Thị phần đầu tư mạo hiểm vào công nghệ khí hậu của Việt Nam tăng vọt lên 22,3%

05/12/2025 - 19:334 phút đọc

Lĩnh vực công nghệ khí hậu Việt Nam tăng trưởng vượt trội so với thế giới vào năm 2024, với thị phần đầu tư mạo hiểm vào lĩnh vực này chiếm 22,3% tổng hoạt động đầu tư mạo hiểm (VC) trong nước và gần gấp đôi mức trung bình toàn cầu (12%). Tuy nhiên, mức tăng đột phá này được đóng góp lớn từ một thương vụ lớn. Điều này vừa cho thấy động lực tích cực, vừa phản ánh một phần nền kinh tế đổi mới sáng tạo về khí hậu đang hình thành tại Việt Nam vẫn còn non trẻ.

margin: 15px auto;" />

Những phát hiện này được công bố trong Báo cáo Hệ sinh thái Đầu tư Khởi nghiệp Công nghệ Khí hậu Việt Nam 2025 (báo cáo CT-FE 2025). Báo cáo được New Energy Nexus Việt Nam, Đại học RMIT và Dự án AGILE phối hợp thực hiện.

Một chuyển biến quan trọng thứ hai được nêu trong báo cáo là cách mà các chính sách năng lượng mới đang định hình lại bản đồ đầu tư của Việt Nam, kích hoạt mức tăng gấp năm lần nguồn vốn cho lĩnh vực chuyển đổi năng lượng. Việc thông qua Luật Điện lực 2024 và Nghị định 135/2024/NĐ-CP về điện mặt trời mái nhà đã mở ra làn sóng hoạt động đầu tư, đưa giá trị các thương vụ chuyển đổi năng lượng lên 15,5 triệu đô la Mỹ trong năm 2024, gấp 5 lần so với năm 2023. Đây là một trong những bước nhảy lớn nhất về đầu tư được thúc đẩy bởi các chính sách hỗ trợ.

Giai đoạn từ năm 2015 đến năm 2024, tổng cộng có 78 doanh nghiệp công nghệ khí hậu tại Việt Nam đã huy động vốn đạt gần 205 triệu đô la Mỹ thông qua 217 thương vụ, riêng năm 2024 đã đạt gần 100 triệu đô la Mỹ. Tuy nhiên, bức tranh đầu tư vẫn tập trung vào các thương vụ lớn, thể hiện qua thương vụ của TECHCOOP khi họ nhận được vốn Series A trị giá 70 triệu đô la Mỹ, chiếm đến 71% tổng vốn công nghệ khí hậu năm 2024. Điều này cho thấy hệ sinh thái đầu tư công nghệ khí hậu vẫn phụ thuộc lớn vào các giao dịch mang tính cột mốc hơn là tăng trưởng trải rộng toàn thị trường.

Phát hiện đáng chú ý từ báo cáo cho thấy, tỉ lệ doanh nghiệp công nghệ khí hậu “vượt qua” giai đoạn sau hạt giống giảm còn 11,11%, thấp hơn so với 32,2% của toàn ngành công nghệ. Ngoài ra, sự tham gia của nhà đầu tư tác động trong vào công nghệ khí hậu tại Việt Nam tăng từ một nhà đầu tư vào năm 2020 lên 10 nhà đầu tư vào năm 2024, kéo theo các yêu cầu khắt khe hơn về việc đo lường tác động, bình đẳng giới và các tiêu chuẩn HSES. Khoản tài trợ tiếp tục đóng vai trò là nguồn vốn chủ đạo ở giai đoạn đầu cho các doanh nghiệp công nghệ khí hậu trong bối cảnh sự tham gia của các quỹ đầu tư mạo hiểm trong nước vẫn còn hạn chế.

Song song đó, báo cáo cũng cho thấy, TP. Hồ Chí Minh tiếp tục giữ vị trí là trung tâm huy động vốn lớn nhất cả nước, tiếp theo sau đó là Hà Nội và Đà Nẵng.

“Khi một thương vụ lớn chiếm hơn 70% tổng vốn đầu tư mạo hiểm, điều đó cho thấy đổi mới sáng tạo vẫn đang hiện hữu, nhưng hệ sinh thái hỗ trợ vẫn chưa vững chắc. Những tổ chức như New Energy Nexus đóng vai trò then chốt trong việc củng cố hệ sinh thái này như hỗ trợ xây dựng năng lực cho các nhà sáng lập sẵn sàng gọi vốn, mở rộng tiếp cận các khoản tài trợ và vốn dài hạn, đồng thời giúp các nhà đầu tư trong nước có đủ tự tin và dữ liệu cần thiết để tham gia đầu tư”, bà Thảo Trần, Giám đốc Quốc gia của New Energy Nexus Việt Nam nhận định.

Lần đầu tiên, báo cáo đã giới thiệu bản đồ hệ sinh thái bao gồm bốn tầng, xác định rõ ràng vai trò của các tầng bao gồm: doanh nghiệp công nghệ khí hậu, tổ chức hỗ trợ, tổ chức cung cấp vốn và cơ quan chính quyền địa phương – một bước quan trọng giúp làm rõ “ai làm gì” trong hệ thống đổi mới sáng tạo về khí hậu tại Việt Nam.

TS. Đặng Phạm Thiên Duy, Phó chủ nhiệm phụ trách nghiên cứu và đổi mới, nhóm bộ môn Đổi mới sáng tạo trong kinh doanh, Khoa Kinh doanh, Đại học RMIT Việt Nam, chia sẻ: “Với vai trò đồng tác giả của báo cáo năm nay, nhóm nghiên cứu Đại học RMIT hướng đến việc cung cấp những phân tích sâu sắc về hệ sinh thái đầu tư khởi nghiệp công nghệ khí hậu tại Việt Nam. Bên cạnh hỗ trợ doanh nghiệp và nhà đầu tư, chúng tôi hy vọng những kết quả báo cáo sẽ được tích hợp vào công việc giảng dạy của chúng tôi, giúp sinh viên hiểu rõ hơn về thách thức và cơ hội thực tiễn trong ngành”.