Tăng trưởng tín dụng sẽ duy trì đà phục hồi tốt hơn trong quý IV/2023?

Trải qua 11 tháng năm 2023, trong bối cảnh nền kinh tế thế giới cũng như trong nước ảm đạm, tăng trưởng tín dụng của ngành ngân hàng theo đó cũng khá khiêm tốn. Theo số liệu được Ngân hàng Nhà nước vừa công bố cho thấy, tính đến thời điểm cuối tháng 11/2023, tổng dư nợ nền kinh tế đạt khoảng 13 triệu tỷ đồng, tăng 9,15% so với cuối năm 2022 thấp hơn so với cùng kỳ các năm.

Hình minh họa.

Mặc dù vậy, tăng trưởng tín dụng đã chứng kiến tốc độ nhanh hơn kể từ cuối quý II/2023. Song, nhu cầu tín dụng vẫn tương đối thấp trong bối cảnh kinh tế chưa thực sự có nhiều điểm sáng.

Trong báo cáo cập nhật mới đây của Công ty CP Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), KBSV cho biết đang có xu hướng dịch chuyển cho vay từ nhóm khách hàng cá nhân sang nhóm khách hàng doanh nghiệp ở một số ngân hàng, đặc biệt là ngân hàng có tỷ trọng cho vay bán lẻ lớn.

Một số ngân hàng cũng cho biết, mảng khách hàng cá nhân vẫn ghi nhận tăng trưởng nhưng chậm hơn so với năm trước.

Được biết, dư nợ cho vay tiêu dùng toàn hệ thống chỉ tăng khoảng 1,53%, đây là mức thấp nhất trong 5 năm trở lại đây, trong khi nhu cầu từ nhóm khách hàng doanh nghiệp nhiều hơn. Tuy nhiên, nhu cầu vay vốn của các doanh nghiệp chủ yếu vẫn để duy trì vốn lưu động hơn là mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh.

Tính đến thời điểm cuối tháng 9, tín dụng cấp cho lĩnh vực bất động sản đạt 2,74 triệu tỷ đồng, tương ứng mức tăng 6,04%, chiếm tỷ trọng 21,46% dư nợ nền kinh tế.

KBSV cho rằng, điều này phù hợp để giải thích cho tăng trưởng tín dụng vượt mức trung bình ngành ở một số ngân hàng có tỷ trọng cho vay bất động sản lớn như Techcombank, VPBank, MBBank. Tín dụng bất động sản tăng trở lại sau những chính sách hỗ trợ được ban hành nhằm tháo gỡ khó khăn trong thời gian qua.

Mặt khác, tín dụng thông qua kênh trái phiếu doanh nghiệp ghi nhận giảm mạnh trong 9 tháng đầu năm bởi những vụ việc liên quan đến Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát gây ảnh hưởng tiêu cực tới niềm tin của nhà đầu tư. Chí vì vậy số dư trái phiếu doanh nghiệp tại các ngân hàng giảm đáng kể bởi lượng phát hành mới từ các doanh nghiệp địa ốc hạn chế và các doanh nghiệp tích cực mua lại trái phiếu trước hạn.

Nhóm phân tích của KBSV dự báo tăng trưởng tín dụng sẽ duy trì đà phục hồi tốt hơn trong quý IV/2023, với mức tăng trưởng dự kiến cho cả năm nay là 10 - 11%.

Nhận định này dựa trên cơ sở nhu cầu vay tiêu dùng được thúc đẩy trong các dịp lễ tết cuối năm; mặt bằng lãi suất cho vay đã ở mức thấp và tiếp tục duy trì xu hướng giảm để thúc đẩy tín dụng; Ngân hàng Nhà nước vừa có thêm đợt cấp hạn mức tín dụng nên dư địa cho các ngân hàng vẫn còn nhiều.

Sang năm 2024, KBSV kỳ vọng các lĩnh vực của nền kinh tế sẽ ấm dần lên, những khó khăn trên thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp sẽ tiếp tục được tháo gỡ. Theo đó, mức tăng trưởng tín dụng năm 2024 kỳ vọng đạt 13 - 14%.

Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Đào Minh Tú mới đây đã chỉ ra hàng loạt nguyên nhân dẫn đến tăng trưởng tín dụng thời gian qua chưa cao.

Cụ thể, đầu tư, sản xuất kinh doanh, tiêu dùng giảm, dẫn tới cầu tín dụng của người dân, doanh nghiệp giảm tương ứng. Một số nhóm khách hàng có nhu cầu nhưng chưa đáp ứng điều kiện vay vốn, nhất là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ trong khi việc triển khai các giải pháp tăng khả năng tiếp cận tín dụng thông qua Quỹ Bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, Quỹ Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ... chưa phát huy hiệu quả.

Ngoài ra, khó khăn từ thị trường bất động sản tác động đến khả năng hấp thụ tín dụng của nhóm bất động sản trong khi tín dụng bất động sản chiếm tỷ trọng khoảng 21% trong tổng tín dụng chung. Sau thời gian kinh tế gặp khó khăn, mức độ rủi ro của khách hàng bị đánh giá cao hơn, khi hoạt động của doanh nghiệp khó chứng minh hiệu quả tổ chức tín dụng rất khó khăn trong quyết định cho vay.

Phó Thống đốc cho biết thêm, qua công tác thanh tra, giám sát, khách hàng vay có tình hình tài chính kém lành mạnh, sử dụng vốn vay sai mục đích, đầu tư, kinh doanh kém hiệu quả dẫn đến không trả được nợ vay; Khả năng huy động vốn trung, dài hạn của các tổ chức tín dụng còn thấp so với nhu cầu của nền kinh tế.

"Nợ xấu có xu hướng tăng tại một số tổ chức tín dụng, làm hạn chế khả năng cấp tín dụng", Phó Thống đốc nêu rõ.

Theo Phó Thống đốc, xử lý nợ xấu còn khó khăn, vướng mắc liên quan đến xử lý tài sản bảo đảm, tài sản giữ hộ, trong đó phần lớn là nhà và đất, việc áp dụng thủ tục rút gọn theo yêu cầu của Tòa án theo Nghị quyết gặp khó khăn, chưa thực hiện được.

Bên cạnh nguyên nhân khách quan, Phó thống đốc thẳng thắn chỉ ra còn có nguyên nhân chủ quan ảnh hưởng đến tăng trưởng tín dụng. Đó là mặc dù lãi suất cho vay của các tổ chức tín dụng đã giảm đáng kể trong thời gian qua, tuy nhiên lãi suất cho vay ở một số ngân hàng thương mại còn ở mức khá cao.

Lãi suất huy động chạm đáy, dòng tiền thông minh sẽ chảy về đâu trong thời gian tới? Trong những ngày đầu tháng 12/2023, lãi suất tiền gửi chạm mức đáy của giai đoạn Covid-19, đầu tư vào đâu để gia tăng lợi ...

Doanh số cho vay năm 2023 có thể đạt trên 19 triệu tỷ đồng Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, khả năng doanh số cho vay của toàn hệ thống năm nay có ...