảm an sinh xã hội.

Đặc biệt, để phát triển Phú Quốc bền vững, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tập trung bảo vệ môi trường, nhất là bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường sinh thái biển, trong đó tăng cường công tác quản lý đất đai, tài nguyên, thích ứng với biến đổi khí hậu; bảo vệ môi trường nghiêm ngặt; bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ các loài quý hiếm, đặc hữu; phục hồi hệ sinh thái rừng đối với Vườn Quốc gia Phú Quốc.

Cùng với đó, Phú Quốc phải đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao khả năng cạnh tranh khu vực, quốc tế, đặc biệt Phú Quốc phải có khả năng cạnh tranh khu vực, quốc tế trong thu hút FDI và các nguồn lực chất lượng cao từ bên ngoài; tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực phù hợp, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực; chú trọng phát triển văn hoá, xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần nhân dân; củng cố quốc phòng, an ninh, quốc phòng; bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; đẩy mạnh đối ngoại và hội nhập quốc tế; đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; coi trọng công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên; tập trung xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.