Hình mẫu mới của tàu chiến quét mìn thời đại drone

Trong lớp tàu rMCM hợp tác giữa Bỉ và Hà Lan, BNS Oostende được xem là biểu tượng cho bước chuyển công nghệ trong lĩnh vực tác chiến chống mìn. Thay vì tiếp cận kiểu truyền thống bằng lưỡi cày kim loại quét đáy biển, tàu hoạt động theo triết lý “stand-off” – giữ khoảng cách an toàn và dùng hệ sinh thái drone đa miền để dò tìm, phân loại và phá hủy mìn từ xa. Điều này giúp tàu thực hiện nhiệm vụ trong môi trường nguy hiểm mà không đặt thủy thủ đoàn vào rủi ro trực tiếp.

Được đóng tại nhà máy Naval Group ở Lorient (Pháp), Oostende được thiết kế nhằm bảo vệ các tuyến đường biển trọng yếu, nơi chỉ một vài quả mìn cũng có thể gây ra thiệt hại kinh tế rất lớn. Ước tính, nếu cảng của Bỉ bị phong tỏa trong 5 ngày, nền kinh tế có thể mất gần 280 triệu euro. Vì vậy, yêu cầu về tốc độ phản ứng, độ chính xác và khả năng vận hành liên tục trở thành yếu tố sống còn đối với một tàu quét mìn hiện đại.

Về thiết kế, Oostende sở hữu chiều dài 82,6 mét, rộng 17 mét, mớn nước chỉ 3,8 mét – phù hợp tác chiến ở vùng nước nông và khu vực cảng. Lượng giãn nước đầy tải 2.800 tấn bảo đảm tàu ổn định nhưng vẫn cơ động. Hệ thống đẩy CODLAD (kết hợp ba máy phát diesel ABC và động cơ điện đôi) cho phép tàu đạt tốc độ tối đa 15,3 hải lý/giờ và tầm hoạt động hơn 3.500 hải lý. Tàu còn có thruster mũi và đuôi giúp giữ vị trí mà không cần thả neo, phù hợp với các nhiệm vụ yêu cầu độ chính xác cao.

Thủy thủ đoàn tiêu chuẩn chỉ 33 người, nhưng có thể tăng lên hơn 60 khi triển khai nhóm chuyên gia vận hành drone. Không gian sinh hoạt được thiết kế cho các nhiệm vụ dài ngày, phản ánh đúng vai trò “tàu mẹ” của nền tảng rMCM. Để tránh bị phát hiện bởi cảm biến mìn hiện đại, Oostende có chữ ký âm thanh, điện từ và hồng ngoại rất thấp, đồng thời cấu trúc thân tàu chịu được chấn động từ nổ dưới nước, giúp duy trì hoạt động ngay cả trong tình huống bất lợi.

Trung tâm tác chiến của tàu sử dụng hệ thống Polaris của Naval Group, kết hợp phần mềm UMISOFT và Mine Warfare System của Exail. Dữ liệu từ radar, sonar và drone được tổng hợp thành một “bức tranh chiến trường” thống nhất theo thời gian thực, hỗ trợ chỉ huy ra quyết định nhanh và chính xác.

Điểm đột phá biến Oostende thành “tàu mẹ đa miền”

Điểm nổi bật nhất trên Oostende nằm ở khả năng sử dụng đồng thời nhiều loại drone hoạt động trên mặt nước, dưới nước và trên không. Đây là hướng phát triển cốt lõi trong các tàu chiến thế hệ mới, giảm thiểu rủi ro cho tàu mẹ nhưng tăng phạm vi kiểm soát.

Tàu mang theo hai drone mặt nước Inspector 125, mỗi chiếc dài 12 mét và nặng 19 tấn. Hai phương tiện này đóng vai trò “tàu mẹ con”, có thể triển khai các drone nhỏ hơn từ cần cẩu bên hông với giá đỡ nổi, mở rộng phạm vi tác chiến mà không cần Oostende phải đến gần khu vực nguy hiểm.

Bên dưới mặt nước, ba phương tiện tự hành A-18 cùng sonar tổng hợp UMISAS 120 đảm nhiệm quét diện rộng, tìm kiếm các vật thể nghi ngờ ở độ sâu lớn. Hai sonar kéo T-18 với UMISAS 240 tăng cường độ chính xác trong phân tích tín hiệu. Khi cần xác định và phá hủy mìn, hệ thống ROV Seascan và bộ phá hủy K-Ster C sẽ được triển khai để xử lý mục tiêu từ xa.

Trên không, hai drone V200 Saab Skeldar giúp mở rộng tầm quan sát, truyền dữ liệu ngoài đường chân trời và hỗ trợ trinh sát mục tiêu nổi. Để mô phỏng tín hiệu của tàu thật, Oostende còn có một dredger ảnh hưởng mang năm module từ tính CTM và một module âm thanh Patria, dùng để kích hoạt mìn mà không gây hại.

Ngoài khả năng chống mìn, tàu cũng được trang bị súng hải quân, súng máy nặng, súng máy đa năng, pháo nước và hệ thống phòng thủ âm thanh tầm xa, biến Oostende thành một nền tảng đa năng có thể đáp ứng nhiều loại nhiệm vụ khác nhau.