Sắp nhận thưởng Tết, người lao động cần biết ngay những khoản không phải đóng thuế
(Banker.vn) Trong bối cảnh sắp thưởng Tết, thông tin về những khoản thu nhập được miễn thuế thu nhập cá nhân theo luật mới là điều người lao động không nên bỏ qua.
Khi thời điểm thưởng Tết cận kề, vấn đề các khoản thưởng và thu nhập nào được miễn thuế thu nhập cá nhân (TNCN) lại trở thành chủ đề được nhiều người lao động quan tâm. Theo quy định hiện hành, phần lớn tiền thưởng mang tính chất tiền lương, tiền công vẫn phải tính thuế nếu tổng thu nhập vượt mức giảm trừ gia cảnh và các khoản khấu trừ khác.
margin: 15px auto;" />Tuy nhiên, pháp luật cũng xác định rõ một số khoản thưởng và thu nhập đặc thù không phải đóng thuế, đồng thời bổ sung thêm nhiều trường hợp miễn thuế mới từ năm 2025 và 2026.
Theo khoản 2 Điều 3 Luật Thuế Thu nhập cá nhân 2007, đã được sửa đổi năm 2012, thu nhập chịu thuế bao gồm tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tương tự, ngoại trừ những khoản được miễn theo quy định của Nhà nước. Như vậy, chỉ những khoản thưởng mang tính chất đặc biệt, không gắn với quan hệ tiền lương thông thường, mới không phải chịu thuế. Đây là trường hợp của các phần thưởng kèm theo danh hiệu do Nhà nước phong tặng, như chiến sĩ thi đua từ cấp bộ, ngành đến cấp tỉnh, thành phố; danh hiệu chiến sĩ tiên tiến hay lao động tiên tiến.
Các hình thức khen thưởng như bằng khen, giấy khen, kỷ niệm chương, huy hiệu hoặc giải thưởng do Nhà nước hay tổ chức chính trị - xã hội trao tặng cũng thuộc diện miễn thuế.
Bên cạnh đó, người lao động nhận thưởng gắn với giải thưởng quốc gia hoặc quốc tế được Nhà nước công nhận, hay nhận thưởng cho sáng kiến, phát minh, cải tiến kỹ thuật đã được cơ quan có thẩm quyền xác nhận, đều không phải nộp thuế. Khoản thưởng dành cho cá nhân phát hiện hoặc khai báo hành vi vi phạm pháp luật với cơ quan chức năng cũng được miễn thuế theo quy định.
Ở chiều ngược lại, Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định mọi khoản thưởng dưới bất kỳ hình thức nào, dù là tiền hay hiện vật, đều được tính vào thu nhập chịu thuế nếu không thuộc các trường hợp miễn trừ nêu trên. Điều này đồng nghĩa: người lao động nhận thưởng bằng tiền hay tài sản đều phải nộp thuế TNCN nếu khoản thưởng không gắn với danh hiệu, khen thưởng hay giải thưởng do Nhà nước công nhận.
Không chỉ các khoản thưởng, pháp luật cũng quy định cụ thể những khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công được miễn thuế. Theo Điều 4 Luật Thuế TNCN 2007 (sửa đổi 2014), thu nhập của thuyền viên là công dân Việt Nam làm việc cho hãng tàu nước ngoài hoặc hãng tàu Việt Nam chạy tuyến vận tải quốc tế được miễn thuế hoàn toàn.
Tương tự, cá nhân là chủ tàu, người có quyền sử dụng tàu hoặc những người trực tiếp làm việc trên tàu phục vụ hoạt động khai thác, đánh bắt thủy sản xa bờ cũng được miễn thuế đối với khoản thu nhập này.
Từ năm 2025 trở đi, phạm vi thu nhập được miễn thuế được mở rộng thêm. Khoản 3 Điều 71 Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025, có hiệu lực từ ngày 1/10/2025, quy định thu nhập từ tiền lương, tiền công của người trực tiếp thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ được miễn thuế. Đây được xem là chính sách thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và khuyến khích đội ngũ nhân lực chất lượng cao gắn bó với lĩnh vực này.
Từ ngày 1/1/2026, theo Luật Công nghiệp công nghệ số 2025, nhóm nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao sẽ được miễn thuế TNCN trong thời hạn 5 năm tính từ thời điểm ký hợp đồng lao động đầu tiên tại Việt Nam.
Quy định này áp dụng đối với thu nhập từ các dự án công nghiệp công nghệ số trong khu công nghệ số tập trung, các hoạt động nghiên cứu và sản xuất sản phẩm công nghệ số trọng điểm như chip bán dẫn, hệ thống trí tuệ nhân tạo, cùng với thu nhập từ hoạt động đào tạo nhân lực công nghiệp công nghệ số. Đây là bước đi quan trọng nhằm thu hút chuyên gia, kỹ sư trình độ cao trong lĩnh vực công nghệ số, đặc biệt khi Việt Nam đang nỗ lực phát triển ngành bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.
Nhìn chung, dù phần lớn tiền thưởng và thu nhập từ tiền lương, tiền công vẫn phải chịu thuế TNCN, hệ thống pháp luật hiện hành và các quy định mới sẽ có hiệu lực từ 2025 - 2026 đã mở rộng đáng kể các trường hợp được miễn thuế. Điều này không chỉ giúp người lao động hiểu rõ quyền lợi của mình mà còn cho thấy định hướng của Nhà nước trong việc khuyến khích đổi mới sáng tạo, phát triển nhân lực chất lượng cao và hỗ trợ các ngành công nghệ mũi nhọn.

